Schoonmaken als vlucht uit het deprimerende bestaan

Julia is 29 en schoonmaker van beroep, het is nu eenmaal zo gelopen. In het ene huis moet ze alles met Glassex schoonmaken, het andere vindt een stofzuiger niet nodig, in het volgende moeten zelfs de sokken worden gestreken. Gewoontes zijn het intiemste wat je van een mens te weten kunt komen, blijkt uit Het is maandag vandaag, de debuutroman van Sytske van Koeveringe.

Julia lijdt aan slapeloosheid, chronische hoofdpijn en eetbuien - het (iets te) literaire trucje om psychisch leed uit te drukken. Na het uitgaan van haar relatie, het floppen van haar debuutroman en het doodbloeden van haar enige vriendschap wil ze niemand meer zien. Schoonmaken vindt ze niet erg, het lijkt een vlucht uit het nogal deprimerende bestaan: werk dat direct resultaat heeft, dat iets oplost. Maar óf de huizen zien er elke week uit alsof ze nooit is langs geweest, of ze zijn toch al brandschoon.

Door stiekem de gewoontes van haar schoonmaakadresjes aan te nemen, kan ze iemand anders worden. Dan begint Van Koeveringes proza te swingen: 'Ik drink uit een kristallen wijnglas en voel me netjes. Ik voel me netjes, ik voel me duur. Ik heb smaak. Ik zit op een dakterras op de Prinsengracht. Ik heb geld. Ik ben stijlvol. Ik heb stijl.'

Julia voelt woede en koppigheid naar de wereld om haar heen, die van haar verwacht dat ze eindelijk eens begint met leven. Maar wat Van Koeveringes debuut zo bijzonder maakt, is hoe de grenzen tussen Julia en haar opdrachtgevers vervloeien: ze leeft via hen. De opdrachtgevers maken een ontwikkeling door, zij amper. Langzaamaan vervaagt ook de grens tussen verbeelding en werkelijkheid. Zo krijgt Julia toch nog wat ze verlangt: zelf verdwijnen, opgaan in iemand anders.