Minister betaalt niet mee aan betere beloning in cultuursector

Minister Ingrid van Engelshoven van Cultuur bood woensdag tijdens een overleg in de Tweede Kamer geen financiële steun aan, ook al heeft ze eerder bepaald dat alle door het Rijk gesubsidieerde instellingen en festivals vanaf volgend jaar moeten voldoen aan de zogeheten Fair Practice Code. De invoering van deze richtlijn moet een einde maken aan de structurele onderbetaling in de cultuursector.

Volgens onderzoek kost dit jaarlijks 20,1 miljoen euro. De vrees bestaat dat vooral kleine en middelgrote instellingen een hogere honorering van personeel, zzp’ers en kunstenaars niet kunnen opbrengen, waardoor ze gedwongen worden te bezuinigen. Na de zware budgetkortingen van het eerste kabinet-Rutte (2010-2012) zou het cultuuraanbod daardoor opnieuw afnemen.

Van Engelshoven hield wel de mogelijkheid open dat ze in het kabinet nog om extra geld vraagt in aanloop naar Prinsjesdag, wanneer de rijksbegroting voor het komende jaar wordt gepresenteerd. Ook suggereerde de D66-bewindsvrouw dat een betere beloning in de cultuursector niet ineens kan worden ingevoerd. ‘Dit is niet iets wat je zomaar in één grote stap kan doen.’ Ze herinnerde er daarnaast aan dat de 80 miljoen euro die het kabinet in de periode 2021-2024 jaarlijks extra voor cultuur uittrekt, voor een deel wordt besteed aan arbeidsmarktverbetering, zoals scholing in cultureel ondernemerschap.

De coalitiepartijen namen met deze uitleg genoegen, maar een groot deel van de oppositie eist dat het kabinet op zijn minst gaat meebetalen aan de invoering van de Fair Practice Code. Kamerlid Corinne Ellemeet (GroenLinks) sprak van een ‘genante situatie’, nu de minister wel betere beloning verplicht stelt, maar daar geen cent voor over heeft. Volgens haar is er ‘zo weinig besef van de situatie waarin de sector zich bevindt na alle zware bezuinigingen en alle ontslagen’.

Haar collega Lodewijk Asscher (PvdA) sprak van een ‘perverse vertaling’ van een motie die hij eerder had ingediend en die was aangenomen. Daardoor werd Van Engelshoven gedwongen om onderzoek te laten doen naar de kosten van een betere betaling. De motie was volgens Asscher bedoeld om de minister een sterk argument te geven om van het kabinet meer geld te krijgen. Tot zijn verbazing laat de minister nu de sector opdraaien voor de kosten, terwijl het kabinet veel geld beschikbaar heeft. ‘De schatkist stroomt over.’

De 20,1 miljoen euro aan extra lasten voor de door het Rijk gesubsidieerde instellingen en festivals is mogelijk nog maar het topje van de ijsberg. Als provincies en gemeenten, die 70 procent van alle overheidssubsidies verschaffen, ook naleving van de Fair Practice Code gaan eisen, dan is er nog veel meer geld nodig. Alle kunstinstellingen die subsidie krijgen van de gemeente Rotterdam hebben al berekend wat invoering zou kosten: 8,25 miljoen euro per jaar.