Klassiek op de radio

Ooit had Br mijn volle interesse, toen hij een ‘strijkkwartet van Bruckner’ aankondigde, er tijdens de muziek op werd geattendeerd dat Bruckner nooit een kwartet componeerde maar wel een Kwintet, en Bree bij zijn afkondiging openlijk begon te foeteren op de Veronicaredactrice die het verkeerde genre op zijn voorleeskaart had getypt.

Toen praatte Bree nog normaal. Sindsdien presenteert hij op een toon die hij vindt passen bij ‘klassiek’: een gedempte, in lipspanningen ingesnoerde kelderstem, waarmee hij elk Händelhuppeltje tot potentieel hoogtepunt maakt van een staatsbegrafenis. Klassiek misverstand.

Over staatsbegrafenissen gesproken. Daar hadden we ooit Maartje van Weegen voor. Koninklijk huisverslaggeefster voor radio en tv, gespecialiseerd in prevelen over hoedvoiles en familiekwesties op en in de gekroonde hoofden die aan haar voorbijtrokken. Ze presenteert thans met vergelijkbare ritmiek het Radio 4-programma De klassieken.

Hare Maartje. Je hoort dat ze haar best doet er iets huiselijks van te maken. De eens beroemde componist X, geboren in Y, verliefd op smidsdochter A, maar getrouwd met zangeres B: steeds gaat voor elke komma de keuveltoon precieus maar resoluut omhoog, alsof we tandpasta, koffie, andijvie moeten kopen. Een gevoel dat ze muzikaal van de hoed en de rand weet, houd je er niet aan over, en de uitvoeringen in haar programma zijn vaak van het beschimmelde soort.

Wil je op Radio 4 iemand horen die A) weet wat hij kiest, B) weet waar hij het over heeft, C) muzieknieuws volgt, D) muzieknieuws maakt en E) een toon weet aan te slaan die niet uit een sarcofaag of fluwelen hoedendoos komt, een gezonde professional met andere woorden, dan ben je gauw uitgepraat. Met afstand de beste in dat genre is Hans Haffmans, presentator van onder andere het ochtendprogramma Viertakt vroeg.

Maar eigenlijk moeten we dat niet hardop zeggen. Elke keer als dat toch gebeurt, neemt de kans toe dat iemand als Haffmans van de zender wordt geflikkerd. Viertakt vroeg verdwijnt al, in februari, om plaats te maken voor algemeen nieuws met ontbijtklassiek, gepresenteerd door oud-sportpresentator Annette van Trigt.

Tegen haar lopen nogal wat Radio 4-vrienden te hoop. Veel te vroeg, want het is nog geen februari en Van Trigt moet haar eerste pianotrio (geen drie piano’s, Annette) en opus posth. (geen opus posthoorn) nog aankondigen.

Maar de argwaan is begrijpelijk. Eerder deze maand mochten dj Giel, dj Gerard en dj Kristel een dagje Radio 4 programmeren. Andersom (Haffmans op Radio 3) zul je nooit meemaken. Haffmans bij Studio Sport al helemaal niet. Daar zitten ook geen angstige types als Radio 4-zendermanager Marwil Straat.

Wat Radio 4 nodig heeft, is professionalisering en geen dilettantisering.