Vijf documentaires om in december voor thuis te blijven

Documentaires zijn ideaal vermaak. Dikwijls grappig, soms schokkend, altijd leerzaam. De Volkskrant selecteert elke maand docu's op televisie en internet om voor thuis te blijven.

Natascha Van Weezel
null Beeld Krista van der Niet
Beeld Krista van der Niet

Voorbij het paradijs

Huiselijk geweld komt van alle geweldsdelicten het meest vaak voor. Het gebeurt in alle lagen van de samenleving en vaak heeft de omgeving niets door.
In Voorbij het paradijs wordt de voorgeschiedenis van een onbegrijpelijk gezinsdrama gereconstrueerd. Bij dit drama kwamen in oktober 2012 vier van de vijf gezinsleden, Rob (43), Rianne (46), Samantha (15), Anouk (11), om het leven. Zoon Dylan (19), die op dat moment niet thuis was, bleef alleen over. Wat de gebeurtenissen nog onbegrijpelijker maakt is dat pas twee maanden eerder een lang gekoesterde droom in vervulling was gegaan toen ze vanuit een doorsnee nieuwbouwwijk naar een idyllisch gelegen boerderijtje aan de Lek verhuisden.
Regisseur Hans Simonse volgt in deze documentaire familieleden, vrienden en kennissen die bedenken wat er aan de gezinsmoord vooraf kan zijn gegaan. Zowel de betrokkenen als de kijker blijven achter met één prangende vraag: waarom?

2Doc: Voorbij het paradijs (NL, 2014)
NPO 2, maandag 8 december 20.25 uur.

undefined

null Beeld VPRO
Beeld VPRO

Warriors from the north

Het IDFA is pas net voorbij, maar de eerste films die op het festival draaiden verschijnen nu reeds op TV.
Zo ook Warriors from the north, een zeer actuele documentaire over moslimjongeren uit Europa die afreizen naar landen als Syrië of Somalië om mee te strijden met Islamitische rebellen. De hele wereld vraagt zich af waarom sommige jongeren vatbaar zijn om deel te nemen aan de Jihad. De Deens-Somalische jongen "The Shadow" kijkt uit over de nieuwbouwwijken van Kopenhagen terwijl hij, onherkenbaar in beeld, vertelt over hoe hij ten prooi viel aan de ronselaars van de militante rebellengroepering Al-Shabaab. Regisseurs Nasib Farah en Søren Steen Jespersen laten verder een aantal vermomde strijders aan bod komen, onder meer uit Nederland, die zonder enige vorm van twijfel kunnen uitleggen waarom ze bereid zijn te sterven in naam van de 'heilige strijd'. Een documentaire die pijnlijk duidelijk maakt wat er in de hoofden omgaat van jongeren die dromen van een wereld die verder vrijwel iedereen beangstigt.

Warriors from the north (Den/Som, 2014)
NPO 2, donderdag 11 december 23.59 uur.

Opvoeden, 19 jaar later

In 1995 volgde filmmaker Frans Bromet verschillende gezinnen voor de serie Opvoeden. Hij richtte zich specifiek op de perikelen rondom opgroeiende pubers en het daaraan zo inherente losmakingproces. Lianne, destijds 14 jaar, werd door haar strenggelovige ouders zonder eten naar bed gestuurd als ze bij het avondgebed geen 'amen' zei.
De toen 13-jarige Peter werd juist anti-autoritair opgevoed.
Nu, 19 jaar later, gaat Bromet opnieuw langs bij de hoofdpersonen. Hoe kijken zijn nu terug op hun jeugd? Heeft hun eigen opvoeding invloed gehad op hoe zij met hun eigen kinderen omgaan? Worden bepaalde eigenschappen en waarden van generatie op generatie doorgegeven, ook al zworen de nieuwe ouders het ooit helemaal anders te doen? En is dat erg?

2Doc: Opvoeden, 19 jaar later (NL, 2014)
NPO 2, dinsdag 16 december 23.00 uur.

Ton Groenen in 1995. Beeld NCRV
Ton Groenen in 1995.Beeld NCRV

Woody Allen: een documentaire

Tot nu regisseerde hij bijna vijftig films en daar komt nog steeds elk jaar één bij, ondanks zijn hoge leeftijd van 79 jaar. Je houdt van hem of je vindt hem verschrikkelijk. Zijn privéleven heeft vaak voor opgetrokken wenkbrauwen gezorgd, maar Woody Allen is en blijft een icoon. Aan de hand van fragmenten uit klassiekers als Manhattan, Hannah and het Sisters, Annie Hall en de recentere succesen Matchpoint en Midnight in Paris vertelt Allen zelf o.a. over het schrijven van scenario's, en zijn eigen inspiratiebronnen. Robert Weide filmde niet alleen bij Allen thuis, maar ook in de montagekamer en op de plekken waar Allen opgroeide in Brooklyn. Daarnaast komen een aantal collega's en vrienden uitgebreid aan bod. Misschien niet de meest kritisch documentaire, maar zeker interessant genoeg voor liefhebbers. Én voor iedereen die wil weten hoe het leven van een beroemde filmmaker er nou echt aan toegaat.

AVROTROS Close Up Woody Allen: een documentaire (VS, 2012)
NPO 2, donderdag 18 december 23.00 uur.

Het beste voor Kees

Het is niet de eerste keer dat deze documentaire wordt uitgezonden (de eerste vertoning was op 1 juni 2014), maar het was zo'n daverend succes dat de film opnieuw geprogrammeerd wordt. De documentaire trok meer dan een miljoen kijkers, werd genomineerd voor een Gouden Kalf en Kees' facebook heeft inmiddels bijna 50.000 likes.
Het beste voor Kees gaat over de 44-jarige autistische Kees Momma. Alleen door de hulp van zijn ouders lukt het hem zich staande te houden in de voor hem zo verwarrende wereld, maar wat gebeurt er als zij er straks niet meer zijn? Kees wil absoluut niet in een inrichting en er volgt een lange, lastige zoektocht naar een geschikt thuis voor Kees. De documentaire slingert de kijker tussen wanhoop en vertedering. Hoewel het een zwaar onderwerp betreft is de toon licht en zorgt Kees' eloquente woordgebruik vaak voor een glimlach: 'Vanmiddag bij de thee doe ik het heel karig. Als het kouder was geweest dan had ik wel een lekker gebakje genomen maar dat zit er vandaag niet in. Ik neem maar een eenvoudig biscuitje vanwege de te hoge temperaturen.'

In juni wijdde Jean-Pierre Geelen een hele TV-recensie aan Het beste voor kees: 'Hij kan er zelf natuurlijk niks aan doen, maar voor de onbevangen tv-kijker leek hij nog het meest op een typetje van Kees van Kooten of van Wim de Bie (Frank van Putten!). Het was ook onmiskenbaar grappig te zien hoe - onder vrolijke muziekjes - de autistische Kees Momma (49) in de beklemmende documentaire Het beste voor Kees (NCRV) met geaffecteerde en licht geknepen stem uitviel tegen de 'vuile teringmof' die te agressief reed. Of tegen filmster Monique Nolte die zijn zelfbouwvliegtuigje had omgestoten: 'Je had wel platte schoenen aan mogen doen in plaats van die lompe laarzen. Bovendien had je wel een lange broek aan mogen doen, ik vind die korte rokken geen gezicht.' Zijn modeltrein had op het traject Luik-Maastricht vertraging opgelopen. Dat kreeg je ervan, met die korte rok en een 'in de strakke kous gestoken vrouwenbeen'.'

Het beste voor Kees (NL, 2014)
NPO 2, maandag 29 december 18.50 uur.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden