Zo kan het ook: studenten gaan los op het boekomslag van The Uninhabitable Earth

Eigenlijk moeten ook de Nederlandse uitgeverijen kunstacademiestudenten eens gaan oproepen om de cover van een bekend Nederlands boek opnieuw vorm te geven. Bijvoorbeeld die sobere tekstcover van De meeste mensen deugen, van Rutger Bregman. Een bestseller, maar als je kijkt naar de jaarlijkse Britse Penguin Student Design Award, zie je dat zo’n succesvolle non-fictietitel een nieuw leven kan krijgen met een sprekend beeldomslag.

De cover van Bregmans optimistische boek over de aard van de mens lijkt wel wat op die van het zwarte klimaatepos De onbewoonbare aarde. Penguin liet studenten losgaan op dit boek, waarin de Amerikaanse journalist David Wallace-Wells nog eens het overdonderende wetenschappelijke bewijs voor de klimaatcrisis op een rij zet – met de mens als hoofdschuldige. ‘Iedereen, overal, zou dit boek moeten lezen’, zegt Bregman erover op het omslag van de Nederlandse vertaling. Beide boeken hebben letters voorop, beeld ontbreekt vrijwel geheel.

De studenten die instuurden voor de Penguin-competitie hebben kennelijk meer met beeld dan met letters. Megan Kerr zocht haar ondergangsmetafoor in een vingerafdruk die een brandplek achterlaat op een overbelicht fotonegatief. Een simpel, krachtig en effectief beeld, oordeelde de jury. Een beeld dat zowel de zwartheid van onze toekomst illustreert als de rol van de mens die ons naar de klimaatafgrond duwt.

Van letters kun je natuurlijk ook beeld maken, laat nummer twee zien. Student Gretchen Altenberger bedrijft een soort letterarchitectuur met de titel, typografische flatgebouwen in een brandend decor. ‘Filmische kwaliteit’, ‘donker en prachtig’, oordeelde de Penguin-jury. Nummer drie, Thomas Ive, is de enige die direct voor een mensbeeld kiest. Een persoon in close-up bij wie het zweet uitbreekt. Die dubbele zweetlaag – het klimaat warmt op en de situatie is nijpend – kon de jury wel waarderen.

Letters of beeld, wat communiceert beter? Het blijft een eeuwige discussie bij boekomslagen. Deze studenten hebben in elk geval ter harte genomen die Wallace-Wells ventileerde in een Volkskrant-interview bij de verschijning van zijn Nederlandse vertaling in 2019: ‘De opwarming van de aarde is de wraak van de natuur op de mens.’