Toy Story 4 is een roadtrip vol vaart, verkwikkende humor en zuivere emotie ★★★★★

Veel was al ontgonnen in de eerdere drie avonturen van Toy Story, de animatiereeks over het heimelijk echt levende speelgoed waarmee animatiestudio Pixar zich in 1995 in één klap vestigde naast Disney, dat haar concurrent in 2006 opkocht. Cowboy Woody ontmoette astronaut Buzz (Toy Story), kreeg een vrouwelijke cowboyevenknie (Toy Story 2), streed met afgedankt en getraumatiseerd speelgoed (Toy Story 3) en leerde – bovenal – dat zijn tijd op aarde als favoriete kindermetgezel tijdelijk is. Zijn eerste eigenaar Andy groeide op en verloor interesse.

En toch metselt scenarist Andrew Stanton (o.a. Finding Nemo, WALL-E) wéér een heerlijk avontuur aan Pixars kroonjuweel, vol nóg meer geestige en slim verpakte diepmenselijke vragen bij het zelfbeeld van, nu ja, speelgoed.

Wederom voegt zich een nieuw gezicht bij het speeltuigarsenaal. Vorkie, geknutseld uit wat wegwerpbestek, klei en chenilledraad door Andy’s zusje Bonnie op de peuterspeelzaal. Het Frankensteinachtig samengestelde vorkje met opplakoogjes schrikt van het hem ingeblazen leven. Vorkie wíl helemaal geen speelgoed zijn.

Woody, die lag te verstoffen in de kast, ontfermt zich over Bonnie’s nieuwe favoriete en onwillige speeltje, maar zijn altruïsme is niet vrij van zelfbelang: de cowboy poogt zijn eigen verloren bestaansrecht te herstellen.

En zo komt Toy Story 4 steeds weer uit bij de vraag wat ons drijft. Waarom doen we wat we doen, zijn we wie we zijn? Woody koerst op zijn vermoede geweten, waar kompaan Buzz het afkan – of af moet – met de in het plastic lijf voorgeprogrammeerde commando’s. En Vorkie mag van Woody juist níet luisteren naar zijn innerlijke wegwerpstem (‘ik ben afval!’).

Voorts is er de porseleinen schaapherder Bo Peep, die haar jurk verruilde voor een broekpak en thans het vrije en ruwe leven koestert op een reizend kermisje, dat óók zo zijn aantrekkelijkheden biedt. Gevaar dreigt in de nabije antiekwinkel, waar de vanwege een defect aan haar spreekstem onverkoopbare pop Gabby op haar kansen loert, bijgestaan door een legertje lugubere buikspreekpoppen.

Toy Story 4, dat zich meer dan de eerdere delen buiten het gezinshuis afspeelt, vlecht het allemaal samen in een roadtrip vol vaart, verkwikkende humor en zuivere emotie. De animatiekunst is – zoals gewend – perfect.

Áls dit het definitieve einde is van Toy Story, dan nemen we afscheid van iets groots. Zoveel plezier, zoveel vertelkracht.