BeeldvormersCovers
Wat waren de sterkste covers van 2018?
De rubriek Beeldvormers onderzoekt hoe een foto onze kijk op de werkelijkheid bepaalt. Deze week: covers.
Artdirectors en covermakers hadden dit jaar een probleem waar wel meer mensen mee zaten. Het was het tweede jaar van Trump en ze konden helemaal nergens meer heen. Qua hyperbolen hadden we het in jaar 1 wel gehad. We kijken nog even naar de covers in ons vorige coverjaaroverzicht: Trump als tornado, Trump als uitslaande brand, Trump als horrorclown, Trump als molotovcocktail gooiende Banksy-stijl rebel. En Trump gehuld in Amerikaanse vlag met geheven arm, naast de slogan Sein Kampf. U ziet: we konden geen kant meer op.
We spraken weer met Jaap Biemans, prijswinnende artdirector van het Volkskrant Magazine en in de internationale coverwereld beter bekend als coverjunkie, gezaghebbend beschouwer en verzamelaar. Het was een goed jaar, volgens Biemans, die heel wat ‘creatieve pareltjes’ voorbij zag komen, maar vrijwel zonder uitzondering zonder Trump, want ‘Trump kan echt niet meer’. Maar laten we dan toch beginnen met het tijdschrift dat ook in 2018 niet terugschrok voor de Trumpcover, al was het maar omdat de president er ook dit jaar in slaagde elk uur dat hij wakker was het nieuws te halen.
En Time Magazine doet dat nog steeds heel goed, ‘applaus voor Time’ dus, aldus Biemans. Neem alleen al de maand juli met twee opvallende Trumpcovers. Op 2 juli een fotomontage waarin een huilend meisje (haar naam is Yanela) geplukt is uit een nieuwsfoto van fotograaf John Moore gemaakt langs de Amerikaans-Mexicaanse grens. Ze staat recht tegenover Trump die haar lijkt aan te kijken. Tekst: Welcome to America. En in dezelfde maand een bijzonder ongemakkelijke montage waarin de portretten van Poetin en Trump in elkaar versmelten.
Maar de beste Time-cover is die van 3 september, waarin het lijkt alsof de Oval Office onder water staat en Trump aan het watertrappen is (een illustratie van Tim O’Brien). Tekst: ‘In deep’. Het mooie, volgens Biemans, is dat Time hiermee een vervolg op twee eerdere covers maakt, een concept waar ze af en toe op teruggrijpen. Trump in een vliegende storm (‘Nothing to see here’ , 27 februari 2017) en Trump in een storm en in een onderlopend kantoor (‘Stormy, 28 april 2017). Maar ook hier lijkt het eindspel, qua covers, wel te naderen.
Andere grote publicaties probeerden afstand te nemen van het Witte Huis en richtte zich meer op de grote sociale issues van de dag, soms met een activistische inslag. De cover van National Geographic (juninummer) was een sterk voorbeeld, waarbij een ijsberg bij nader inzien een half onder water drijvende plastic zak blijkt. Covertekst: ‘Planet of plastic’. Of het sportblad ESPN met een zwart- wit cover waarop een zwarte vuist, die op een kopieerapparaat lijkt gelegd, omringd is door wit geschilderde letters: ‘State of the black athlete’. Die combinatie van het idee, de vorm die refereert aan homemade activisme en verder de uiterste zorgvuldigheid waarmee het is uitgevoerd maken dit, wat betreft Biemans, de cover van het jaar.
IJzersterk en ijzingwekkend noemt hij een cover van Teen Vogue, een blad dat sinds dit jaar niet meer in print verschijnt, maar nog altijd werkt met onlinecovers, in de vorm van bewegende covers. Krachtig voorbeeld: een stel tieners die bewegingloos liggen in een schoolgang, langzaam opstaan, naar de camera lopen en hun handen laten zien. Tekst: ‘You’re killing us’.
Het was in 2018 gelukkig niet alleen maar Trump, school shootings, rascisme en de ondergang van de planeet op de covers. The New York Times Magazine (het magazine dat bij de zondagseditie van The New York Times zit), had op 10 juni een prachtig coverproject dat Biemans uitroept tot ‘most likeable’. Daarnaast was het een logistieke stunt van jewelste. Voor een special over liefde in New York (‘Love City. 24 hours of romance, lust and heartache in New York’) werden in 24 uur, 24 covers van 24 verschillende kussende stelletjes geschoten, door de Amerikaanse topfotograaf Ryan McGinley (van het inmiddels klassieke fotoboek The kids are alright).
Kijk naar die intimiteit, met de metropool op de achtergrond, maal 24. Het voelt als de cover die dit jaar nodig had.