Oeverloze bespiegelingen in decors van bordkarton
‘Een catastrofe’ vond de criticus van L’Express. Le Parisien oordeelde dat de film nóg slechter was dan het boek, dat ook al niet goed was....
Genoemde film, het regiedebuut van het Franse enfant terrible Michel Houellebecq, gebaseerd op zijn gelijknamige roman uit 2005, werd vorig jaar bij de wereldpremière op het festival van Locarno met de grond gelijk gemaakt. Bijna unaniem; alleen de recensent van de Süddeutsche Zeitung meende er iets van de Italiaanse meester Antonioni in te herkennen.
De film flopte vervolgens genadeloos in Frankrijk: na twee weken was La possibilité d’une île al weer uit de bioscopen verdwenen. Er kwamen nog geen 20 duizend mensen kijken.
Geen distributeur zag er heil in de film in de Nederlandse filmhuizen uit te brengen, en ook de programmeurs van het International Film Festival Rotterdam haalden er hun neus voor op. Toch is de film komend weekeinde drie keer te zien. Niet op een filmfestival, maar op het literaire festival Weerwoord, in Amsterdam. ‘Er zijn zo veel filmmakers die zich aan een boek hebben vergrepen. Nu is er eens een keer een schrijver die zich vergrijpt aan het medium film’, aldus artistiek directeur Marc Verstappen.
Vergrijpen, dat dekt de lading. Het is, zeker voor de fans, interessant te zien hoe Houellebecq zijn eigen werk interpreteert, maar geslaagd is zijn film niet te noemen. La possibilité d’une île is een soort archaïsche sciencefiction, met onbeholpen acteerprestaties, bordkartonnen decors en erbarmelijke special effects, begeleid door een bombastische score.
Er zijn ellenlange bespiegelingen over klonen en onsterfelijkheid, maar voor wie het boek niet heeft gelezen, is er geen touw aan vast te knopen. Zelf is Houellebecq even te zien; hij wordt op zijn vingers getikt als hij een sigaret opsteekt. Op de aftiteling wordt Rem Koolhaas bedankt voor het ontwerpen van gebouwen die niet in de film zijn terechtgekomen.
Drie andere Nederlanders, regisseur Erik Lieshout, Arno Hagers (geluid) en Reinier van Brummelen (beeld), zagen de film van dichtbij tot stand komen. Ze kregen toestemming de auteur/regisseur ‘in het wild’ te filmen en spraken uitvoerig met hem over de thema’s die zijn werk en leven beheersen.
Het resultaat is de documentaire Laatste woorden, die zondag op Weerwoord wordt vertoond in aanwezigheid van Marie-Pierre Houellebecq, Michels echtgenote. In die film bakkeleit Houellebecq met een Spaanse hondentrainer en drentelt hij door postapocalyptische filmsets op Lanzarote en in Andalusië, waar hij de productieleider tevergeefs vraagt om het te laten regenen. In de Mercedes van Lieshout, geparkeerd in een studio in Amsterdam, vertelt de controversiële Fransman dat hij helemaal geen dialogen kan schrijven. ‘Ik weet wat mensen denken, niet wat ze tegen elkaar zeggen.’
De making-of, waarvoor Iggy Pop zeven fraaie nieuwe nummers maakte, is veel beter dan de film.
