Zweefvissen in Tate Modern
De nieuwe installatie van Philippe Parreno in Tate Modern verbindt de binnen- met de buitenwereld.
Er bestaat een opmerkelijke verhouding tussen Londense krachtcentrales en opblaasbare dieren. In 1977 zweefde er ter gelegenheid van Pink Floyds lp Animals een opblaasbaar varken boven Battersea Power Station; een kleine veertig jaar later 'zwemmen' er met helium gevulde vissen in de turbinehal van het voormalige Bankside Power Station, waar sinds 2000 museum Tate Modern gevestigd is.
De vissen maken deel uit van de installatie Anywhen van de Franse kunstenaar Philippe Parreno. Ze geeft de bezoeker het gevoel in een reusachtig, waterloos aquarium te lopen.
De vissen zijn leuk om mee te spelen. Voor Parreno zijn de vissen vooral een manier om de industriële omgeving tot leven te brengen en te verzachten. Daarmee past hij in de opzet van Tate-directeur Nicholas Serota, die de vrij toegankelijke hal meer dan ooit het hart wil laten zijn van 's werelds toonaangevendste plek voor moderne kunst.
De ruimte moet meer zijn dan slechts een locatie waar kunst te zien is, zoals in het verleden de spin van Bourgeois of de zaadjes van Ai Weiwei. Veel openbare locaties in Londen worden momenteel geprivatiseerd. Dit moet een publieke ruimte worden, een alternatief stadspark. Tate Modern wil daarom met de omgeving 'communiceren'. Dat was ook het idee achter The Switch House, Tate's nieuwe vleugel, die een blik biedt op de achterkant van het museum aan de zuidoever van de rivier, die lange tijd een vergeten deel van de hoofdstad was. De vleugel heeft geleid tot protesten van bewoners van naburige luxeappartementen, die zich bekeken voelen. Een onverwachte vorm van interactiviteit.
De vissen, een verwijzing naar de Theems die langs het museum loopt, vormen bovenal het aas voor de ware schoonheid van Parreno's installatie: de akoestiek. Vanuit een controlekamer worden geluiden de hal in gepompt: wind, regen, sirenes, vliegtuigen, blaffende honden. Het geluid van de stad. De volgorde van de soundtrack staat niet vast maar is gebaseerd op de bewegingen van bacteriën in een biotank. Die reageren op data die worden verzameld door microfoons buiten Tate en weermeters op het dak. Hierdoor waant de bezoeker zich tegelijkertijd binnen en buiten.
Op niet gezette tijden dalen panelen neer waarop films worden geprojecteerd, onder meer met onderwateropnamen. Om de ervaring te optimaliseren is de stenen vloer bedekt met - we zijn in Engeland immers - een tapijt, dat uitnodigt om te gaan liggen, net zoals bezoekers dat hier dertien jaar geleden deden onder de zon van Olafur Eliasson.
Parreno, die het bekendst is van zijn docufilm Zidane: A 21st Century Portrait, is de aangewezen kunstenaar om de turbinehal te verenigen met de buitenwereld. Figuurlijk dan, getuige de vis die bleef haken in de rails op het 26 meter hoge plafond.
