Regisseur Maarten Smit ramt de boodschap over schaamte rond armoede er zonder subtiliteit in ★★★☆☆

Armoede en inkomensongelijkheid zijn hot in het theater. Onlangs speelde het collectief Opening Statement in Amsterdam de sterke satire Class Warfare Forever, over de moderne klassenstrijd, waarbij het proletariaat is vervangen door zpp’ers. Volgend weekend is in Amsterdam The Poverty Peepshow te zien, over de dubieuze ‘poverty porn’ van televisieprogramma’s als Een dubbeltje op z’n kant en Effe geen cent te makken.

En dit weekend ging Hier valt niets te halen in première op een prachtige buitenlocatie op FestiValderAa in de Drentsche Aa. Dit is totaaltheater (met muziek en dans) van de gezamenlijke Noord-Nederlandse groepen Wabi Sabi, Het Houten Huis en Peergroup. Aanstormend regisseur Maarten Smit (Wabi Sabi) heeft het hierin over de schaamte over armoede. Hij laat zien dat die schaamte een vicieuze cirkel in stand houdt, omdat schaamte leidt tot eenzaamheid, stress en ondoordachte financiële beslissingen.

Dit gegeven ramt Smit er zonder subtiliteiten in bij de kijker. Drie personages – een oude morsige vrouw, een werkloze man en een verweesd meisje – dansen schokkerig en met angstige ogen door het modderige weiland. Uiteindelijk zijn ze vies, uitgeput en totaal van zichzelf vervreemd. ‘Papa weet het ook even niet meer’, zegt de wanhopige man tegen zijn dochter. Het meisje onderneemt een halfslachtige zelfmoordpoging. Uiteindelijk gloort er voor iedereen hoop aan de horizon, maar het uur daarvoor is een lange, eentonige leedparade.

Wat meer diepte en relativering had in deze 12+-voorstelling niet misstaan. Aan de andere kant leveren de muzikanten wel opgewekte tegenkleuren en ook zit het decor vol leuke trucjes, tunnels en andere geintjes. Visueel is het mooi, maar nieuwe inzichten over armoede levert het niet op.