Zinloos

Martin Hogeveen heeft het helemaal voor elkaar. Hij heeft een luxe appartement vol designspulletjes, een grote auto, een mooie, jonge vriendin, en een prima baan als organisatieadviseur. Als hij de Dienst Openbare Werken van een onbestemde provinciestad doorlicht, komt de vasthoudende streber een grote bouwfraude-zaak op het spoor. Directeur Verlinden blijkt de regels flexibel te hebben toegepast en wordt gedwongen op te stappen. Hogeveen wordt gevraagd hem op te volgen.

Dan staat er opeens een jongen bij hem voor de deur, die zegt dat hij journalistiek studeert en Hogeveen bestookt met impertinente vragen. Niet veel later biedt dezelfde jongen zich bij Martins vriendin aan als schoonmaker. Ze vraagt hem niet eens naar zijn naam, maar geeft direct haar huissleutel. Drie minuten later gaat hij door haar vakantiefoto's en snuift hij aan haar slipjes.

De werkelijkheid is altijd erger dan de bizarste fantasie, peinst Martin Hoogeveen halverwege de psychologische thriller Zinloos geweld (René Appel, 2001). Op papier pakten de bizarre plowendingen goed uit, getuige ook de bekroning met de Gouden Strop en een nominatie voor de Libris Literatuurpijs. In de bewerking van boek naar film is echter iets grondig misgegaan: Arno Diericks' dik aangezette Telefilm (de vijfde van zes nieuwe Telefilms bij de Publieke Omroep) is niet bizar, maar volkomen ongeloofwaardig; toeval en de voorzienigheid zetten de toon.

Zinloos (geweld werd om ondoorgrondelijke redenen uit de titel geschrapt) is een overvolle film, over zinloos geweld, corruptie, bouwfraude, chantage, vaders en zonen, rancune, moord, en de Nederlandse inspraakcultuur. 'Milieufreaks ontdekken dat dit het baltsgebied is van de buinstippad en de bouw van een miljoenenproject ligt plat.'

Het scenario, geschreven door Appel zelf, stelt de acteurs voor een onmogelijke opgave. Toch blijven vooral Peter Blok (als de man wiens leven steeds verder ontwricht raakt) en Fedja van Huêt (als de linkmiegelige tweede man bij Openbare Werken) redelijk overeind - voorwaar geen geringe prestatie.