Albert Heijn opent eerste volledige zelfscan-supermarkt
Albert Heijn heeft dinsdag zijn eerste supermarkt in Amsterdam geopend waar geen medewerkers meer aanwezig zijn achter een kassa. Klanten moeten hun boodschappen volledig zelf scannen en pinnen. Wordt hier voor de zoveelste keer het einde van het kassameisje ingeleid?
Het einde van de caissière wordt namelijk al decennia voorspeld. Een Albert Heijn-caissière vertelde ooit dat sommige klanten de handscanner uit principe vermeden 'omdat ze ons het brood niet uit de mond wilden stoten'. Dat stond in 1993 in dagblad Trouw, toen Albert Heijn de handscanners introduceerde.
'Zelfscan-kassa maakt caissière overbodig', kopte de Volkskrant tien jaar later boven een stuk over de C1000 in Bodegraven. 'Er zullen geen ontslagen vallen: het verloop van caissières is zo groot dat je op een gegeven moment denkt: er gaat iemand weg, die vervang ik gewoon niet meer', zei de toenmalig bedrijfsleider Ruud Langerak.
Nu zijn we tien jaar verder. Laurens Sloot, hoogleraar Retail Marketing aan de Rijksuniversiteit Groningen, zei vorig jaar tegen deze krant dat hij betwijfelt of zelfscanners er binnen afzienbare tijd toe zullen leiden dat caissières de weg van de dinosaurus en de dodo op gaan.
Persoonlijk contact
Sloot: 'Ik verwacht dat de supermarkt over tien jaar niet zo veel efficiënter zal zijn dan nu. Het persoonlijk contact met de kassamedewerker heeft voor veel mensen wel degelijk meerwaarde. Supermarktketens die alle bediening eruit hebben gegooid, zoals de kaas- en vleesafdeling, kunnen lang niet altijd op veel waardering rekenen. Dus het is sterk de vraag of consumenten zitten te wachten op een supermarkt zonder personeel.'
Manfred Krafft van het Institut für Marketing van de universiteit van Münster is het daarmee eens. 'Zelfscannen zal nooit 100 procent van de caissières vervangen. En er zal altijd personeel nodig zijn om klanten te helpen met scannen of om steekproefsgewijs te controleren of klanten niet meer boodschappen meenemen dan ze afrekenen.'
In de nieuwe winkel van Albert Heijn werken overigens net zoveel medewerkers als in een vergelijkbare winkel met kassa's. Zij hebben alleen een andere rol. 'Ze zijn er om klanten te verwelkomen, vragen te beantwoorden, klanten op weg te helpen bij het zelfscannen en de benodigde controles uit te voeren', aldus het persbericht.
Albert Heijn gaat de interesse in het nieuwe filiaal grondig analyseren en dan bekijken of er meer worden geopend. Rookwaar en medicijnen worden verkocht bij de servicedesk. 'Dus daar heb je altijd nog aanspraak', verzekert de AH-woordvoerder.
Robotisering
In zes afleveringen onderzocht de Volkskrant vorig jaar de gevolgen van de robotisering en digitalisering in de Nederlandse samenleving: 'Caissière scant sneller dan de klant, maar hoelang nog?'
