Te koop in Acapulco: mozaïek van Rivera, met woning

ACAPULCO Zes miljoen dollar aan kunst gewoon op straat, heel letterlijk, midden in een afbraakbuurt in de Mexicaanse kustplaats Acapulco. Vrijwel alle huizen in deze buurt zijn al jaren onbewoond, vele staan op instorten of zijn overwoekerd door tropische planten. En tussen al dat verval doemt ineens een spetterend werk van muralist Diego Rivera op. Het is te koop.

Het bijna 20 meter brede mozaïek in felle kleuren bekleedt de buitenmuur van een huis op de heuvel La Pinzona. Wie het kunstwerk aanschaft, krijgt het huis erbij cadeau. De liefhebber moet wel 6 miljoen dollar (4 miljoen euro) neertellen, maar dan woont hij ook in een werk van Diego Rivera. Op het dakterras heeft hij uitzicht over de vorstelijke baai van Acapulco.

Het is even doorbijten. Geen toerist haalt het in zijn hoofd de afbraakwijk in te gaan om te kijken of er boven wellicht nog iets te zien valt, en geen toerist weet dat de beloning een onbekend werk van Rivera zou zijn. In deze omgeving ademt alles verval.

Onderweg naar boven passeer je het weinig aanlokkelijke Hotel Mirador, waar de Britse schrijver Malcolm Lowry (Under the Volcano) en zijn vrouw hun intrek namen na aankomst in Mexico in 1936.

De weg naar boven begint bij La Quebrada, een van de beroemdste plekken van Mexico. Hier storten overmoedige jongemannen zich van tientallen meters hoge rotsen in de nauwe zee-inham, om wat geld van toeristen te verdienen (die misschien stiekem hopen dat een van de jongens op de rotsen te pletter slaat). Dat is de voornaamste culturele attractie van Acapulco. Tegenwoordig moet je er zelfs bij een loket een kaartje voor kopen.

Diego Rivera (1886-1957) woonde de laatste drie jaar van zijn leven in het huis op de heuvel, nadat zijn vrouw Frida Kahlo was overleden. Het pand is gebouwd in de jaren veertig van de vorige eeuw, en heet Exekatlkalli, het Huis van de Winden, misschien als een verwijzing naar het huis van de Chileense dichter en Nobelprijswinnaar Pablo Neruda in Isla Negra.

Het huis beslaat 544 vierkante meter op 3.000 vierkante meter grond en is recentelijk op de markt gekomen. De makelaar zegt dat er nog geen koper is gevonden.

Het huis is eigendom van de erfgenamen van Mexico’s beroemdste kunstverzamelaar Dolores Olmedo. ‘Lola’ Olmedo was een van de talrijke modellen en vriendinnen van Rivera. Ze werd schatrijk doordat ze op de juiste manier investeerde in kunst. Ze heeft zelfs haar eigen museum in Xochimilco, een buitenwijk van Mexico-Stad. Bij haar overlijden in 2002 liet Lola het huis na aan haar kleinzonen die in de Verenigde Staten wonen.

Op de lange en hoge muur rondom het pand prijken vijf murales van Venetiaanse mozaïek, vier met prehispaanse motieven en een ter herinnering aan een reis van de communist Rivera naar de Sovjet-Unie in 1955.

Twee grote slangen van mozaïek vormen samen een balustrade op het dak. Rechts van de toegangspoort, onder de naam van het huis, legde de kunstenaar twee namen in mozaïek: Lola Olmedo – Diego Rivera.

Het ligt voor de hand dat de Mexicaanse overheid zich over deze vergeten schat van haar nationale held Rivera ontfermt. Fernando Serrano, de woordvoerder van het cultuurinstituut Conaculta, zegt dat de murales ‘betrekkelijk recent’ zijn gerestaureerd. Maar het slopende tropische klimaat hakt er stevig op in en er liggen tal van steentjes op de grond bij de mozaïekmuur.

De overheid is wel geïnteresseerd in het huis en de grond, maar de economische crisis laat weinig financiële ruimte. Serrano ziet alleen mogelijkheden als ook de deelstaat Guerrero en de gemeente Acapulco belangstelling hebben. Gezien de staat van verval waarin de hele wijk verkeert en het volledig ontbreken van enige verwijzing naar deze murales in Acapulco lijkt de kans daarop niet groot.

Rivera-specialisten zeggen dat de murales het beste kunnen worden overgebracht naar elders, zoals ook met ander werk van Rivera is gedaan, maar de familie is daar faliekant tegen.

Carlos Philips Olmedo, de zoon van Lola, die namens de familie onderhandelt met potentiële kopers: ‘Het huis en de murales zijn een eenheid. Je wordt eigenaar van de murales van Diego Rivera om ze een culturele bestemming te geven òf omdat je veel geld hebt en toe wilt geven aan je grillen.

‘Maar tot nu toe is niemand zo grillig geweest zes miljoen dollar op tafel te leggen.’