recensieTheater

Regisseur Olivier Diepenhorst zet Harold Pinters ‘Bedrog’ volledig naar zijn hand: alle subtiliteit gaat overboord ★★★☆☆

Hier is niet de taal het wapen, maar het grote gebaar.

Hein Janssen
Matthijs IJgosse, Justus van Dillen en Jessie Wilms in Bedrog Beeld Bart Grietens
Matthijs IJgosse, Justus van Dillen en Jessie Wilms in BedrogBeeld Bart Grietens

Bedrog 2.0 – dat zou een betere titel voor de voorstelling zijn geweest dan simpelweg Bedrog. Want wat regisseur Olivier Diepenhorst en zijn acteurs in deze productie van Theatergroep Suburbia met Harold Pinters toneelstuk uit 1978 doen, is het stuk volledig naar hun hand zetten. Dat is hun goed recht, en tot op zekere hoogte ook spannend, maar het geeft deze gelaagde driehoeksverhouding ook iets gewoontjes, iets oppervlakkigs, iets alledaags.

Dit zijn Pinters inmiddels klassieke personages: Emma en haar man Robert, die ogenschijnlijk een prima huwelijk hebben, met daarnaast Jerry die zowel Roberts beste vriend als Emma’s minnaar is. Pinter laat de handelingen zich afspelen tussen 1977, als de relatie tussen Emma en Jerry al twee jaar voorbij is en ze elkaar toevallig weer tegenkomen, en 1968, het jaar waarin hun liaison begon. In de scènes daartussen wordt de toeschouwer deelgenoot van alle stadia van in dit huwelijksbedrog, dat op meerdere fronten ook nog wederzijds blijkt te zijn. Aldus ontstaat een intrigerend schouwspel van mensen die qua hartstocht van alles willen maar hopeloos in de knel raken en alles en iedereen beschadigen.

Diepenhorst verplaatst het stuk naar nu, en begint in de toekomst: 2028. Van daaruit telt hij terug naar 2019. De flat die Emma en Jerry jarenlang als geheim liefdesnest hebben gehuurd is aan het eind leeg, en hun levens in wezen ook. De regisseur gooit ook alle Pinter-stijlmiddelen overboord: dus geen betekenisvolle stilten en onheilszwangere pauzen, geen op hoog niveau uitgesproken dialogen, geen keurige, onderhuids smeulende passie, woede of teleurstelling.

De drie acteurs spelen alle emoties helemaal uit, met veel fysiek geweld, in modieuze kleding, of simpelweg in onderbroek of beha. Vreemdgaan doe je tenslotte niet in een net pak. Het acteren wordt ondersteund door overdadige mimiek, met rollende ogen, vermoeid zuchten en veel heftige gebaren. Dat doen ze op zich knap, maar het maakt alles wel erg uitgesproken. Bij Pinter wil je hoe dan ook dat er iets te raden overblijft, maar hier is niet de taal het wapen, maar het grote gebaar.

Jessie Wilms is als Emma de eigenlijke buitenstaander, hoe ze ook probeert het middelpunt te zijn. In deze versie draait het om de mannen, en de bij Pinter altijd op de loer liggende homoseksuele ondertoon binnen mannenvriendschappen krijgt dan ook nogal wat nadruk. Justus van Dillen is als Robert op een fijne manier ongrijpbaar, Matthijs IJgosse heeft de jongensachtige bravoure die zijn interpretatie van allemansvriend Jerry recht doet.

Bedrog gaat over mensen uit de betere culturele kringen: uitgever, literair agent, galeriehouder. Los van de driehoeksverhouding zet Pinter in een paar rake observaties die wereld genadeloos te kijk. Dat maakt deze opvoering toch de moeite waard.

Bedrog van Harold Pinter door Theatergroep Suburbia, regie Olivier Diepenhorst. 3/4, Corrosia Theater, Expo & Film, Almere Haven. Tournee t/m 23/5.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden