Walk the Line

Het maken van een filmbiografie stuit vrijwel altijd op hetzelfde probleem. Om een heel leven in twee uur samen te vatten, moet een manier worden bedacht in geheel verschillende levensfases een dramatische eenheid te vinden. Dat kan bijvoorbeeld door een invalshoek te kiezen die alles in een nieuw licht plaatst; of door een beslissend moment te vinden, waaraan alle andere gebeurtenissen kunnen worden opgehangen.

In Walk the Line, de biopic over Johnny Cash, is het terugkerende motief een zaagmachine. In de opening van de film van James Mangold is te zien hoe Cash - gespeeld door Joaquin Phoenix die een mooie transformatie onderging en zelfs het stemgeluid van de zanger weet te benaderen - vlak voor zijn opnames van zijn klassieke concert in Folsom Prison geconcentreerd de tanden van een zaag bestudeert. Daarop gaat de film direct in flashbacks terug naar zijn vroege jeugd. Een bloederig ongeluk in een werkplaats - met fatale gevolgen voor een familielid - tekende Cash voorgoed. Hij verloor er voor altijd het respect van zijn vader door.

De liedjes die Cash componeert tijdens zijn militaire dienst in Duitsland, het begin van zijn successen, de concerten met Jerry Lee Lewis, Roy Orbison en Elvis Presley, zijn mislukte eerste huwelijk, drugs- en alcoholgebruik: alles wordt in het verdere verloop in de schaduw van dat incident uit zijn kinderjaren geplaatst. Het maakt van Walk the Line een film volgens een beproefd patroon, een overbekend patroon zelfs. Verhalen over trauma's die moeten worden verwerkt en het gevecht voor ouderlijk respect worden in Hollywood wat al te vaak geproduceerd.

Dat zulke sentimenten hier toch kunnen blijven fascineren, is behalve aan het sterke spel van Phoenix vooral te danken aan Reese Witherspoon. Zij maakt van June Carter, de zangeres bij wie Cash zelfvertrouwen, redding en inspiratie hoopt te vinden, een indrukwekkend personage. Ze is voor de rol inmiddels dan ook, net als Phoenix, voor een Oscar genomineerd. Vrolijk en opgeruimd naast de getormenteerde Cash, praktisch en serieus bij zijn wilde uitspattingen, weet ze elke scène naar haar hand te zetten.

Bovendien schittert Witherspoon niet alleen voor zichzelf, maar heeft ze ook een gunstig effect op de andere acteurs. Op het podium vormt ze een volmaakt duo met Phoenix, en in haar aanwezigheid is ook het acteren van haar tegenspeler, wiens gekwelde blik soms op een maniertje kan gaan lijken, weer helemaal geloofwaardig.