Rapper Donnie weet precies hoe je een hype creëert

De internethype rond rapper Donnie begon bij een optreden van YouTube-ster EenhoornJoost. Daar maakte hij een filmpje voor zijn Instagramvolgers waarbij hij een reflecterende zonnebril, in straattaal: planga, droeg. ‘Dit is wel een heel snelle planga, ouwe’, vertelt Donnie aan zijn 84 duizend volgers. Later maakte hij nog een enkele video’s, waarin hij vertelt hoe ‘snel’ je kan gaan met zo’n ‘planga’. ‘Ik ga sneller dan sprinter Churandy Martina op drie gram ketamine, ouwe.’ De filmpjes kregen vele honderden reacties. Achteraf zegt Donnie: ‘Ik wist: oké, ik heb beet.’

De internethype rond de snelle planga ging hard. Er werden gespecialiseerde webshops opgericht en BN’ers als Max Verstappen, Ron Boszhard, Ruben van der Meer en schaatser Kjeld Nuis deden een snelle planga op. Donnie bedacht voor de bril nog allerlei andere benamingen: de robocop, de laskap-editie, het zeer vlotte montuurtje. Een nummer volgde: Snelle Planga, dat inmiddels ruim 1,2 miljoen keer beluisterd is op Spotify. Dat nummer werd geremixt, waarbij ook Bizzey, Bokoesam en Lange Frans meerappen. In vijf weken tijd verdubbelde bijna het aantal volgers op Instagram – van 84 duizend naar 146 duizend volgers.

Snelleplangahype

Ook offline scoort Donnie: hij trad op 19 mei op in een uitverkochte grote zaal van Paradiso. Het laatste kaartje ging overigens ver voor de snelleplangahype al over de toonbank. Als kers op de taart staat hij op Pinkpop.

Het pad naar succes werd ingeslagen in 2010 toen hij nog leerling was op de koksschool. In 2010 pochte rapper Lange Frans, de alias van Frans Frederiks, op Twitter over zijn risotto. Donnie, toen een 15-jarige aspirant-kok, daagde hem uit. Lange Frans organiseerde een groots opgezette kookwedstrijd. Voor het oog van duizenden YouTubevolgers liet hij hun risotto's keuren door een jury. Donnie’s risotto won met overmacht. Frans: ‘Ik bakte er niks van die dag. Mijn rijstkorrels waren hard en zijn risotto was romiger. En hij had er kip bij gemaakt, die was echt de shit. Hij had ‘m met citroen en tijm gekruid. Tot op de dag van vandaag maak ik zo mijn kip.’

Donnie, toen nog als rapper actief onder de naam Young Kermit, hield contact met Frederiks. Frederiks vroeg Donnie of hij een nummer mee wilde zingen op zijn album Levenslied (2011). In 2012 nam Frederiks hem en Lil’ Kleine mee op tournee: het was de eerste keer dat Donnie op het podium stond. De jonge Amsterdammer slaagde er in steeds meer contacten te leggen met kopstukken uit de Nederlandse hiphopscene, waaronder Faberyayo (Pepijn Lanen) en Vjeze Fur (Freddy Tratlehner) van De Jeugd van Tegenwoordig. Bij Tratlehner drong Donnie net zo lang aan tot hij toezegde met hem samen te werken. Tratlehner: ‘Hij bleef maar zeuren, vleien en slijmen. Die volharding is een van zijn krachten.’ Tratlehner bracht Donnie in 2014 binnen bij Magnetron Music, label van De Jeugd-producer Bas Bron. Met Bron maakt Donnie de albums Mannelogie (2015) en BFMJT (2017).

Op de cover van debuutalbum Mannelogie staat een foto van Donnie en zijn (onherkenbaar gemaakte) vader, een Zweed die hem niet opvoedde. Hij zat een groot deel van Donnie’s jeugd in de gevangenis. Het is de enige foto van hen samen. Wat hij gedaan heeft, wil Donnie niet zeggen. Op de vraag of passages over zijn vader op waarheid berusten, reageert Donnie terughoudend. ‘Ik wil er niet te veel over uitweiden. Inmiddels is hij vrij, we hebben gewoon cool contact. Hij woont in Zweden.’

Namen

Donnie doet ook schimmig over zijn echte naam. Op Wikipedia stond hij als Björn S.E. Ellerström, maar die naam is inmiddels verwijderd. Filmwebsite IMDb heeft een Donny Ellerström in de databank die meespeelde in de film Prins uit 2015. Donnie is zelf liever bekend onder de namen Donald Scloszkie, De Fenomeen of Maradonnie. ‘Ik hou mijn echte naam in het midden.’

De rapper miste zijn vader nooit. ‘Wat je niet hebt, kun je ook niet missen’, zegt hij. Hij stortte zich in zijn tienerjaren op het verzamelen van Italiaanse designerkleding. Merkkleding straalt rijkdom uit, vindt Donnie. Hoe hij de kleding kon betalen, zegt hij niet. In zijn songteksten gaat het vaak over kleding van merken als Balmain of Givenchy. ‘Misschien hecht ik extra emotionele waarde aan die kleding, omdat ik geen vader had. Ik wil aan de buitenwereld laten zien dat ik lekker ga, ook al is dat niet zo. Mensen koppelen stereotypen aan designerkleding en denken dan: hij zal wel lekker gaan. Wat er binnen mijn muren gebeurt, hoeft niemand te weten.’

Zijn teksten gaan regelmatig over rapclichés als het nachtleven, geld, alcohol en drugs, maar onderscheiden zich door het spitsvondige vocabulaire. ‘Creatief met poeder, de mannelijke Mari van de Ven.’ Of: ‘Je blokkeert m’n shine, net een Luxaflex.’ Donnie refereert veel aan (pop)cultuur uit een ander tijdperk: hij rapt over zangers Boy George, rockers Gene Simmons en Fred Durst of astronaut Wubbo Ockels. Ook rapt hij over schaatser Jaap Eden en haalt hij oud-Ajacieden Litmanen, Menzo, Ibrahimovic en Stam aan.

Raymond van Barneveld

Donnie: ‘Ik ben een groot sportfan, ik keek vroeger altijd naar de Tour de France met Lance Armstrong en Jan Ullrich. Maar mijn echte jeugdheld is darter Raymond van Barneveld. Ik wilde met hem in contact komen en ben toen memes van hem gaan maken en op Facebook gaan zetten. De manager van Van Barneveld zag dat, en zo is het balletje gaan rollen en ben ik met hem in contact gekomen.’ Donnie bracht in 2016 het nummer Mentaal uit, een eerbetoon aan de Haagse darter, en in 2017 namen zij samen het nummer 180 Linkerbaan op. Een bijzondere vriendschap ontstond. ‘We praten ook over persoonlijke dingen. Raymond maakte ooit van niets iets, boorde met zijn dartsucces echt iets nieuws aan in Nederland.’

‘Ga dik, net als de buik van Van Barneveld’, rapt Donnie in Mentaal. Soms lijken zijn teksten nergens op te slaan, maar toch snijden ze eigenlijk altijd hout, vindt Freddy Tratlehner, die nog altijd als een mentor fungeert. ‘In het nummer Snelle Planga zegt hij: ‘Jij bent met de auto, ik ben aan het rennen. Dus ik haal je in, dat is effe wennen.’ Dan denk je: dit gaat niet echt ergens over, wat zeg je nou weer? Maar het gaat over dat hij een stapje harder doet en harder rent dan iedereen. Hij is de hele tijd bezig mensen in te halen.’

Tratlehner noemt Donnie ‘een bijzonder schepsel’, die in een gesprek van een kwartier twintig verschillende emoties kan laten zien. Maar Donnie weet vooral ontzettend veel van muziek en dat uitte zich al snel. ‘Hij had meteen al sterke refreintjes, ze waren melodieus en bleven in je hoofd zitten. Ook het rappen is inmiddels goed bijgetrokken.’ Het De Jeugd-lid geniet van Donnie’s teksten. ‘Ze komen voort uit zijn eigen wereldbeeld. Bij hem gaan debiliteit en genialiteit in elkaar over. De scheidslijn is dun.’

_{Donnie staat op vrijdag 15 juni op Pinkpop.}