Film
In de krachtige debuutfilm Beginning contrasteert de serene stijl af en toe abrupt met een schokkende inhoud★★★★☆
Wat hoofdpersoon Yana wil, lijkt zelfs voor haarzelf onduidelijk.
Beginning begint met een zondagse preek over het offer van Abraham. David (Rati Oneli), leider van een kleine gemeenschap Jehova’s getuigen op het Georgische platteland, stelt de aanwezigen een vraag. Was Abraham echt van plan zijn zoon Isaak te vermoorden, zoals God hem had opgedragen? Het antwoord verdwijnt in een mist van rook, vlammen en chaos: een brandbom vliegt bij het gebouwtje van de Jehova’s naar binnen.
Het zijn hectische openingsscènes, maar de Georgische Déa Kulumbegashvili filmt het op onaangedane wijze, met een statische camera die gepaste afstand houdt. Het zet de toon voor haar speelfilmdebuut, waarin de serene stijl af en toe abrupt contrasteert met een schokkende inhoud. Beginning volgt Yana (Ia Sukhitashvili), de vrouw van David, voor wie het brandbomincident iets in gang lijkt te zetten. Yana heeft weinig om handen. Ze bereidt haar zoon Giorgi en andere Jehova-kinderen voor op hun doop, maar zit daarnaast vooral veel thuis. Het is een leven waarvoor ze heeft gekozen, maar het maakt haar niet gelukkig. ‘Er is iets mis met mij. Het leven gaat aan me voorbij, alsof ik er geen deel van uitmaak’, zegt ze tegen David, die haar niet erg serieus neemt. Hij stelt voor dat ze een baantje zoekt of een kat neemt.
In steeds langere, steeds stillere scènes – de Chileense componist en dj Nicolás Jaar schreef de spaarzaam ingezette muziek – geeft Beginning Yana’s ongemak vorm. De film krijgt onheilspellende trekken wanneer een inspecteur zich op haar bank nestelt en ongepaste vragen stelt. Wat Yana wil, lijkt zelfs voor haarzelf onduidelijk. Verlangt ze naar de aandacht van een vreemde man? Zoekt ze naar straf voor die gedachten?
Regisseur en scenarioschrijver Kulumbegashvili geeft geen eenvoudige antwoorden. Dat haar broeierige film opbouwt naar een dramatische ontknoping, is duidelijk. Maar de bijbelse verwijzingen en metaforen laten ruimte voor interpretatie. Zeker is dat Yana zich gedwongen ziet iets te beëindigen voordat het kan beginnen. Ze brengt een offer, maar of dat een teken is van religieuze overgave of juist een afrekening met een benauwend patriarchaal systeem, valt te bezien.
Beginning, op meerdere filmfestivals bekroond als beste film, is een secuur en streng drama, soms zelfs wat rigide in de wijze waarop Kulumbegashvili weigert Yana’s gedachten te verhelderen. Daarnaast vraagt ze geduld van de kijker. In het hart van haar verhaal ligt een minutenlange scène waarin alleen het zonlicht dat tussen boombladeren doorschijnt, voor beweging zorgt. Het prachtige camerawerk maakt het tot een betoverend schouwspel.
Beginning toont verwantschap met het werk van de Mexicaanse regisseur Carlos Reygadas (Japón, Post Tenebras Lux), die (vast niet toevallig) ook een van de producenten is. Kulumbegashvili legt wel haar eigen accenten. Haar debuutfilm is krachtig en zelfverzekerd, kalm en explosief – een ongemakkelijke maar indrukwekkende blik op een vrouw die haar lot in eigen hand neemt.
Beginning
Drama
★★★★☆
Regie Déa Kulumbegashvili.
Met Ia Sukhitashvili, Rati Oneli, Kakha Kintsurashvili.
125 min., in 20 zalen.