Ontroering bij afscheid van The Tragically Hip
Natúúrlijk staat het inmiddels integraal op YouTube: het bijna drie uur durende, intens emotionele afscheidsconcert van Canada's rockgeweten The Tragically Hip, zaterdag 20 augustus in het Rogers K-Rock Centre in Kingston, Ontario. De audioregistratie circuleert op internet. De lawine aan ontroerde reacties lijkt oneindig.
'The Hip' zwaait af omdat frontman Gordon Downie (52) terminaal is. Hij maakte het op 24 mei bekend: glioblastoom, een agressieve hersentumor. Downie besloot zich niet terug te trekken maar nog één keer Canada te doorkruisen met de band die hij sinds 1984 aanvoert. Thuisstad Kingston was de eindhalte, de rechtstreekse tv-registratie heette 'A National Celebration' en trok bijna twaalf miljoen kijkers.
Op YouTube kunnen wij ze ook meebeleven, de vele ontroerende momenten. Hartverscheurend is Grace, Too. De camera zoomt in op Downie. Omhuld door het noest grommende gitaargeluid van 'The Hip' knijpt hij zijn ogen dicht, bijt op zijn tanden en huilt.
Openbare kijksessies
In de zaal zaten zevenduizend gelukkigen met een kaartje, onder wie premier Justin Trudeau, in T-shirt met 'Hip'-embleem. Voor aanvang zong het publiek het volkslied O Canada. Overal 'maple leaf'-vlaggen, al zag je die bij elk Hip-concert, tot aan de balustrade van Paradiso.
Het K-Rock Centre is voor The Hip een kleine zaal. Verderop, op Springer Market Square, keken twintigduizend mensen mee op videoschermen. Door het hele land werden openbare kijksessies georganiseerd.
Buiten Canada, ook in de VS, was The Tragically Hip 'slechts' een geliefde cultband die in clubs speelde, maar met Nederland had The Hip iets speciaals: in de jaren tachtig speelden ze als coverband Golden Earring-repertoire.
Downie noemde zijn zoon Clemens (naar de bevriende Nederlandse fotograaf Clemens Rikken) en dan is er nog die curieuze, geestige zin in At The Hundredth Meridian, over het leven van een band op tournee: 'I remember Buffalo and I remember Hengelo.' The Hip trad talloze keren in Nederland op.
Little Bones, Courage, Ahead By A Century, Poets en Bobcaygeon; in Europa kennen alleen Hip-fans ze, maar in Canada werden het toptienhits en appelleren ze met hun vele verwijzingen naar plaatsen en gebruiken aan iets diepers, iets nationaals.
De nalatenschap beslaat dertien volwaardige studioplaten, een EP en wat concertregistraties. De succesvolste albums waren die uit de jaren negentig: Road Apples (1991), Fully, Completely (1992), Day For Night (1994). Negen albums werden nummer één in Canada.
Op de valreep nog hip
The Hip maakte klassieke, roestbruine rock, maar wist in dat idioom vaak te verrassen, niet in de laatste plaats door de intrigerende poëzie en unieke voordracht en presentatie van Gord Downie, die op de bühne eenmanstoneelstukjes opvoerde, zo intens dat hij bezeten leek.
Zo was het tot het eind, in Kingston. Downie lachte, zong, grapte en vierde het leven, gekleed in een glimmend pak, een hoed met parmantige veren op zijn hoofd. Soms welden de tranen op. 'Thank you for that,' was zijn sobere, waardige afscheidsgroet.
The Tragically Hip nam het woord 'afscheid' nooit in de mond, maar iedereen weet beter: het kan snel gaan, studiowerk zal er niet meer in zitten, laat staan een tournee. Het is voorbij. Hip was de band eigenlijk nooit; tragisch op de valreep toch nog.