Top 100 van grootste dode schrijvers gepresenteerd

Ook het Letterkundig Museum heeft een eigen canon, Pantheon genaamd. Donderdag maakte directeur Korteweg de Top 100 bekend van onze grootste dode schrijvers aller tijden...

Door Arjan Peters

Top 100 Letterkundig Museum

(tussen haakjes staat het geboortejaar van de schrijver)

0. Anoniem (Beatrijs, Karel en de Elegast, Mariken etc)
1. Henric van Veldeke (*1128)
2. Hadewych (*ca.1200)
3. Willem, die Madoc maakte (*1230)
4. Jacob van Maerlant (*ca 1230)
5. Jan van Ruusbroec (*1293)
6. Thomas à Kempis (*1380)
7. Erasmus (*1466)
8. Anna Bijns (*1493)
9. Dirk Volkertszoon Coornhert (*1522)
10. Jan van der Noot (*1539)
11. Marnix van St. Aldegonde (*1540)
12. Jacob Cats (*1577)
13. P.C. Hooft (*1581)
14. Hugo de Groot (*1583)
15. Karel van Mander (*1584)
16. Anna Roemers Visscherdr (*ca 1584)
17. G.A. Bredero (*1585)
18. Jacob Revius (*1586)
19. Joost van den Vondel (*1587)
20. Constantijn Huygens (*1596)
21. Spinoza (*1632)
22. W.G. van Focquenbroch (*1640)
23. Pieter Langendijk (*1683)
24. Justus van Effen (*1684)
25. H.C. Poot (*1689)
26. Betje Wolff/Aagje Deken (*1738/*1741)
27. Belle van Zuylen (*1740)
28. Rhijnvis Feith (*1753)
29. Willem Bilderdijk (*1765)
30. A.C.W. Staring (*1767)
31. Hendrik Tollens (*1780)
32. Jacob van Lennep (*1802)
33. E.J. Potgieter (*1805)
34. De Schoolmeester (*1808)
35. Hendrik Conscience (*1812)
36. Geertruide Bosboom-Toussaint (*1812)
37. Nicolaas Beets (*1814)
38. Multatuli (*1820)
39. Conrad Busken Huet (*1826)
40. P.A. de Genestet (*1827)
41. J.J. Cremer (*1829)
42. Guido Gezelle (*1830)
43. Piet Paaltjens (*1835)
44. Virginie Loveling (*1836)
45. Marcellus Emants (*1848)
46. Vincent van Gogh (*1853)
47. Jacques Perk (*1859)
48. Willem Kloos (*1859)
49. Cyriel Buysse (1859)
50. Frederik van Eeden (*1860)
51. Louis Couperus (*1863)
52. Lodewijk van Deyssel (*1864)
53. Herman Gorter (*1864)
54. Herman Heijermans (*1864)
55. J.H. Leopold (*1865)
56. Stijn Streuvels (*1871)
57. Johan Huizinga (*1872)
58. Arthur van Schendel (*1874)
59. Karel van de Woestijne (*1878)
60. Theo Thijssen (*1879)
61. Carry van Bruggen (*1881)
62. Jacob Israel de Haan (*1881)
63. Willem Elsschot (*1882)
64. Nescio (*1882)
65. F. Bordewijk (*1884)
66. J.C. Bloem (*1887)
67. A. Roland Holst (*1888)
68. Maria Dermoût (*1888)
69. Martinus Nijhoff (*1894)
70. Paul van Ostaijen (*1896)
71. S. Vestdijk (*1898)
72. Gerard Walschap (*1898)
73. J. Slauerhoff (*1898)
74. E. du Perron (*1899)
75. H. Marsman (*1899)
76. Maurice Gilliams (*1900)
77. Menno ter Braak (*1902)
78. Belcampo (*1902)
79. Cola Debrot (*1902)
80. Albert Helman (*1903)
81. Ida Gerhardt (*1905)
82. Gerrit Achterberg (*1905)
83. Anna Blaman (*1905)
84. Theun de Vries (*1907)
85. M. Vasalis (*1909)
86. A. Alberts (*1911)
87. Marten Toonder (*1912)
88. Louis-Paul Boon (*1912)
89. Godfried Bomans (*1913)
90. Simon Carmiggelt (*1913)
91. Bert Schierbeek (*1918)
92. W.F. Hermans (*1921)
93. Karel van het Reve (*1921)
94. F.B. Hotz (*1922)
95. Gerard Reve (*1923)
96. Lucebert (*1924)
97. Renate Rubinstein (*1929)
98. Anne Frank (*1929)
99. Hans Faverey (*1933)
100. Frans Kellendonk (*1951)

Na een ingrijpende verbouwing zal eind 2008 de permanente expositie Pantheon aandacht besteden aan deze 100 (eigenlijk zijn het er 101, als je de anonieme middeleeuwse schrijvers op nummer 0 meetelt), in de vorm van manuscripten, foto’s en zo mogelijk geluidsopnamen en filmpjes.

Alleen dode auteurs kwamen in aanmerking voor een plaatsje op de Pantheon-lijst. Ook auteurs die misschien niet strikt genomen tot de literatuur worden gerekend, maar die wel een ‘breed publiek’ bereiken, maakten een kans. Zo staat Vincent van Gogh erop (naast schilder een eminent briefschrijver), de historicus Johan Huizinga, Anne Frank. Marten Toonder, Godfried Bomans en Simon Carmiggelt zijn alledrie postuum tot de canon toegetreden.

Dat zijn opvallende namen, te midden van veel bekende literatoren als Kloos, Nescio, Vestdijk, W.F. Hermans en de broers Gerard en Karel van het Reve.

Andere nieuwkomers in het Haagse heiligdom zijn de Vlamingen. Korteweg: ‘Ons museum is voor Nederlandse literatuur, maar ik vind dat zij daar bij horen.’ Dat heeft geleid tot de namen Boon, Van Ostaijen, Walschap, Van de Woestijne, en zelfs die van de obscure negentiende-eeuwse Virginie Loveling.

Wie ontbreken er op het zo brede lijstje? Dat zijn de goede schrijvers die nooit erg populair werden, of wier roem is afgebladderd: P.C. Boutens, Richard Minne, Herman Teirlinck, Henriëtte Roland Holst, Tip Marugg, Louis Ferron en C.O. Jellema.

En waar is Annie M.G. Schmidt gebleven? Korteweg: ‘Die komt in het nieuwe Kinderboekenmuseum.’ Haar vele liedteksten voor volwassenen ten spijt.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden