‘Mijn achternaam leidde tot verwachtingen die niet altijd reëel waren’

Bliksem of Cuby?

‘Bliksem! Onze Duitse staander. Maar eh, wie is Cuby? De hond van Johan Derksen? O, wat erg. Ik wist wel dat hij een labradoedel had, maar niet dat-ie Cuby heette. Normaal zie ik de mannen nooit voor de uitzending, ze zitten in hun eigen kleedkamer, maar toen ik Bliksem had meegenomen, kwam Johan speciaal uit zijn hok om haar te knuffelen. Hij vertelde dat hij één keer de fout heeft gemaakt om zijn hond bij hem te laten slapen, toen het onweerde. Sindsdien ligt-ie ’s nachts bij hem en zijn vrouw. Wij zijn daarin wat strikter. Bliksem slaapt beneden, in zijn mand.’

Vaderskind of moederskind?

‘Vaderskind. Ik houd net zo veel van mijn moeder, maar mijn vader begreep me beter. Hij had meer geduld met me, en we hadden samen het wielrennen. Ik was 17 jaar toen hij overleed. Misschien romantiseer ik hem daarom een beetje.

‘Veel mensen zullen een ander beeld van hem hebben, maar thuis was hij een introverte man, die genoot van zijn rust. In die zin lijken we op elkaar. Ik kan een showpony zijn, ga lekker op aandacht. Maar thuis, in Friesland, kom ik tot rust. Dan zegt mijn vriend wat mijn moeder ook altijd mopperend tegen mijn vader zei: ‘Waarom heb je nu niks te vertellen?’

‘Het heeft heel lang geduurd voordat ik de dood van mijn vader kon verwerken. Ik was altijd al een rebels type, maar dat werd na zijn dood alleen maar erger. Met name mijn moeder heeft dat ondervonden. Achteraf had ik wat meer begrip voor mezelf moeten hebben. Accepteren dat er iets heel heftigs was gebeurd. In plaats daarvan schoot ik in de overlevingsstand. En als je aan het overleven bent, dan neem je geen tijd om te rouwen. Daarvoor kwam pas ruimte op mijn 23ste, toen ik uit huis ging. Vanaf dat moment heeft de relatie met mijn moeder ook weer een positieve draai gekregen.’

Wilfred Genee of Dione de Graaff?

‘Dione de Graaff! Zij is echt goud. Charmant, maar geen diva, en ze blijft met beide benen op de grond staan, terwijl ze zich niet omver laat blazen in een mannenwereld. Ik bewonderde haar al voordat ik met haar ging werken en dat is alleen maar toegenomen. Op dat punt ben ik nog niet met Wilfred. Zet je er wel bij dat ik het een lastige keuze vond?

‘Met Wilfred vond ik het in het begin vooral spannend en eng. Hij kan zo snel schakelen. Met één opmerking kan het van Omloop Het Nieuwsblad naar de oorlog in Oekraïne gaan. In het begin moest ik daar heel erg aan wennen. Dacht ik: huh, was het soms niet leuk genoeg wat ik zei? Beetje aard van het beestje: doe ik het wel goed?’

Ureterp of Florence?

‘Twee plekken waar als ik als wielrenner een belangrijk resultaat heb behaald. De Ronde van Ureterp won ik in 2016. Het was een superslecht jaar. Ik werd door Rabo-Liv, de ploeg waar ik toen voor reed, niet opgesteld in de Ronde van Vlaanderen, omdat ik er daarvoor in Gent-Wevelgem helemaal was afgereden. Ik dacht: weet je wat, ik pak zo’n laagdrempelig criterium mee. Even weer het gevoel krijgen waarom ik wielrennen ook alweer leuk vond. Dat werkte perfect. Die overwinning in Ureterp zorgde ervoor dat ik mijn zelfvertrouwen terugkreeg en me weer terugknokte in de selectie. Zo simpel kan het soms zijn.

‘Maar het valt in het niet bij Florence, waar ik op mijn eerste WK met Rabo-Liv in 2013 tweede werd bij de ploegentijdrit. Het mooie was dat ik een paar jaar eerder met mijn vriend (ex-renner Wim Stroetinga, red.), die ik toen net had leren kennen, op citytrip was geweest in Florence. Hoteldebotel. Over diezelfde wegen waar we toen hadden gelopen reed ik nu naar WK-zilver. Dat was een immens coole ervaring.’

Easytoys of vroeg naar bed?

‘Ik ga het gewoon maar eens eerlijk zeggen: Easytoys. Ik was te gast bij Vandaag Inside, een dag nadat ze een pakketje met seksspeeltjes hadden uitgedeeld. Angela de Jong, die toen aan tafel zat, kreeg ook zo’n pakketje en trok daar een vies gezicht bij. Dat vond ik zo preuts. De volgende dag zei ik tegen Wilfred: ‘Is dat even pech hebben, ben ik net een dag te laat voor dat pakket.’ Kreeg ik het alsnog.

‘Er zaten sokken in, lustopwekkende druppels en een vibrator. Of ik die gebruikt heb? Ook daar ga ik heel eerlijk over zijn, want als wij vrouwen niet over ons seksleven gaan praten, blijft het een taboe. Toevallig heb ik net een boek uit, Hoe doen we het? van Milou Deelen. Het gaat er onder meer over dat seksuele voorlichting vooral gericht is op de gevaren van soa’s en op voorkomen dat je zwanger raakt, niet op het genot dat je ook kunt beleven. En als het al over genot gaat, dan is het vooral vanuit mannelijk oogpunt. Kijk maar naar porno.

‘Het is voor mannen nog steeds stoer om over het aantal bedpartners te praten, terwijl als vrouwen dat doen, het vaak de sletterige kant op gaat. Als vrouw word je geleerd om daar niet over te praten. Te zeggen dat je het Easytoys-pakket niet gebruikt hebt. Of er vies bij te kijken als je het krijgt. Nou, ik heb het wél gebruikt. Hoe ik het vond? Ik moet zeggen: ik werd er niet echt wild van.’

Pedagoog of analist?

‘Analist. Met pijn in het hart, zeg ik er meteen bij. Als pedagoog heb ik twee jaar lang met jongeren gewerkt in een beschermd-wonengroep. Er zit een groot verschil in wat je wilt bereiken met ze, en wat je kúnt bereiken. Sommigen waren zo beschadigd, hun rugzak zat zó vol, dat ze het vertrouwen in de mensheid totaal waren kwijtgeraakt. Hoe gaan die het redden als jeugdzorg op hun 18de ophoudt? Daarvan kon ik echt wakker liggen.

‘En dan heb ik het nog niet eens over de bureaucratie. Je wordt als zorgmedewerker van het kastje naar de muur gestuurd. Hoe kun je tussen al die administratieve rompslomp in nou genoeg liefde en aandacht geven? Dus ja, de sociale Roxane zegt: als pedagoog kun je het verschil maken. Dat is ook de reden dat ik die studie ben begonnen. Maar de andere kant weegt nu zwaarder. Sinds ik gestopt ben in de zorg en me fulltime op tv richt, slaap ik een stuk beter.’

De dood of de gladiolen of je het snot voor de ogen rijden?

‘Het snot voor de ogen rijden. Het zijn beide uitdrukkingen van mijn vader. Hij was een woordkunstenaar. Ik ben in dat opzicht niet zo begaafd als hij, helaas. Omdat ik dyslectisch ben, ben ik meer een beelddenker. Je moet het zo zien: in je brein zitten woorden in het linkergedeelte, het beeldgedeelte zit rechts. Dat floept bij mij als eerste aan als ik iets ga vertellen. Daardoor ben ik in mijn hoofd soms al verder dan wat ik op dat moment aan het vertellen ben.

‘Er bestaat geen opleiding voor analist of co-commentator, dus je moet het doen met de feedback van je collega’s. Na de eerste keer belde Danny Nelissen me op. Hij had drie A4’tje vol met opmerkingen. Super, want als ik iets doe, dan wil het goed doen. Hij zei: blijf bij het moment. Door mijn dyslexie deed ik soms vier stappen vooruit. Niet iedereen was daar al.

‘Soms zijn het ook kleine dingen waar je veel aan kunt hebben. Toen ik het met Dione een keertje had over zenuwen voor een uitzending, zei ze dat ik moest proberen te gapen. Daar word je ontspannen van. Zo probeer ik stap voor stap te groeien. Puntjes van aandacht? Ik kom uit Noord-Holland, hè, ik praat niet honderd procent ABN. ‘Hun moeten’ overkomt me nog regelmatig. Dat schrijf ik nu op een groot vel voordat de uitzending begint: niet ‘hun’, maar ‘zij’.’

Roxy of De Kneet?

‘De Kneet. Johan floepte er bij Vandaag Inside een keer Roxy uit. Sindsdien word ik zo genoemd door de mannen aan tafel. De eerste keer was best schrikken, want alleen mijn ouders noemden me vroeger zo. Roxy was alleen bestemd voor hen. Niemand noemt mij ook verder zo, zelfs mijn vriend zegt Rox.

‘Als wielrenner heb ik die achternaam altijd met me meegetorst. Het leidde tot verwachtingen die niet altijd reëel waren. Toch was ik vooral trots op De Kneet. Koos Moerenhout, mijn ploegleider bij Rabo-Liv, noemde me altijd zo. Als hij dat zei, gloeide ik stiekem van trots. Door die bijnaam houd ik nog altijd de eer van mijn vader hoog.’