ACM: energietarieven lopen flink uiteen, nader onderzoek naar ‘grote drie’

Dat schrijft de ACM naar aanleiding van de eerste Monitor Consumentenmarkt Energie, die de toezichthouder vanaf nu maandelijks publiceert. De ACM zet daarin voor verschillende typen huishoudens op een rijtje welke tarieven zij per 1 februari bij verschillende energiebedrijven konden krijgen. Die tarieven verschillen dus flink, maar om daar overzicht van te krijgen valt niet mee. ‘Leveranciers moeten transparanter zijn over hun tarieven en zorgen dat hun aanbod goed te vinden is’, zegt ACM-bestuursvoorzitter Martijn Snoep.

De ACM heeft het toezicht op de tarieven verscherpt vanwege de politieke vrees dat bedrijven dit jaar misbruik zullen maken van het prijsplafond voor energie. Door dat plafond hebben veel consumenten nog maar amper een prikkel om over te stappen. Alleen klanten die veel energie gebruiken, merken immers iets van die tarieven. Klanten wiens verbruik geheel onder het prijsplafond valt, krijgen vooralsnog bij bijna alle aanbieders hetzelfde tarief. Energiebedrijven zouden door het ontbreken van die prikkel weleens ‘overwinsten’ kunnen gaan maken dankzij het prijsplafond, was de vrees van sommige economen en politici.

Tientallen euro’s uit elkaar

Volgens Martijn Snoep wijst de monitor nu uit dat ‘er weer iets te kiezen is voor consumenten’. De groothandelsprijs van gas is afgelopen weken flink gedaald. Dat vertaalt zich nu dus ook in in dalende tarieven voor consumenten, zij het bij de ene aanbieder veel sneller dan bij de andere. Zonder het prijsplafond zouden maandbedragen voor variabele contracten nu vaak tientallen euro’s uit elkaar liggen. BudgetEnergie gaat daarin voorop, het bedrijf dat voor variabele contracten maandelijks de tarieven aanpast, vraagt inmiddels tarieven onder het prijsplafond.

Vattenfall, Eneco en Essent zitten met hun variabele tarieven juist aan de hoge kant. Die verschillen zijn al langer bekend en zijn volgens de aanbieders een logisch gevolg van hun inkoopstrategie. De toezichthouder voert de hoge tarieven ook niet aan als reden om juist bij die drie bedrijven de boeken in te duiken om te beoordelen of de tarieven ‘niet onredelijk’ zijn. ‘De ACM doet dat omdat meer dan de helft van alle Nederlandse huishoudens een energiecontract bij een van deze bedrijven heeft. Volgende maand zal de ACM al meer informatie geven over de uitkomsten van het onderzoek. ‘Als zou blijken dat bepaalde tarieven onredelijk zijn, nemen we maatregelen.’

‘Van harte welkom’

‘Prima dat de ACM nu verdiepende vragen stelt’, zegt Vattenfall woensdag in een reactie. Het energiebedrijf benadrukt dat de markt tijdens de energiecrisis afgelopen jaar ‘complexer is geworden’. Vattenfall wil de ACM graag helpen ‘om die complexiteit beter te begrijpen’ en heet de toezichthouder ‘van harte welkom’.

Intussen is de grote vraag die boven de huidige energiemarkt hangt of de aanzienlijke prijsverschillen niet een grote overstapgolf in beweging zet. Prijsvergelijkingssites zeggen dat dit al het geval is, maar zij zijn als bron niet erg betrouwbaar omdat zij zelf aan overstappers verdienen. De ACM heeft in de monitor ook een overzicht van het aantal overstappers, maar de cijfers over de eerste maand van dit jaar zijn daar nog niet in opgenomen. ‘Dat doen we per 1 maart’, zegt een woordvoerder. ‘Deze monitor is sowieso nog in ontwikkeling we willen steeds meer info toevoegen.’