Hindoe-omroep ruziënd op weg naar einde
Over acht maanden is hindoe-omroep OHM voor het laatst op televisie. Ook deze kleine omroep verliest zijn subsidie. Haar geschiedenis wordt gekenmerkt door affaires.
'Ik ken u niet, dus ik laat u niet binnen.' Dat kreeg John van der Starre begin januari van dit jaar te horen aan de voordeur van hindoe-omroep OHM. Hij was net aangesteld als interim-directeur van de kleine omroep, maar de medewerkers hielden de deur van de villa aan de Koninginneweg gesloten. Ze weigerden te geloven dat hij hun nieuwe baas was en belden de politie.
Wat de redacteuren toen nog niet wisten, was dat de raad van toezicht van OHM-directeur Jagdish Rambali die ochtend had ontslagen en Van der Starre had aangesteld als zijn vervanger. Het was de apotheose van een lange reeks strubbelingen bij OHM ('Organisatie Hindoe Media'). De omroep die programma's uitzendt over innerlijke stilte en spiritualiteit heeft al jaren de grootste moeite intern de rust te bewaren.
De omroep werd in de jaren negentig opgericht door vijf Nederlandse hindoe-organisaties, die allemaal een stroming binnen de religie vertegenwoordigen. Zij willen de kennis over het hindoeïsme toegankelijker maken voor een breed publiek. Alle vijf kregen ze een zetel in de raad van toezicht.
'Ordinaire coup'
Daar kwam in 2014 een einde aan. In het begin van dat jaar concludeerde de Commissie Integriteit Publieke Omroep (CIPO) dat de raad te veel op de stoel van de directeur was gaan zitten. In september viel de raad van toezicht uiteen. Het laatst overgebleven lid stelde plaatsvervangers aan, maar zonder overleg met de hindoe-organisaties.
'Het was een ordinaire coup, een complot om OHM kapot te maken', zegt Iwan Raghoebarsing, secretaris van Stichting Federatie Arya Samaj Nederland (Fasned). 'De raad van toezicht bestaat nu uit vertegenwoordigers van slechts een van de vijf stromingen. Bovendien zijn het mensen die totaal geen voeling hebben met de hindoe-gemeenschap. Wij voelen ons overgeslagen en niet gekend.'
Ook oud-directeur Rambali voelde zich onheus behandeld. Het kwam tot een kort geding waarin hij zich verzette tegen zijn ontslag. De rechter stelde de raad van toezicht op alle punten in het gelijk. Rambali wil verder geen commentaar leveren: 'Het conflict ligt tussen Stichting OHM en de hindoe-organisaties.'
Veel problemen
Het is maar een van de problemen voor John van der Starre, de interim-directeur die is aangesteld om de omroep te begeleiden naar haar einde. Vanaf 1 januari heeft de omroep geen budget en zendtijd meer. Kleine levensbeschouwelijke omroepen, zoals ook de Moslim Omroep en de Joodse Omroep, verliezen hun plek in het bestel. Nu maakt OHM nog een half uur televisie en twee uur radio per week, waarvoor het 1,9 miljoen euro subsidie per jaar krijgt. Er zijn uitzendingen over belangrijke hindoe-feesten en reportages over de hindoestaanse cultuur en maatschappij.
Affaires zijn de omroep niet vreemd. In 2004 kwam aan het licht dat de boekhouding werd gecontroleerd door de broer van de vicevoorzitter. Bovendien bleek dat er publiek geld was uitgegeven aan zaken waarvoor het niet bedoeld was. Als zich in 2011 vergelijkbare problemen voordoen en OHM bovendien rood blijkt te staan, plaatst het Commissariaat voor de Media de omroep onder verscherpt toezicht.
Het blijkt geen garantie voor beterschap. In juni 2013 krijgt OHM een boete van 5.000 euro, omdat bonnen van pinbetalingen ontbraken en bij een aantal facturen onduidelijk was welke werk er was verricht.
Hindoestaanse gemeenschap
Waarom ging het steeds weer mis? De Hindoestaanse gemeenschap is klein, zegt John van der Starre, inmiddels wel op zijn gemak in de directiekamer van OHM. 'En dus werkte OHM al jaren met dezelfde documentairemakers en verslaggevers.' Dat ging min of meer op de bonnefooi: er werden bijvoorbeeld zelden offertes aangevraagd. Sinds februari is dat anders. 'In plaats van ervan uit te gaan dat Jan of Klaas de opdracht krijgt, vergelijken we nu eerst de verschillende prijzen van documentairemakers.'
Van der Starre trof een bedrijf aan dat 'vooral steeds aan het hollen was van deadline naar deadline'. Dat is nu beter, knikt redacteur Suren Mahabali. 'Voorheen waren we maandag vaak nog aan het bedenken wat we zaterdag zouden uitzenden. Nu hebben we al een planning tot half mei.'
Interim-directeur Van der Starre hoopt de omroepboeken aan het eind van dit jaar netjes te kunnen sluiten. Zonder subsidie is het voor de stichting einde verhaal, concludeert hij. 'Want wat is een omroep nog zonder zendtijd?'
Voldoende animo
Maar volgens Fasned-bestuurslid Raghoebarsing is er in de hindoe-gemeenschap ruim voldoende animo om de stichting draaiende te houden. 'De omroep heeft een trouwe achterban. We zijn in gesprek met een omroeporganisatie uit India die OHM wil steunen. Anno 2015 ben je niet afhankelijk van zendtijd, ook via internet kun je je boodschap verspreiden.'
Een kleine groep 'vertegenwoordigers van de hindoegemeenschap' koestert nog een beetje hoop dat de omroep behouden kan blijven in zijn huidige vorm. Zij zijn een petitie gestart met de titel 'OHM is van ons'. Daarin wordt de staatssecretaris gevraagd om de omroep toch te laten voortbestaan.
'Die mensen beseffen niet dat ze te laat zijn met hun verzet', zegt Van der Starre. Wat hem betreft is een ding zeker: op 31 december sluit de witte villa in Hilversum haar deuren.