Powned betaalde No Surrenderbaas Kuipers geen onkostenvergoeding, maar vast bedrag per draaidag

Smit sprak onder meer met Powned over de kwestie die vorige maand tot de nodige verontwaardiging leidde onder diverse Tweede Kamerleden, en waar minister Arie Slob van Media het naadje van de kous van wilde weten. Pownedvoorzitter Dominique Weesie ontkende aanvankelijk dat zijn omroep Kuipers geld gaf voor de 12-delige internetserie waarin de omstreden motorclubleider een half jaar lang gevolgd is. Toen uitlekte dat dit toch was gebeurd, noemde Weesie het een 'onkostenvergoeding'. Kuipers zou per aflevering van Captain Henk duizend euro hebben ontvangen.

Geen 'onkostenvergoeding'

De ombudsman van de NPO concludeert nu uit de gesprekken met Powned en door de omroep aangeleverde bonnen en vergoedingen dat er een vast bedrag per draaidag is betaald ('hoog of laag doet er principieel niet toe') en daardoor sprake is van een honorarium en niet van een 'onkostenvergoeding'. Smit snapt naar eigen zeggen heus wel dat het bezoek van een cameraploeg verstorend kan werken en soms kosten kan opleveren. 'Maar dit schuurt.'

'Er wordt betaald voor een mogelijke inspanning (planning en organisatie van de opnamen, al is dat doorgaans de taak van de makers en dus vreemd dat een hoofdpersoon dit op zich neemt) en een aantal uren van Kuipers' tijd. Dat zijn geen onkosten, noch is er sprake van het verkrijgen van specifieke kennis of expertise. Je zou het gederfde inkomsten kunnen noemen, of (chargerend) 'entreegeld' voor toegang tot de wereld van Kuipers en de motorclub. Handig geregeld door Kuipers. Maar daarvoor hoort niet te worden betaald volgens de journalistieke code en leidraad', aldus de ombudsman in haar conclusies.

Smet

Volgens Smit heeft Powned ook te laat en onvoldoende overtuigend uitleg gegeven over de betalingen aan Kuipers. De ombudsman spreekt van een 'zelfgecreëerde twijfel, die blijft bestaan, ondanks de pas achteraf en mijns inziens onterecht en ondoorzichtig als onkosten gelabelde betaling.'

Daarmee behoudt de journalistieke geloofwaardigheid haar deuk en de productie een smet, aldus Smit. 'Heel jammer, had een en ander maar tijdig en transparant aangekaart en uitgelegd. Want het is en blijft een opmerkelijke portretserie, die een bijzondere inkijk geeft in een wereld waarover van alles wordt beweerd, maar waarvan weinig wordt of kan worden getoond.'

Bonnetjes

Powned houdt vol dat sprake is geweest van een vast bedrag ter compensatie van kosten, planning en organisatie van opnamen. Tegenover De Telegraaf liet Pownedvoorzitter Weesie woensdag weten de term 'onkostenvergoeding' nog altijd verdedigbaar te vinden, aangezien hij Kuipers op draaidagen van zijn werk heeft gehouden. 'Anders sta je een hele dag in een tattooshop of in een sportschool. Ik denk niet dat de kijker daarop zit te wachten.'

Daarnaast blijft Weesie bij zijn verklaring dat hij niets heeft gedaan dat andere publieke omroepen niet ook doen. Naar aanleiding van de ontstane ophef rond de betalingen aan Kuipers heeft de NPO inmiddels de gedragsregels voor het betalen van gasten en deskundigen die deelnemen aan een programma van de publieke omroepen strenger gemaakt. Sinds 1 januari is een onkostenvergoeding wel toegestaan, maar alleen op basis van bonnetjes waaruit 'ondubbelzinnig' blijkt welke kosten zijn gemaakt.

Intussen zit de 53-jarige Kuipers, die zich in de docusoap Captain Henk graag afficheert als een geweldige vader en opa uit Emmen, nog altijd in de cel. De No Surrenderbaas wordt door justitie verdacht van afpersing en diefstal met geweld en van het geven van leiding aan een criminele organisatie.

_{Lees hier het oordeel van ombudsman van de NPO Margo Smit.}