Het zinnenprikkelende Balsam doet je door tijd en ruimte dwalen ★★★★★

Met een pincet legt beeldend kunstenaar Sara Sampelayo een kwart van een zachtgeel bloemetje in onze handpalm. Zou ze ons hebben getrakteerd op de hele bloemknop van het pittige szechuanplantje, dan hadden theatergroep Laika en muziekensemble Zefiro Torna de rest van hun zinnenprikkelende voorstelling Balsam kunnen afblazen. En dat zou eeuwig zonde zijn geweest.

Wat een godsgeschenk levert deze Vlaamse samenwerking op, afgelopen weekend te horen, zien en proeven tijdens festival Cultura Nova in Heerlen, daarna elders in Nederland, België en ander buitenland. Laika, onder leiding van voorman Peter De Bie, zorgt voor het theatrale ritueel in het pentagram te midden van de ronde opstelling. Choreografisch jongleren ze met een scheikundig instrumentarium van branders, petrischaaltjes, maatpipetten en reageerbuisjes. Gedrieën zetten ze specerijen onder stroom, koelen bloedrode, roesopwekkende drankjes in wolken van droogijs-stikstof of schommelen honingbolletjes in aquariumvazen, gemarineerd volgens geheim recept in een basisch algenbadje. Het is net een vloeibaar wolkje wanneer je dat doorslikt.

De wonderlijke proeverij mengt zich met de reislustige live muziek van Zefiro Torna. Vijf muzikanten en één zangeres – Elly Aerden – cirkelen rond, onderwijl veertien instrumenten bespelend, van Franse doedelzakken tot Siberische harpen, van primitieve blaasinstrumenten tot de hardangerviool. Muzikaal gidsen ze ons naar uitgestrekte natuurgebieden in Portugal, Griekenland, Noorwegen en IJsland, evenzeer wandelen ze door de tijd, van de middeleeuwse Hildegard van Bingen tot een volkse polka die geurt naar absintalsem, gecomponeerd door Vlaming Jowan Merckx.

De cirkelopstelling – het symbool van de alchemie – verstrekt het sacrale gemeenschapsgevoel. Tranen beginnen als vanzelf te stromen. Misschien komt het door het zout van hennepolie, op het partje brood. Of door dit kruidig concert-der-zinnen vol zoet verlangen en helende troost.