De gidsThrillers
Les één voor de thrillerschrijver: het is allemaal een kwestie van groepsdynamiek
Waarom grijpen thrillerschrijvers altijd weer terug op dezelfde principes?
Rob van Scheers leidt u door de wereld van de thriller. Hugo Blom doet dat volgende week over luisterboeken, Pjotr van Lenteren praat u daarna bij over jeugdboeken.
Aardig idee: een thriller over thrillers schrijven. In zijn zevende misdaadroman De cursus (Ambo Anthos; € 20,99) schetst Elvin Post negen aspirant-auteurs. Ze verkeren in een staat van opwinding omdat ze naar het Canadese Big Rock Island afreizen om een week bij Victor Aster in de leer te gaan. Wie? Victor Aster is een (fictieve) sterauteur die zo in het rijtje John Grisham, Don Winslow en Lee Child past. Zijn beroemdste creatie is de onverschrokken troubleshooter Jake Banner, de hoofdpersoon van wat inmiddels een hele succesreeks is. En Aster vraagt dan wel 20 duizend dollar per deelnemer, zijn cursus Kill Your Darlings straalt op je cv.
Victor zegt dan ook allemaal verstandige dingen over het ambacht. Wijsheden die Elvin Post heeft geleend bij Stephen King en Elmore Leonard (twee van zijn eigen favoriete schrijvers). Victor doceert: ‘Elmore Leonard vertelde een keer dat hij zijn personages als het ware auditie liet doen. Gingen ze praten in zijn hoofd, dan mochten ze blijven. Hielden ze hun mond of hadden ze niets interessants te zeggen, dan schrapte hij ze of liet ze in de eerste honderd pagina’s van zijn boek vermoorden.’
Daar heb je iets aan. Vervolgens krijgen de cursisten hun eerste schrijfopdracht. Iets met een hut, boven op een berg. Zes personages op zoek naar een feestelijk weekend. Noodweer. Ingesneeuwd. Een lijk. Het schijnt een ongeluk, maar het blijkt moord. Niemand vertrouwt elkaar nog. Aan de slag.
Die synopsis is bijna letterlijk een samenvatting van wat er op dat afgelegen eiland staat te gebeuren. Door de ogen van hoofdpersoon Carol Arrington zien we hoe haar medecursisten een voor een verdwijnen. Ongeloof. Verbijstering. Paranoia. De politie bellen kan niet – Victor heeft met het oog op de concentratie verboden om mobieltjes mee te brengen. En de pont komt pas weer over vijf dagen. Wie of wat steekt hier achter? Dat is dan weer niet zo nieuw. Sterker: dit is Agatha Christie en Wie is de Mol? ineen. Vanuit de auteur valt het wel te begrijpen: eenheid van plaats, wisselende gezichtspunten, dat houdt de zaak aan de gang. Al is De cursus – om Victor te parafraseren – niet zo’n whodunit waarbij je al op pagina 25 vermoedt wie de dader is in zijn veel te opvallende blauwe regenjas.
Meer groepsdynamiek. De geboren Rotterdammer Elvin Post (1973) situeert zijn thrillers graag in Noord-Amerika (hij liep ooit stage bij een literair agentschap in New York), de Britse schrijver Ruth Ware (1977) laat haar verhaal zich afspelen in een chalet in een exclusief Frans skigebied. In Een voor een (Luitingh-Sijthoff; € 20,99) komen tien aandeelhouders en directeuren van de hippe muziekapp Snoop daar bij elkaar. Er ligt een overnamebod van een miljard dollar. De oprichters moeten beslissen: buy-out of zelf naar de beurs gaan?
De hebberigsten willen cashen, maar de stemverhouding verandert als bij een lawine het eerste bestuurslid verdwijnt. En dat is, zoals de titel al doet vermoeden, niet het laatste slachtoffer. Daar zitten ze dan. Ingesneeuwd, afgesloten van de buitenwereld, en naar het zich inmiddels laat aanzien met een onbekende moordenaar in hun kringen. En je denkt: hé, heeft Ruth Ware soms ook die cursus gevolgd bij Victor Aster?
Flauwekul, natuurlijk. Ruth Ware heeft al een aantal bestsellers geschreven (In een donker, donker bos; De vrouw in suite 10), waarvan ook in Nederland en Vlaanderen zo’n 60 duizend exemplaren werden verkocht. Maar toch: het groepsproces behoort tot het standaardpalet van de thrillerschrijver. Van deze twee titels is De cursus net iets oorspronkelijker.