INTERVIEW

Mr. Tambourine Man

Roger McGuinn, ooit frontman van popgroep The Byrds, doet vanaf woensdag dertien Nederlandse steden aan in een theatertournee. Wij spraken alvast met de naar eigen zeggen Byrdste Byrd.

Menno Pot
Roger McGuinn Beeld Ivo van der Bent
Roger McGuinnBeeld Ivo van der Bent

Op tournee zijn zwaar? Nee hoor. Roger McGuinn (72) vindt het nog altijd het fijnste wat er is. Zijn vrouw Camilla gaat mee. Ze zorgen voor voldoende vrije dagen, zodat ze musea kunnen bezoeken en reizen per boot en trein; het vliegtuig zwoer hij af toen ruw Air France-personeel zijn favoriete gitaar zwaar beschadigde. In 2011 trad McGuinn nog in Nederland op, maar niet eerder deed hij hier zo'n lange theatertournee als die woensdag in Eindhoven begint: dertien concerten, uitgesmeerd over de maand oktober. Dertien 'evenings with Roger McGuinn.'

McGuinn was ooit frontman van The Byrds, de Californische gitaarband (1964-1973) die in 1965 wereldberoemd werd als het folky Amerikaanse antwoord op The Beatles. Doorbraakhit: Mr. Tambourine Man. Een paar jaar later scoorden ze al geen hits meer, maar hielpen ze wel de countryrock aan een doorbraak. McGuinn bleef tot het eind, als enige originele bandlid. De langste Byrd, die in oude tv-opnamen vaak een zonnebrilletje met vierkante glazen draagt, dat is McGuinn.

The Beatles

McGuinn: 'In 1965 waren we kortstondig bijna net zo populair als The Beatles, compleet met meisjes die ons de kleren van het lijf wilden scheuren. Ik ben heel blij dat ik dat heb meegemaakt, maar nog blijer dat die fase niet zo lang duurde.'

De vroegste (en grootste) hits van The Byrds waren liedjes van Dylan (Mr. Tambourine Man en All I Really Want To Do) en Pete Seeger (Turn! Turn! Turn!), maar ze hadden ook succes met eigen composities: het legendarische Eight Miles High schreven ze samen, McGuinn was de belangrijkste componist van bijvoorbeeld 5D (Fifth Dimension), So You Want To Be A Rock 'n' Roll Star en wat later The Ballad Of Easy Rider.

McGuinn: 'Eight Miles High is gewoon jazz. Pure jazzakkoorden, maar omdat rockmensen nooit naar jazz luisterden, klonk het ze vreemd in de oren. Dus noemden ze het psychedelisch. Dat betekende eigenlijk: dit kunnen we niet plaatsen.'


Pete Seeger

Zonder de liedjes van Bob Dylan hadden The Byrds niet kunnen bestaan, maar het belang van folkzanger Pete Seeger (1919-2014) was voor Roger McGuinn nog groter. 'Dankzij Pete Seeger ben ik muziek gaan maken en wilde ik banjo en twaalfsnarige gitaar leren spelen. Seegers geluid ligt ten grondslag aan het geluid van The Byrds.'

The Byrds (l-r): Clarence White, Skip Battin, Roger McGuinn, Gene Parsons. Beeld ANP
The Byrds (l-r): Clarence White, Skip Battin, Roger McGuinn, Gene Parsons.Beeld ANP

Weidse, sprankelende gitaarpop

Met zijn twaalfsnarige Rickenbacker schiep McGuinn het uit duizenden herkenbare geluid van de vroege Byrds. Van Dylans Mr. Tambourine Man maakte hij een ander liedje: geen getokkelde, snelle folk, maar weidse, sprankelende gitaarpop. Dat unieke geluid is eigenlijk McGuinns belangrijkste bijdrage aan de pophistorie. Hij zal zijn Rickenbacker ook in de Nederlandse theaters veelvuldig bespelen.

McGuinn: 'The Byrds in de originele bezetting was een geweldige studioband, vooral qua samenzang, maar live waren we niet denderend. De bezetting van rond 1970, met Clarence White, was de beste live-band waarin ik heb gespeeld, maar die groep was in de studio weer minder.'

Botsende ego's

De succesbezetting (McGuinn, David Crosby, Chris Hillman, Gene Clark en Michael Clarke) kende vier vrijwel gelijkwaardige zangers en songschrijvers, met voortdurend botsende ego's als gevolg. Een implosie was onafwendbaar. Crosby kreeg succes met Crosby, Stills & Nash, Hillman koos voor The Flying Burrito Brothers, Clark vormde een duo met Doug Dillard. McGuinn bleef Byrds-platen maken met muzikanten die op projectbasis meededen.

McGuinn: 'Tussen Crosby en mij is het nooit meer goedgekomen. We liggen elkaar niet en hij is boos omdat ik de bandnaam ben blijven gebruiken. Hij zou trouwens graag een reünie van de originele bezetting willen, maar daar heb ik dan weer geen zin in.'

McQuinn bracht tussen 1973 en 1991 zes soloplaten uit, waaronder het sterke Cardiff Rose (1976). Hij knapte wel af op de platenindustrie en vluchtte opmerkelijk vroeg het internet op. Sinds 1995 runt hij het project Folk Den, dat al gauw werd omhelsd door de muziekfaculteit van de Universiteit van North Carolina: elke maand neemt hij een Amerikaanse traditional op, die hij gratis als mp3 aanbiedt. Het zijn er inmiddels bijna 230. Eens in de zoveel tijd neemt hij een selectie in studiokwaliteit op en brengt in eigen beheer een Folk Den-cd uit.

An Evening with Roger McGuinn

1 oktober Muziekgebouw Frits Philips, Eindhoven
3 oktober Muziekcentrum, Enschede
4 oktober Stadsschouwburg, Haarlem
9 oktober Concertzaal, Tilburg
11 oktober Schouwburg Amphion, Doetinchem
12 oktober Tivoli­Vredenburg, Utrecht
15 oktober Schouwburg Het Park, Hoorn
7 oktober Stadsgehoorzaal, Leiden
18 oktober Oosterpoort, Groningen
21oktober Theater Odeon, Zwolle
22 oktober Schouwburg, Amstelveen
24 oktober Stadsschouwburg, Middelburg
29 oktober Stadsschouwburg, Nijmegen

Rampzalige contracten

McGuinn: 'Met mijn Folk Den-cd'tjes in eigen beheer verdien ik meer dan ik ooit aan de platen van The Byrds heb verdiend. We hebben destijds een paar rampzalige contracten getekend. Maar ik klaag niet, want dankzij The Byrds verdien ik probleemloos de kost als muzikant en komen er dertien zalen vol Nederlanders naar me luisteren.'

McGuinn slanke gestalte, gesoigneerd ringbaardje, keurige hoed speelt in zijn voorstelling Folk Den-traditionals en een paar covers, maar vooral veel Byrds-werk, gelardeerd met aardige anekdoten en uitleg over de beroemde Byrds-sound. Zijn zangstem doet het nog prima en het is een aardige vent. Beetje gladjes misschien, maar vriendelijk.

McGuinn: 'De Byrds-jaren hebben me welgeteld één vriend opgeleverd: Clarence White, die helaas in 1973 werd doodgereden door een dronken automobilist. Ik voel geen behoefte om andere Byrds-banden aan te halen. Wat ik nu doe, vind ik veel leuker.'

Meer informatie over het project Folk Den via mcguinn.com.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden