Romano Haynes grote ontdekking tijdens afstudeerfestival ITs

Het hernieuwde afstudeerfestival ITs schafte deze zomer het prijzengala af, want dat vonden de studenten vernederend. Ook een festivalslogan als 'Get discovered' was verkeerd, want ontdekt worden, daar gaat het natuurlijk niet om. Kunst maken en daarmee toeren, dáár gaat het om. Maar omdat iedereen stiekem wel weet dat ontdekt worden daarbij kan helpen, mocht één prijs blijven bestaan, Het Debuut. Dat is een prijs met inhoud: drie uitverkoren afstudeerproducties gaan met theateragentschap Via Rudolphi op tournee.

Dit jaar zijn dat What Sounds Like Now van Joey Schrauwen en Nick Livramento Silva, The Seed of Life van Romano Haynes, en The Place to Be van Koen van der Heijden en Hidde Aans-Verkade (tijdens de tournee wordt deze laatste afwisselend met een vierde productie, Körper Körper).

Het is een slim concept, dit pakketje afstudeertalent, met makers die zelf niet snel zouden worden geboekt door theaters omdat ze te onbekend zijn. Ook is het leuk om trends te destilleren en getuige te zijn van nieuwe ontwikkelingen. En natuurlijk ook gewoon om talent te spotten.

Duo's, dat is een trendje dit jaar. In zowel The Place to Be als What Sounds Like Now gaat het om mannenduo's die vol overgave de strijd met elkaar aangaan. The Place to Be is een tekstloze voorstelling die aanschurkt tegen dans. De ene jongen (Koen), ligt lusteloos op de grond, de ander (Hidde) vouwt hem op tot een balletje en rolt hem behoedzaam een stalen stellage op. Soms moet hij sjorren, soms tillen, maar het lukt. Eenmaal boven springt Koen er echter weer vanaf en gaat op z'n oude plekje liggen. En hup, daar gaat Hidde weer. Sisyfusarbeid, komt meteen in je op. En de condition humaine. De een wil niet gered worden, de ander kan het niet loslaten. Zo blijven ze verstrikt in een oneindige worsteling, een perpetuum mobile.

Nick Livramento Silva en Joey Schrauwen gaan in What Sounds Like Now elkaar juist verbaal te lijf in een geïmproviseerde rapbattle, waarin ze al rijmend op zichzelf en de tijdgeest reflecteren. Dat doen ze inhoudelijk knap, maar de performance zelf is vrij vormeloos en het effect hangt volledig af van hun flow en scherpte in het moment. Tijdens de première lieten die helaas te wensen over.

Als tot slot Romano Haynes het podium betreedt, is de belangrijkste nieuwe ontwikkeling van deze editie onontkoombaar: kleur. Dat is goed, en verder gaan we daar niet te veel woorden aan vuil maken. Haynes, onthoud die naam. Wat een krachtige performer, wat een veelzijdige acteur. Moeiteloos paart hij seks, kracht en geweld aan kwetsbaarheid en poëzie, in een volmaakte solo over zijn Kaapverdische en Surinaamse roots, met schitterende zang van Yorlenie Delgado Faria. Zo hebben we dankzij Het Debuut gelukkig toch een ontdekking gedaan.