Zelden werd een film vooraf zo vervloekt

Wat een spontane, onverwachte reünie afgelopen week bij Jimmy Kimmel Live. Zaten daar de nieuwe vrouwelijke ghostbusters nietsvermoedend op de bank, dook opeens ook de oude cast op, die van de klassieker uit 1984. Verrassing!

Nieuwe ghostbuster Melissa McCarthy memoreerde hoe oneindig vaak ze de originele Ghostbusters had gezien. Oudgediende Bill Murray prees de nieuwe film en de blozende actrices uitgebreid. Waarop Ghostbusters-bedenker, scenarist en acteur Dan Aykroyd nog maar eens benadrukte dat er ook mannen in de nieuwe film zitten. Murray: 'Laten we daar niet te snel overheen praten. Er zitten mannen én vrouwen in deze film.'

Applaus.

^{Tekst gaat verder onder videofragment.}

Revolutionair idee

Standaard ingestudeerde filmpromotie. Maar dit was ook overduidelijk een poging om de slechte buzz rondom de film en vooral de vrouwelijke hoofdrolspelers te keren. Want het is fascinerend hoeveel woede een goedbedoelde horrorkomedie kan oproepen, nog voordat iemand hem heeft gezien. De nieuwe Ghostbusters-film wordt diep gehaat: 'walgelijke derde golf feministische troep', valt er te lezen onder de trailer die op YouTube staat. 'Feminazi's'. En: 'Alsjeblieft. Laat niemand naar deze film gaan. We moeten een statement maken.'

Waar ging het mis? Regisseur Paul Feig was twee jaar geleden nog zelfverzekerd toen hij aankondigde dat hij het aandurfde de geliefde Ghostbusters-franchise nieuw leven in te blazen. Zijn plan: een nieuwe versie maken met de grappigste mensen die hij kende als hoofdrolspelers. Vrouwen zijn dat toevallig: zijn muze Melissa McCarthy (Bridesmaids, Spy), Kristen Wiig (die Feig liet schitteren in Bridesmaids) en Saturday Night Live-leden Kate McKinnon en Leslie Jones.

Best een revolutionair idee, een blockbuster met alleen vrouwen in de hoofdrol. Maar dat vond niet iedereen. Natuurlijk hoort het erbij als je een 'reboot' maakt: hardcore fans die jammeren over hun de vernietiging van hun kindertijd - hetzelfde gebeurde bij Karate Kid en Jurassic Park. Maar bij Ghostbusters groeide de groep opmerkelijk snel en de commentaren werden steeds vileiner en vrouwonvriendelijker, gericht op de actrices persoonlijk of op de humorloosheid van vrouwen in het algemeen.

Boze fans

Hoe breedgedragen de haat werkelijk is, werd pas echt duidelijk toen in maart de eerste trailer op YouTube verscheen. Nooit werd er een trailer zo slecht beoordeeld: inmiddels hebben bijna 875 duizend mensen op het duimpje naar beneden gedrukt, tegenover 250 duizend duimen omhoog. Daarmee heeft de trailer de lijst van de honderd slechtst gewaardeerde filmpjes op YouTube gehaald.

Maar is het (alleen) vrouwenhaat waardoor deze film er online zo van langs krijgt? Waarschijnlijk niet. Ocean's Eleven wordt momenteel ook opnieuw gemaakt met een vrouwelijke cast, maar de reacties online zijn lang niet zo fel en vrouwonvriendelijk als bij Ghostbusters.

Dat komt doordat de eerste Ghostbusters zo geliefd is bij een complete generatie, die de film ettelijke keren heeft gezien op televisie en op video. De boze fans vrezen dat het casten van vrouwen vooral een goedkope gimmick is, een manier om het succes uit te melken.

Sequel-prequel-reboot-moeheid

De eerste trailer maakt die zorgen alleen maar groter: het lijkt een slappe kopie van het origineel, maar dan met grappen die doodvallen en zonder griezelige momenten. 'Als het mannen waren geweest met dezelfde kwinkslagen, dan nog was dit vreselijk', aldus filmmaker Kevin Smith in zijn podcast. Journalist Roger Weisman van The Huffington Post zag 'slechts een grotere, gladdere versie is van hetzelfde verhaal, zonder de humor van het origineel'. 'Het is bedroevend om te zien hoe een film waarvan ik zoveel hield in mijn jeugd, een film die zo origineel was, zo grappig en zo gedurfd wist te spelen met genrewetten, is gereduceerd tot iets waar je vooral veel geld mee kunt verdienen.'

Dit is wat de nieuwe Ghostbusters via die vrouwelijke cast vooral blootlegt: sequel-prequel-reboot-moeheid. Hollywood is er gek op oud materiaal in een flinterdun nieuw jasje te presenteren. Dat soort films waren altijd verzekerd van een groot publiek, maar dat wordt steeds kritischer, aldus The New York Times. Online wordt geklaagd over het liefdeloos opwarmen van oude prak. En hoewel er nog veel geld te verdienen valt met een vervolgfilm, is dat geen automatisme meer. Zoolander 2, The Huntsman: Winter's War, Neighbours 2, Teenage Mutant Ninja Turtles: Out of the Shadows stelden teleur of flopten.

Charme-offensief

Het helpt dus niet om de mopperkonten weg te zetten als seksisten, 'conservatieve Trump-stemmers' (Feig) of 'mensen zonder vrienden' (McCarthy) - dat maakt ze natuurlijk des te feller. Slimmer is om te laten zien dat je óók veel van de oorspronkelijke film houdt en vice versa. Een charme-offensief met de oorspronkelijke acteurs dus. En voor de zekerheid voor de mannen-mannen een reclame tijdens de NBA-finale, waarin de vrouwelijke cast schittert door afwezigheid en basketbalhelden het Ghostbusterpak aantrekken.

Maar hoeveel zorgen moeten Feig c.s. zich écht maken? Feitelijk drukte maar 2,5 procent van alle kijkers van de trailer op YouTube op de duim naar beneden, tegenover ongeveer een procent positieve beoordelingen). En wat zegt dat? De volgende trailer werd op Facebook gezet, waar je niet anoniem kunt reageren, en werd aanzienlijk vriendelijker beoordeeld.

'Internet vergroot de stem van de minderheid', stelde Feig in The Guardian, en de media met alle berichtjes over 'meest gehate trailer ooit' en 'Ghostbuster-backlash' versterken hun negativiteit. Daar zit wat in. Maar dat heeft ook voordelen: analisten voorspellen dat de zwijgende meerderheid juist door alle ophef waarschijnlijk zelf een mening wil vormen. En daarvoor moeten ze de film toch gaan zien.

^{Ghostbusters draait vanaf 14/7 in de Nederlandse bioscopen.}

undefined