Rebroff: Wereldberoemd met pelsmuts en Wolgalied
Een Duitse criticus schreef dat Iwan Rebroff hem deed denken aan een tapijthandelaar die slechte fabriekskleedjes verkoopt, terwijl hij het talent bezit om prachtig werk te knopen. Zelf maakte hij een andere vergelijking: ‘Ik ben een verschijning uit vroeger eeuwen, een kruising tussen een Griekse wijngod en een postmeester uit de tsarentijd.’
Woensdag overleed, 76 jaar oud, de bas-bariton mét falset en eeuwige pelsmuts en -mantel. Hij was in 1931 in Spandau, Berlijn als Hans-Rolf Rippert geboren, maar probeerde in zijn uiterlijk en repertoire vooral een Russische inborst te etaleren – zijn moeder kwam er vandaan, de voorouders van zijn vader waren Russisch.
In zijn oeuvre roffelen de laarzen van de kozakken, knerpt de sneeuw onder de ijzers van de trojka, klotst de wodka uit de glazen en vouwt zich de eindeloze taiga naar de einder. Kalinka, het Wolgalied en ‘Die Legende von den 12 Raubern’; de serieuze muziekpers gruwelde ervan, maar Rebroff werd er wereldberoemd mee, hij bezat vijftig gouden platen. Vooral zijn fans in Duitsland zijn hem trouw gebleven. In Nederland was zijn reputatie na een optreden bij Mies Bouwman in Een van de acht in één keer gevestigd.
Zijn doorbraak was veel eerder, in 1968 in het theater l’Olympia in Parijs, waar hij als de melkboer Tevje in de musical Anatevka If I were a rich man zong. Daarvoor maakte hij, na een opleiding aan de muziekacademie in Hamburg, al deel uit van het Don Kozakkenkoor van Andrej Scholuch. In 1953 nam hij de naam Rebroff aan. Na het succes in Parijs volgden vele concerten, plaatopnames, tv-optredens en filmrollen, maar een vaste waarde in operahuizen is hij, naar verluidt tot zijn verdriet, nooit geworden.
Rebroff leefde de laatste tijd op het Griekse eiland Skopelos. Hij trad nog steeds op – december vorig jaar in Wenen voor het laatst. Kort daarop belandde hij uitgeput in een kliniek. In 2001 was hij nog in Gouda, voor een concert in de Sint Janskerk. Hij zong er onder meer het Ave Maria van Schubert en de aria uit Anatevka. Maar de glans was er kennelijk af. De recensent van de Rijn & Gouwe zag vooral een ‘afgezette tsaar’.
