nieuws
Zorgen in Tweede Kamer om situatie zzp’ers in de culturele sector
Overheidssteun voor de zwaar getroffen cultuursector kwam vaak niet bij zelfstandigen terecht. Dat blijkt uit onderzoek van de Boekmanstichting. Cultuurminister Van Engelshoven erkent het probleem, maar plaatst ook kanttekeningen.
Ingrid van Engelshoven (Cultuur, D66) begon maandag het debat positief. Na de heropening van musea en podia komt er volgens de demissionair minister een ‘prachtige cultuurzomer’. Maar een deel van de Tweede Kamer vroeg zich af of dit ook geldt voor de vele zzp’ers in de kunstensector.
De Boekmanstichting kwam onlangs met schrikbarende cijfers: tijdens de coronacrisis hebben culturele organisaties gemiddeld 55 procent bezuinigd op zzp’ers en slechts 3 procent op personeel in loondienst.
‘Het hardst geraakt zijn de zelfstandigen’ in een sector die al ‘een van de grote verliezers van de coronacrisis’ is, constateerde PvdA-leider Lilianne Ploumen. Lisa Westerveld (GroenLinks) hield de minister de herhaaldelijke waarschuwingen voor dat de noodsteun van de overheid niet bij die groep terecht zou komen. Zelfs Jorien Wuite van D66, de partij van de minister, merkte bezorgd op dat er ‘18 keer meer bezuinigd is op zzp’s als op vast personeel’.
Van Engelshoven weersprak niet dat zelfstandigen het zwaar hebben. De cultuursector is ‘ongelooflijk hard’ geraakt door de pandemie en de twee miljard euro aan noodsteun van het kabinet was volgens haar ‘heel hard nodig’. Ze erkende dat zzp’ers hiervan niet altijd hebben kunnen profiteren.
Ze maakte wel kanttekeningen bij het onderzoek van de Boekmanstichting. Enkele branches binnen de cultuursector hebben er niet aan meegewerkt. Bovendien ging het onderzoek volgens haar alleen over de eerste tranche aan noodsteun, aan het begin van de coronacrisis. Sindsdien probeert zij meer bij te sturen. Als voorbeeld wees zij op het extra geld dat de publieke omroep kreeg voor het programmeren van meer cultuur. ‘Daardoor zijn veel zelfstandige makers en technici aan het werk.’
Volgens haar hebben de zware bezuinigingen op cultuur van het eerste kabinet-Rutte en de flexibilisering van de arbeidsmarkt tot gevolg gehad dat in de kunsten veel zzp’ers werken. ‘In de coronacrisis komt de zwakte van de sector onder het vergrootglas te liggen.’ Het is aan het volgende kabinet, aldus Van Engelshoven, om daar wat aan doen.
De minister gaat ‘verkennen’ of de culturele basisinfrastructuur 2017-2021 (BIS) met een jaar kan worden verlengd. Daardoor komt er lucht voor de instellingen die rechtstreeks subsidie van het Rijk krijgen. Ook maakte ze bekend dat de Europese Commissie eindelijk goedkeuring heeft verleend aan een garantiefonds voor evenementen. Daardoor wordt 80 procent van de kosten gedekt als een evenement na 1 juli niet kan doorgaan vanwege coronamaatregelen.
