Wilde mannen bij de EO: wandelende crisisclichés geveld door scheidingen en burn-outs

De man wil graag man zijn, maar weet soms niet hoe. Terug naar de oerman, is vaak de remedie, want die zit nog in hem. De crisis van de man kwam al in vele verschijningsvormen tot ons, zoals de Noorse bestseller De Man en Het Hout, de griezelige subcultuur van Incels (onvrijwillig celibatairen) en de opkomst van Jordan Peterson.

Sinds vorige week kunnen we daaraan toevoegen: het EO-programma Mannen in het wild, waarin Bert van Leeuwen met zes kerels die ‘volop in de midlife zitten’ de Italiaanse Alpen intrekt om daar door middel van ontbering en reflectie zichzelf ‘tegen te komen’, zoals dat in het zelfhulpjargon heet, en patronen te doorbreken.

Onder leiding van huisarts Raymond Landgraaf, met wie de Volkskrant zes jaar geleden overigens ook al op mannenretraite ging, leveren de deelnemers hun telefoons in en gaan ze houthakken, ademhalingsoefeningen doen, bergbeklimmen en praten, veel praten. Er is een stok die de mannen doorgeven om het recht van spreken te hebben.

Vanzelfsprekend wordt er veel gehugd. Ook door Ferdinand, die om de zin zegt dat hij graag meer ‘vanuit zijn gevoel’ zou willen leven, maar helaas, hij voelt niets. Bij de bosrand wordt hij door Jacob omhelsd die tegen hem zegt: ‘Voel de warmte van mijn hand op je rug. Je mag er zijn, Ferdinand. Je bent waardevol, hier maar ook thuis.’

Ja, dat was wel even onwennig, zegt Ferdinand tegen Bert van Leeuwen, die voor de gelegenheid een stoppelbaardje heeft laten staan. ‘Zo’n intense knuffel heb ik nog nooit gehad.’ Uiteraard komt dat besef ‘wel even binnen’. Je voelt al aan: dat sluimerende gevoel van Ferdinand barst straks uit als een vulkaan.

De mannen zijn wandelende crisisclichés en lijken dat zelf ook te beseffen. Ze zijn geveld door scheidingen en burn-outs. De motor staat in de woonkamer sinds Wil alleen woont. Zijn Porsche staat wel gewoon op de oprit. Uit werk halen ze niet genoeg voldoening. De leraar had eigenlijk striptekenaar willen worden. Praten over het gevoel vinden ze allemaal moeilijk.

In de tweede aflevering, donderdag op NPO 1, is er al bijna een schisma in de groep. Olaf, die net een knieoperatie onderging, kan niet slapen op zijn matje. ‘Als ik weer geen oog dichtdoe, ga ik morgen naar huis.’ Kunnen ze dat als groep oplossen? Van dat ultimatum is niet iedereen gediend, maar uiteindelijk slaapt Olaf wel op drie opgestapelde luchtbedjes. ‘Winst voor de groep’, zegt Ferdinand netjes.

Je hoopt dat er tijdens al dat reflecteren ook nog een moment komt om stil te staan bij het feit dat hier zes rijke witte mannen zitten te jammeren op een prachtige berg. Vooralsnog is relativeren onmogelijk en dat maakt ze ook wel weer aandoenlijk. Volgende week staat eerst op de agenda: de relatie met hun vaders. Kan zomaar een dingetje worden.