Overleek herdenkt in het klein zijn Schotse piloot
Het is niet precíes de plek waar de Hampden AD 841 is 'gevallen'. Het herdenkingskruis stond vroeger in het gras, vijftig meter verderop, maar daar liepen koeien omheen te grazen, dat ging niet....
'Ik heb het ook maar van m'n vader, hoor', zegt Cok de Boer (53) van Overleek 12. Hij zal vanavond voor pakweg de vijftiende keer bloemen leggen tijdens het eigen herdenkinkje van Overleek (gemeente Waterland), een dorp/straat met dertig adressen, even ten noorden van Amsterdam. 'Maar dat vliegtuig is wel gewoon hier voor z'n huis in het gras gevallen.'
Verrek, dacht vader Cor op 16 mei 1941, op weg naar zijn koeien, daar ligt iets wits. Hij vermoedde dat er weer eens onder een laken illegaal een schaap was geslacht. Maar het bleek een parachute, met daaronder William Alexander McVie - dood.
Het toestel van de 27-jarige Schot was op de terugreis van Hannover neergehaald, zijn valscherm was ergens achter blijven steken.
Het nieuws deed snel de ronde, per fiets. Er bleken minimaal twee overlevenden, onder wie marconist Scouller. Burgemeester Peereboom van Monnickendam vertelde het door aan een NSB-commandant, die Scouller arresteerde. Duitse militairen maakten foto's - later ontfutseld door de ondergrondsen.
Cor de Boer ging zijn koeien melken ('hij kon verder toch niets meer doen'), de Duitsers brachten het lijk naar Overleek 13. Uiteindelijk werd de piloot begraven op de Oosterbegraafplaats in Amsterdam.
Een verzetsman bedacht in de jaren vijftig dat McVie en het verraad van die dag moesten worden herdacht, en plaatste een kruis op de plek waar de man was doodgevallen.
Cok de Boer kijkt nu vanuit zijn woonkamer uit op een kruis dat zijn buurman jaren later heeft gemaakt. Weer eiken, een beetje sierlijker.
Toen Coks vader nog leefde, gingen de Overlekers na de herdenking diens verjaardag vieren ('dat was nou eenmaal zo'). Nu gaan ze na achten een kopje koffie drinken in de kantine van de sportvereniging. Een klein groepje. 'De ene keer een man of tien, de andere keer acht, ligt eraan hoe men gemutst is.'