In Dogman gedragen de personages zich als honden: trouw of door en door vals (vier sterren)

Dogman. Na alle Batmans, Spider-Mans en Iron Mans zou je zo geloven dat nu ook Matteo Garrone een superheldenfilm heeft afgeleverd. Maar een superheld kun je het sprieterige hoofdpersonage van Dogman moeilijk noemen.

Op een verweesde strandboulevard nabij Napels, een schilderachtig troosteloos decor dat om de hoek lijkt te liggen van Garrone’s maffia-meesterwerk Gomorra (2008), bestiert deze Marcello (debutant Marcello Fonte) een hondensalon. Tussen de trimbeurten door handelt hij ook nog stiekem in cocaïne, maar dat lijkt voor Marcello de normaalste zaak van de wereld – zolang zijn dochtertje Sofia (Alida Baldari Calabria) maar niet in de buurt is.

De naar superhelden klinkende titel, tevens de naam van Marcello’s salon, wijst voornamelijk op diens grootste kracht én zwakte. Marcello is extreem trouw, zelfs aan de hand die hem slaat. Marcello wordt geterroriseerd door kleerkast Simoncino (Edoardo Pesce), een onhandelbare rottweiler van een vent, die Marcello’s belangrijkste drugsklant is en hem steeds weer onvrijwillig bij zijn criminele klussen betrekt. Maar verraden zal Marcello hem nooit – niet eens wanneer hij zijn loyaliteit moet bekopen met een fikse gevangenisstraf en een besmeurde reputatie.

Fascinerend, hoe Dogman in een handomdraai je sympathie voor Marcello wint, en die verstandhouding vervolgens al net zo laconiek doet kantelen door Marcello’s drijfveren impliciet te laten. Even vertederend als komisch is de scène waarin Marcello terugkeert naar de villa waar Simoncino zojuist heeft ingebroken, om de door hem in de diepvries gestopte chihuahua te reanimeren. Op zo’n moment bewijst non-professional Marcello Fonte, op het filmfestival van Cannes bekroond als beste mannelijke acteur, zich als een spitse, Zuid-Italiaanse nazaat van Buster Keaton. Met Marcello’s hardnekkige dienstbaarheid weet Fonte al net zo goed raad.

Maar hoezo geeft Marcello alles op voor Simoncino? Is Sofia, met wie hij de mooiste momenten van de film beleeft, hem niet méér waard? Makkelijk maakt Garrone het zijn publiek niet. In plaats van met antwoorden te komen, laat hij de camera dralen bij Fontes zwijgende, druilerige gezicht.

Wellicht weet Marcello zelf ook nauwelijks waarom hij handelt zoals hij handelt. Het zou niet de eerste keer zijn dat Garrone het irrationele beest in de mens belicht. In L’imbalsamatore (2002) filmde hij de flirterige kennismaking tussen de hoofdpersonages vanuit een kooi in de dierentuin, zodat het leek alsof zij zich achter het gaas bevonden, net als alle andere dieren. In Dogman gedragen de mensen zich als honden. Honden die alles doen voor de liefde van hun baasje, en honden die zo agressief zijn dat ze beter kunnen worden afgemaakt.

Dat driftmatige bepaalt de hele film. De bijzonder charmante openingsscène, waarin Marcello een pitbull te lijf gaat met zwabber en föhn, had niet verder verwijderd kunnen zijn van het extreem grimmige slotbeeld; en toch is het dezelfde wereld. Dogman volgt hondstrouw zijn eigen instinct.