Het ontbreekt de Duitse componist Jörg Widmann aan narratieve kracht ★★★☆☆

De Duitse componist Jörg Widmann (49) is niet iemand die zich afzet tegen de traditie. Hij onderzoekt oude vormen en genres in intellectualistische composities met een hoog metagehalte. Heel erg Duits allemaal, zoals ook die ironische ondertoon in zijn eendelige pianoconcert Trauermarsch (2014), dat niet écht een dodenmars en ook nauwelijks een pianoconcert is. Het Radio Filharmonisch Orkest en pianist Hannes Minnaar mochten de Nederlandse première geven in de ZaterdagMatinee, waarin Widmanns werk dit seizoen centraal staat.

Het stuk, opgebouwd rond het motief van een aarzelend dalende kleine secunde, begon spannend, en algauw werd de link met Mahler (de Negende symfonie) duidelijk. Maar het duurde ook niet lang voordat de ergernis daar was. Ook dit stuk van de overduidelijke oud-leerling van onder meer Hans Werner Henze en Wolfgang Rihm drijft veel te veel op effecten.

Widmann schrijft in ongeveer 20 minuten een veelheid aan klankkleuren voor, laat de slagwerksectie zwoegen (onder andere met een waterphone: een met water gevuld instrument dat met een contrabasstrijkstok wordt aangestreken voor een spookachtige klank) en laat de blazers écht blazen (luid uitademen). Het orkest blijft, mede dankzij dirigent James Gaffigan, steeds net transparant genoeg om de solist niet te overstemmen, maar het ontbreekt Widmann aan narratieve kracht om meer van het stuk te maken dan een klinkende etalage.

Het hoogtepunt in het Amsterdamse Concertgebouw was het samenspel tussen Minnaar en fluitist Ingrid Geerlings, die, we kunnen het niet vaak genoeg benadrukken, als absolute smaakmaker van het orkest wel een auto van de zaak, een vakantie naar Barbados en een veertiende maand verdient.