Het logo van Nike is 50 jaar oud. ‘I was just doing what I did’, zegt de ontwerper

‘I don’t love it, but I think it will grow on me.’ Dit is wat Phil Knight, een van de twee oprichters van Nike, vijftig jaar geleden tegen Carolyn Davidson zei toen Davidson haar ontwerp van het Nike-logo aan hem presenteerde.

Ofschoon Davidson, inmiddels bijna 80, soms het antwoord schuldig moet blijven als haar wordt gevraagd naar de details van de gebeurtenissen vraag die een halve eeuw geleden tot haar iconische logo leidden, kan ze zich die ene zin goed herinneren: ‘Ik houd er niet van, maar ik denk dat ik ervan ga houden.’

Omdat haar logo vijftig jaar geleden, op 18 juni 1971, bij The U.S. Patent Office werd geregistreerd, spreek ik Carolyn Davidson via de telefoon.

‘Dat is natuurlijk niet wat je van een opdrachtgever wil horen, maar ik trok me daar niets van aan. Ik had vier andere schetsen gemaakt, maar ik weet niet meer hoe die er precies uitzagen. Ze zullen van elkaar hebben verschild, opdat Phil en medeoprichter Bill Bowerman konden kiezen. Ze representeerden allemaal de begrippen ‘snelheid’ en ‘beweging’ – dat was de opdracht.’

Was het ontwerp dat zij kozen ook uw eigen favoriet?

‘Dat kan ik me niet meer herinneren. Maar sindsdien geef ik de opdrachtgever altijd meerdere opties, opdat ze echt een keuze kunnen maken.’

Hoe was Nike bij u terechtgekomen?

‘Phil Knight was universitair docent aan de Portland State-universiteit waar ik op dat moment journalistiek studeerde. Ik wilde ook graag het vak grafisch ontwerp volgen, maar daar had ik geen geld voor. Toen ik dat eens aan een medestudent vertelde, hoorde Phil dat toevallig in het voorbijgaan. Een andere keer sprak hij me aan toen ik in de aula een tekening aan het maken was. Hij vertelde me dat hij naast zijn baan bij de universiteit ook schoenen van het Japanse merk Onitsuka importeerde, maar dat hij en Bill een eigen schoenenlijn wilden opzetten. Ze hadden al een fabriek in Guadalajara in Mexico en stonden op het punt om met de productie te beginnen maar hadden nog geen logo. Of ik zin had om een logo voor hen te ontwerpen.”

Hoeveel heeft u ervoor gekregen?

‘Hij bood me 2 dollar per uur en ik zei ja. Uiteindelijk heb ik er 35 dollar voor gekregen.’

Omgerekend naar nu is dat 193 euro ( 230 dollar). Zelfs voor het ontwerpen van de menukaart van het buurtcafé zou je tegenwoordig meer vragen.

Ze lacht: ‘Wist ik veel! Ik was nog een student, had geen idee van uurtarieven en onderhandelen.’

Het duurt eventjes maar Davidson krijgt uiteindelijk het honorarium waar ze misschien op grond van haar iconische en wereldberoemde ontwerp recht op had: op 15 september 1983 wordt ze met een smoesje naar het hoofdkantoor van Nike gelokt (haar man zit in het complot) waar haar een surpriseparty wacht. Ze krijgt een gouden ring in de vorm van een Nike-logo, met op het puntje van het logo een diamant. Daarnaast overhandigt Phil haar een symbolische check met vijfhonderd aandelen. Ze moet huilen.

Davidson besluit de aandelen niet direct te verzilveren. Omdat het aandeel van Nike in de daaropvolgende jaren meerdere keren is ‘gesplitst’, zijn de vijfhonderd aandelen op een gegeven moment ruim 800 duizend euro waard.

Het enige wat Davidson, die haar hele leven werkzaam is geweest als freelancer (waarvan vier jaar, tussen 1971 en 1975 voor Nike) over haar beloning kwijt wil: ‘Laat ik het zo zeggen: ik ben niet superrijk, maar ik heb goed van die aandelen kunnen leven.’

Als u terugkijkt op uw leven, welke les of lessen kunt u dan trekken?

‘Geen. Ik had de mazzel dat ik op het juiste moment zei dat ik geen geld had voor een extra vak, precies op het moment dat iemand voorbijliep die op het punt stond om een nieuwe schoen uit te brengen. En voor de rest: I was just doing what I did.’

U begrijpt dat u nu een variatie heeft gemaakt op de slogan van Nike: Just do it.

Davidson lacht hardop: ‘Wauw, je hebt gelijk. Blijkbaar is dat de kracht van dat soort logo’s en slogans. Het zijn meestal beelden en uitspraken die iedereen zou kunnen verzinnen. Ik had dat geluk met mijn ontwerp, maar voor hetzelfde geld was het iemand anders geweest.’