Steve Lacy staat op het punt drie belangrijke muziekprijzen te winnen: wie is de artiest, die pas 24 is?

We krijgen welgeteld vijftien minuten om de rijzende ster van het moment, Steve Lacy (24), te interviewen aan de vooravond, half december, van een concert in de Amsterdamse Melkweg. Dat concert overigens, was in een vloek en een zucht uitverkocht – en dat heeft ook met TikTok en de pakkende openingsregel I wish I knew, I wish I knew you wanted me te maken.

In de hotellobby waar het interview zal plaatsvinden blijkt dat Lacy zich niet goed genoeg voelt om zijn bed uit te komen. Of we hem niet via Zoom kunnen bellen? De aanwezige radiojournalist haakt af; de Italiaanse delegatie van Rolling Stone Magazine is net geland en de arme projectmanager van het platenlabel moet het teleurstellende nieuws nog met ze delen. Even later blijkt Zoom ook geen optie en mogen we Lacy bellen op de telefoon van zijn manager Dave Airaudi.

Doe-het-zelfmentaliteit

Dave Airaudi was in 2010 werkzaam als bij het platenlabel Interscope toen hij de groep Odd Future ontdekte. Het hiphopcollectief was alles waar Dave zijn collega’s al jaren van probeerde te overtuigen: muziek als lifestyle in plaats van product. Odd Future bestond uit tieners uit de buitenwijken van Los Angeles die zonder enige zichtbare onderlinge hiërarchie met elkaar muziekmaakten. Toen Interscope weigerde Odd Future te tekenen, besloot Airaudi het bedrijf te verlaten en samen met een compagnon het collectief te gaan managen.

Odd Future werd niet alleen de basis van getalenteerde soloartiesten, producers en songwriters zoals Frank Ocean, Tyler The Creator en Earl Sweatshirt, maar ook van bands zoals The Internet. Als één grote en chaotische familie speelden ze een tijd lang zalen over de hele wereld plat en lieten zo aan een nieuwe generatie muzikanten zien dat de ongepolijste doe-het-zelfmentaliteit wel degelijk loont.

Frank Ocean werd de r&b-sensatie van de jaren tien met zijn album Channel Orange (2012) en de soms destructieve rebel Tyler The Creator ontwikkelde zich tot een volwaardige, maatschappijkritische artiest. Manager Dave Airaudi focuste vooral op The Internet, met een volwassener geluid voor een langzamerhand wat ouder wordende doelgroep. Zo werd mede dankzij producer Matt Martian en toetsenist Jameel Bruner de funk herontdekt. De laatstgenoemde was tevens schoolgenoot van ene Steve Lacy. Deze 15-jarige gitarist uit de Compton, roemrucht deel van de stad ten zuiden van downtown Los Angeles, voegde zich bij The Internet en manager Airaudi was zo onder de indruk dat hij hem al snel onder zijn hoede nam.

Rappers in de rij

Autodidact Lacy leerde op 7-jarige leeftijd de gitaar kennen via het videospel Guitar Hero, waar hij ook Jimi Hendrix ontdekte. Hij groeide van gitarist al snel naar coproducer van The Internet en leverde in 2015 als 17-jarige al zijn eerste bijdragen aan het derde studio-album van de band. Het album werd genomineerd voor een Grammy en al snel stonden succesvolle rappers als Kendrick Lamar en J. Cole in de rij voor het authentieke geluid van producer Steve Lacy, dat rechtstreeks uit een studiootje in zijn slaapkamer kwam. In 2017 verzilverde hij diezelfde ongepolijste reputatie door zijn eerste solo-ep Steve Lacy Demo uit te brengen, volledig opgenomen met zijn iPhone.

Dark Red, zijn meest gestreamde nummer (ruim 700 miljoen streams op Spotify alleen al), staat op dit debuut. De eerste jaren was het vooral een playlistklassieker; pas sinds 2022 is het terug te vinden in de hitlijsten. Dat komt ook door het immense succes van zijn laatste album, Gemini Rights, bekroond met drie Grammy-nominaties: voor beste nummer, beste album en ‘Best Urban Contemporary Album’. Manager Airaudi zegt dat een uitgekiende strategie niet de oorzaak is van Lacy’s succes. ‘Steve heeft altijd al precies gedaan wat hij zelf wil en dat heeft toevallig goed uitgepakt.’

Het album Gemini Rights leverde naast Grammy-nominaties ook lovende kritieken op. Muziekblad NME noemde het ‘fearlessly funky’, The Guardian noemde de psychedelische sensualiteit ‘bedwelmend’ en Rolling Stone Magazine vergeleek het werk met een ‘zomerse vooravond’. Dat klinkt wellicht niet als het product van een relatiebreuk, maar Lacy, die zowel met mannen als vrouwen datet, schreef het omdat zijn toenmalige vriend de relatie verbrak.

‘Ik wilde mezelf graag beter leren kennen toen mijn relatie niet bleek te werken’, zegt hij nu vanuit zijn Amsterdamse hotelkamer, met griep onder de leden. ‘In plaats van me te verliezen in de pijn en het verdriet ging ik op een zoektocht naar mezelf. Ik besefte dat ik relaties gebruikte om me goed te voelen. Ik wilde niet meer zo afhankelijk zijn van een ander om dat gevoel te hebben.’

Ontploft op TikTok

Dat hij zich niet in een cocon van verdriet heeft genesteld, blijkt ook uit de vele samenwerkingen die Lacy aanging. Bij eerdere albums was bijna alles van zijn hand, dit werk kent meerdere partners. ‘Ik heb het meest met Foushée (zangeres en gitarist Brittany Foushée, red.) gewerkt. Zij heeft meegeschreven en verschillende nummers van vocalen voorzien. Verder heeft producer John Carol Kirby de broodnodige textuur gegeven aan sommige songs, zoals aan Bad Habit.’

Bad Habit: dat nummer is afgelopen zomer echt ontploft op hét doe-het-zelfplatform, TikTok. Lacy zegt dat dat niet veel gevolgen voor hem gehad, behalve dat hij wat vaker herkend wordt op straat, maar concertvideo’s van zijn laatste tour laten een ander beeld zien. Lacy toont zich uitgesproken teleurgesteld in de uitzinnige fans die alleen de coupletten kunnen meezingen die viraal zijn gegaan, en noemt het publiek zelfs fuckers. Voor een artiest die in een eerder interview aangaf dat hij vooral muziek maakt voor het collectieve bewustzijn, is het een gevoelige reactie. Maar op de vraag of hij hinder ondervindt van zijn recente groeispurt, reageert hij ontkennend. ‘Eerder had ik misschien moeite met het idee dat het nieuwe publiek mijn muziek niet zou begrijpen. Maar ik heb het ondertussen los kunnen laten dat iedereen dezelfde ervaring moet hebben als ik. Iedereen heeft zijn eigen realiteit en die van mij hoeft niet altijd te matchen met die van mijn publiek. Zolang mijn boodschap aan mezelf maar hetzelfde blijft.’

Optreden met griep

Kan hij die boodschap samenvatten? ‘Ik wil creatief plezier blijven hebben en voortborduren op wat er voor me achtergelaten is door andere muzikanten. Ik wil een referentiepunt zijn voor een volgende generatie artiesten die muziek willen maken zonder creatieve concessies te hoeven doen.’ Zelf heeft hij die vooral moeten doen aan het begin van zijn carrière, toen hij in dienst stond van de artiesten voor wie hij produceerde. Maar juist door die relatieve schaduwpositie heeft hij zowel kunnen leren als meespelen op topniveau. Dit is dan ook het advies dat hij jonge muzikanten mee wil geven: ‘Blijf leren, blijf oefenen, laat je niet leiden door je zucht naar onmiddellijke positieve bevestiging van je werk. Verdiep je in de geschiedenis, blijf nieuwsgierig en blijf jezelf ontwikkelen.’

Achter de ongepolijste en soms laconieke houding van Steve Lacy schuilt een hardwerkende artiest, die zelfs met griep in de Melkweg een show geeft die staat als een huis.