Omstreden activist Dyab Abou Jahjah laatste Zomergast

De Belgische activist van Libanese afkomst was onlangs het onderwerp van een verhit debat bij uitgeverij De Bezige Bij, die een pamflet van hem publiceert in september. Enkele schrijvers stapten op, deels vanwege het antizionistische gedachtengoed van Abou Jahjah. Waarom kiest Zomergasten voor deze omstreden publicist?

'Hij heeft veel interessante ideeën over de huidige tijd', zegt Jurgen van Uden, dit jaar voor het eerst eindredacteur van Zomergasten. 'Over immigratie en globalisering bijvoorbeeld. Hij woont in Brussel en kent de stad van binnen en van buiten. Wat daar gebeurt op het gebied van radicalisering, terrorisme en de EU is relevant voor ons allemaal. We willen met onze gasten iets zeggen over de samenleving van nu. Ook als je het niet met een gast eens bent, kan dat interessant zijn.'

Ideale Zomergast

Van Uden roemt bovendien het 'beeldgeheugen' van Abou Jahjah. 'Uit de gesprekken die we met hem hebben gevoerd, bleek dat hij zijn verhaal goed kan staven met fragmenten. Hij is een goede verteller. Een ideale Zomergast eigenlijk.'

Maakt de VPRO met de keus voor Abou Jahjah gebruik van de verontwaardiging die vooraf in de media zou ontstaan? Van Uden zegt van niet. 'De publiciteit die een gast oplevert, is geen punt van overweging. Hij stond al op de longlist van de redactie voordat de discussie bij De Bezige Bij losbarstte.'

Schrijversechtpaar Jessica Durlacher en Leon de Winter voerde samen met auteur Marcel Möring het verzet tegen Abou Jahjah aan bij De Bezige Bij. 'Een paling in een emmer vol snot', noemde Möring de publicist en columnist van De Standaard. Durlacher zei zich onveilig te voelen met Abou Jahjah in hetzelfde fonds. Ze stapte over naar Hollands Diep, de uitgeverij van voormalige Bij-directeur Robbert Ammerlaan. Tommy Wieringa, die zich ook kritisch over Abou Jahjah uitliet, maakte eerder dezelfde overstap.

Pleidooi voor radicalisering

De redactie van Zomergasten heeft het pamflet Pleidooi voor radicalisering, dat op 15 september in de horzels-reeks van De Bezige Bij verschijnt, nog niet gelezen. Van Uden: 'Abou Jahjah levert het manuscript dit weekeinde in, dus we hebben alle tijd om het te bestuderen.' Wat als er antisemitische uitlatingen in het boek staan? Daar wil Van Uden niet op vooruitlopen. 'Ik weet niet precies wat er in het boek staat, maar het gaat zeker niet alleen over Israël, maar ook over Europa en Amerika.'

De andere Zomergasten dit jaar zijn presentator Arjen Lubach, schrijfster Griet op de Beeck, oud-politica Hedy d'Ancona, hoogleraar interne geneeskunde Andrea Maier en premier Mark Rutte.