Onthullende bekentenissen van Frank de Grave

non-fictie

Jan Tromp en Frank de Grave

Grote jongen zijn – Hoe macht werkt, in 54 merendeels ­opgewekte scènes

Boom; 256 pagina’s; € 20.

Frank de Grave begon in 1982 als lid van de Tweede Kamer voor de VVD. Sinds 2011 is hij weer op het Binnenhof te vinden: in de Eerste Kamer. Tamelijk laconiek was hij onlangs nog in de weer met de donorwet van Pia Dijkstra. Terwijl de spanning tot in de huiskamers voelbaar was, deed woordvoerder De Grave net alsof zijn liberale collega’s in alle vrijheid en gemoedsrust hun geweten gingen volgen. Uiteindelijk gaven de VVD-senatoren de doorslag, maar niet voordat Dijkstra haar wet sterk in hun richting had bijgebogen.

Dat De Grave langs vele toppen en dalen is gegaan in zijn bewogen politieke loopbaan, zag je er niet vanaf. Hij verrast ons nu in dialoog met Volkskrant-verslaggever Jan Tromp met onthullende bekentenissen vanuit de binnenkamers. Inspiratiebron van het boek met de rare titel Grote jongen zijn is niemand minder dan Machiavelli, de grondlegger van de politieke wetenschap. Het gaat dan ook over de kneepjes van het vak, vooral ook over de onmogelijkheid om rechtdoorzee te zeggen wat je denkt als bestuurder. Maar daar blijft het niet bij.

Zo vraagt hij zich af of hij als minister van Defensie die volkomen onbekwame secretaris-generaal niet toch had moeten ontslaan. Hij verhaalt hoe hij voor joker stond bij een persconferentie met zijn collega in Washington: de Dutch Minister of Defence kreeg geen enkele vraag en mocht ook ongevraagd niet aan het woord komen. Zo zijn de verhoudingen, beste lezer. Ontluisterend waren ook zijn ervaringen als president-commissaris van de Amsterdamse woningbouwcorporatie De Key: corrupt van boven naar beneden. Maar de uitdrijving van het kwaad is dan weer een onhanteerbare papier­lawine en een bedilzuchtige Autoriteit Woningcorporatie.

Toen De Grave begon was het klassieke politieke driestromenland van PvdA, CDA en VVD even dominant als zelfverzekerd. Na de Opstand der Burgers in 2002, een revolte die ook voor De Grave totaal uit de lucht kwam vallen, is van dat zelfvertrouwen weinig meer over. De Grave: ‘Er bestaat een antisentiment tegen alles, in deze tijd. Zeker na de crisis van 2007 zijn heel veel zekerheden gaan schuiven. Ik geloof er sterk in dat democratie drijft op de brede middenklasse. En die is overal in de westerse wereld aan het versplinteren. Wie biedt deze mensen een begin van een nieuw houvast? Hoe lang ik er ook over nadenk, het eerlijke antwoord is: ik weet het niet.’