Kluuns KEVBDD als film soms moeilijk te geloven

De ellende in Komt een vrouw bij de dokter kondigt zich al snel aan. Terwijl de camera in het openingsshot mooi wijds langs een kustlijn scheert, begint de piano op de achtergrond al voorzichtig dramatisch warm te pingelen. En dan is er de voice over. Acteur Barry Atsma als hoofdpersoon Stijn, die met lomp bravoure vertelt hoe hij ‘ooit’ alles voor elkaar had. Hij ‘leefde als een God in Amsterdam’, dus ‘wat kon mij nou gebeuren?’

Precies daar had de voice over mogen ophouden. Maar dat gebeurt niet. De stem van Stijn zal de hele film lang bruggetjes slaan tussen scènes, en voorkauwen wat we al zien, of wat al overduidelijk was. Met de aanschaf van de rechten op de bestseller Komt een vrouw bij de dokter, kreeg debuterend filmregisseur Reinout Oerlemans behalve een potentiële filmhit, ook enkele problemen in handen.

Seksverslaafde reclameyup

In Kluuns autobiografische roman worstelt de seksverslaafde reclameyup Stijn met zichzelf, terwijl zijn vrouw Carmen worstelt met kanker. Nu vormt een onsympathiek hoofdpersonage op film evenmin een belemmering als op papier, maar het medium verschilt wel in werking. Beeld is krachtiger, en het tijdsbestek voor transformatie van een karakter is beperkt. Cruciaal lijkt de scène waarin Stijn zijn doodzieke, om hulp smekende en almaar het designtoilet vol kotsende Carmen (Carice van Houten) mededeelt dat haar kanker moeilijk combineert met zijn stapavondje.

Het is een beeld dat zich niet laat verdringen, ook niet wanneer Stijn later in de film invoelend met washandjes in de weer is. Tegelijk verwacht Oerlemans ook nog dat de kijker meegaat in Stijns liefde voor Roos (Anna Drijver) – de vrouw waarmee hij Carmen bedriegt. Dat is nogal een opgave.

Rommelig

Ook de rommelige dramatische structuur vormt een belemmering. Als boek is KEVBDD weinig gelaagd en effectief opgedeeld in staccato hoofdstukjes. Een verteltrant die zich niet bij uitstek leent voor film, wat Oerlemans tracht op te lossen door hele delen samen te vatten in fraai gemonteerde sequenties, waarin dramatisch niks op het spel staat. ‘We genoten tegen de klippen op’, zegt Stijn, en we zien Atsma en Van Houten hun best doen om te acteren dat ze in een of ander buitenland tegen de klippen op genieten, in acht aan elkaar geplakte fragmenten.

]]>

Onttakeling

De verschillende gradaties van onttakeling van het lichaam van Carmen, worden dan weer wel opvallend uitgesponnen. En soms ook niet onaardig geacteerd, waarbij Van Houten het droogkomische talent, dat ze eerder liet zien in Alles is liefde, kwijt kan in enkele goed geplaatste cynische oneliners.

Er valt wat te zeggen voor Oerlemans keuze om de kankergruwelen pontificaal te tonen, maar in zijn drang om behalve over vreemdgaan ook een taboedoorbrekende film over kanker te maken, passeert hij soms een kritische grens. Dan krijgt het hengelen naar emoties iets gemakzuchtigs. Kanker is heel erg, is de boodschap. Niemand zal het ontkennen. Maar de liefde van Stijn overwint. Dat is dan weer moeilijker te geloven.

Regie Reinout Oerlemans.
Met Carice van Houten, Barry Atsma, Anna Drijver. In 116 zalen.