Idfa-hoofdprijs voor portret van een verscheurd Iraans gezin

Soms overwint de liefde niet alles, zo blijkt in het fraai in balans gehouden tragische gezinsportret van Firouzeh Khosrovani, dat donderdagavond door de Idfa-jury werd bekroond met de prijs voor beste lange documentaire.

De Iraanse filmmaker reconstrueerde voor Radiograph of a Family de almaar dieper rakende kloof in het huwelijk van haar ouders, middels oude gezinsfoto’s, archiefbeeld en een nagespeelde dialoog tussen de geliefden. Vader studeerde radiologie in Zwitserland en kwam uit een seculier en progressief Iraans gezin. Moeder ging als devoot moslima wel even mee in de door haar echtgenoot verkozen moderniteit, maar leeft op als de Iraanse staat na de islamitische revolutie van 1979 plots naar háár religieuze zienswijze wordt ingericht.

Khosrovani, die aan de kunstacademie te Milaan studeerde, noemt zichzelf het ‘product’ van de Iraanse worsteling tussen secularisme en islamitische ideologie. Ze kiest geen partij in haar film, maar toont hoezeer die wereldbeschouwelijke botsing van ideeën door haar jeugd sneed, ook binnen de gezinsmuren, waar hoofddoek-loze foto’s moesten wijken en dat ene te blote schilderij van de muur verdween.

De uitreiking vond plaats in cultuurhuis de Brakke Grond in Amsterdam, maar was evenals de meeste documentaires op deze door het virus getekende 33ste festivaleditie ook online te volgen. Een prijs voor beste regie werd uitgereikt aan de Russische filmmaker Vitaly Mansky, die uitvoerig en opvallende vrijuit sprak met oud-Sovjetleider Michail Gorbatsjov, voor zijn documentaire-portret Gorbachev. Heaven. De prijs voor beste montage in de sectie lange documentaires ging naar Inside the Red Brick Wall, een uiterst indringend en wervelend gemonteerd verslag van de veldslagen tussen studenten en politieagenten in de belegerde universiteit van Hong Kong, gefilmd door die studenten zelf.

In de sectie voor Nederlandse documentaires bekroonde de jury Dealing with Death van Paul Sin Nam Rigter. Die volgde de jarenlange weg naar de bouw van een multicultureel uitvaartcentrum van de begrafenisonderneming Yarden in de Bijlmer. En schetst naast het portret van portret van de cultureel uiterst diverse Amsterdamse stadswijk en allerlei uiteenlopende uitvaartrituelen, óók een humorvol en aandoenlijk beeld van de Hollandse polder en ondernemersaard. Een bijzondere vermelding werd toegekend aan de getijdenfilm Silence of the Tides van Pieter-Rim de Kroon.

Met de prijsuitreiking is het Idfa niet voorbij: het festival gaat online en in de theaters nog door tot en met zes december. De slechts voor dertig mensen toegankelijke voorstellingen in de zalen (ook in het land) zijn zo goed als uitverkocht. Online zijn de films uit het programma inmiddels in totaal ruim 62 duizend keer bekeken.