Op de lokale hackersclub gebeuren spannender dingen
De wereld van data lijkt zo ongrijpbaar, dat het blijkbaar al gauw goed was dat een kunstenaar er 'iets' mee deed.
Het was zo'n magisch moment, alweer lang vergeten: het moment dat een analoge televisie uitging. Het beeld leek zich met een elegante afscheidszwaai in een diep binnenste van de kast op te vouwen en het scherm werd weer ondoordringbaar. Ook het geluid, een statisch knisperen, valt met niets te vergelijken. Er was een kunstenaar voor nodig om dat moment weer in gedachten te roepen.
In Witte de With in Rotterdam hangen twee series foto's die niet alleen de analoge nostalgicus aanspreken: het moment van wegsterven van een beeldbuis vastgelegd. Grafische patronen zijn het, die lijken op een aanrollende golf, een opwaaiende sluier of een samentrekkende kwal; afhankelijk van het toestel en van de duur dat het al aan stond.
Hoopvolle aftrap
Kunstenaar Stephan Tillmans maakte er twee fotoseries over (en werkt sindsdien als ontwerper) en die zijn, een beetje bij gebrek aan beter, het hoogtepunt van de tweede expositie waarmee Witte de With zijn 25-jarig jubileum viert. De Rotterdamse instelling besloot met een drietal grote exposities (en tal van kleinere presentaties) het licht te werpen op kunst in een nieuw tijdperk.
Art in the Age of... trapte begin dit jaar hoopvol af met een editie over energie en grondstoffen. Op het eerste gezicht een onderwerp met de aantrekkingskracht van een stopcontact, maar Witte de With wist er een wonderbaarlijk gevarieerd geheel van te maken. Die vrijheid van denken ontbreekt op aflevering twee compleet.
Abstracte wandkleden
Informatie-overload, algoritmes, datastromen - was het onderwerp te droog? Wat speelt zich voor en achter de schermen af? Dat lijkt toch een vraag waarmee een curator uit de voeten kan, maar het antwoord blijft opvallend aan de oppervlakte. Tillmans tv-foto's dragen als enige werken nog iets geheimzinnigs mee. Hier: actuele nieuwsberichten vertaald in een abstracte muurschildering (Navine G.Khan-Dossos). Daar: demografische gegevens omgezet naar abstracte wandkleden (Rossella Biscotti).
Mogelijk interessant: de CGI-animatie die John Gerrard maakte van een Google data farm, een geheime dataserver van giga-afmetingen. Het resulteerde in een aalgladde, traag voortglijdende computeranimatie van iets wat eruitziet als een mega-elektriciteitscentrale.
Lokale hackersclub
Het dieptepunt: iets wat niet meer dan een internetlolletje is, iknowwhereyourcatlives.com van Owen Mundy. Hij visualiseert op een wereldkaart waar al die melige kattenfoto's op internet toch vandaan komen (nee, niet uit de Sahara, inderdaad). Waar ging het mis? Dat de wereld - en dus ook de kunst - inmiddels voor een groot gedeelte uit informatiestromen bestaat, is een afgekloven constatering. Dat geeft niets, het gaat erom wat er uit zo'n thema wordt gepeurd. Hier was men te snel tevreden, of misschien te bleu.
De wereld van data lijkt zo ongrijpbaar dat het al gauw goed was dat een kunstenaar er 'iets' mee deed. Neem Julia Weist, die vastlegt hoe ze onlinezoekresultaten probeert te beïnvloeden. Op de eerste de beste lokale hackersclub gebeuren spannender dingen. Voor september is Art in the Age of... Assymmetrical warfare gepland. Ongelijke oorlogvoering, dat klinkt als een onderwerp waar je je vingers aan kunt branden. Wil Witte de With zijn jubileumjaar met een knal afsluiten, dan doet het dat ook.
Wie trokken er in 25 jaar Witte de With aan de touwtjes en wat hebben ze bewerkstelligd?
Een kwart eeuw kunstvisies
Wie trokken er in 25 jaar Witte de With aan de touwtjes en wat hebben ze bewerkstelligd?
Witte de With, het Rotterdamse centrum voor hedendaagse kunst in de Witte de Withstraat, vestigde zich in 1990 in wat toen nog een louche gokhalstraat was. De gemeente had op die plek een toekomstige kunstas van Rotterdam voor ogen. Het centrum moest het gat overbruggen tussen galeries, kunstenaarsinitiatieven en musea. Mede-oprichter en eerste directeur (1990-1995) Chris Dercon, een Vlaamse kunsthistoricus en -criticus, zette hoog in. WdW zou een kritische, theoretische koers varen waarbij oudbakken ideeën van de gevestigde Nederlandse museumdirecteuren, lees Rudi Fuchs en c.s., het raam uit konden. Zijn veel op filmtheorie gestoelde ideeën vonden weinig weerklank, maar bleken wel spannender dan die van zijn opvolger Bartomeu Mári (die de nauwe banden met het filmfestival Rotterdam liet verwateren) en die van de kortstondige Catherine David (2002-2004). Zij wilde van WdW vooral een 'denkcentrum voor eigentijdse cultuur' maken. David had een goede neus voor actualiteit, maar niet voor presentatie en publiek. Interim Hans Maarten van den Brink kon puinruimen, opvolger Nicolaus Schafhausen (2006-2012) viel vooral op door zijn vele nevenactiviteiten. Met de huidige directeur Defne Ayas, die haar pand samen met CBK Rotterdam/TENT groots verbouwde, lijkt de blik meer op het publiek en ook op de stad gericht. Witte de With blijft high-brow, maar is actief deel gaan uitmaken van de Witte de Withstraat, inmiddels een Rotterdamse art-hub van jewelste.
Art in The Age of... Planetary Computation
Witte de With, Rotterdam, t/m 16/8.
