‘Het enige wat ik weet, is dat schermen niet de oplossing zijn. Ik heb mensen nodig om me heen’

Juist in de kerstvakantie wil René Geerlings van Maas Theater en Dans er voor zijn jonge publiek zijn. ‘Die kinderen hebben het al moeilijk genoeg.’ Op de site van het Rotterdamse gezelschap zijn deze week drie livestreams te zien, voor alle leeftijden.

Op de valreep is er deze kerstvakantie toch nog live jeugdtheater te zien. Online weliswaar, maar daarom niet minder interactief. Maas Theater en Dans uit Rotterdam presenteert op hun website drie livestreams, voor alle leeftijden. Opvallend daartussen is de gratis Peuterpersconferentie (3+), die zaterdagochtend om 11.00 uur wordt uitgezonden. Hierin worden alle peuters van Nederland (en hun ouders) bijgepraat over de huidige stand van het land door twee figuren die het eigenlijk ook niet weten.

Een uitzondering, want ondanks de lockdown is er nu veel minder online theater te zien dan een jaar geleden. René Geerlings, artistiek directeur van de Rotterdamse jeugdtheatergroep, heeft wel zo’n vermoeden waarom. ‘Iedereen is er helemaal klaar mee.’

Zelf is hij ook geen fan van theater kijken via een schermpje. ‘Ik heb een te korte spanningsboog voor online theater. Als ik dan een danseres heel langzaam van links naar rechts zie lopen, dan ik spoel vaak even door. Ik weet toch al waar ze heen gaat. In een theaterzaal kan dat niet. Dan moet je je tot zo’n beweging verhouden. Dat zijn de momenten waarop je opengaat als toeschouwer, weet ik. Theater is gemaakt als live beleving, die is onvervangbaar.’

Toch wilde hij ook niet stilzitten. Juist in de kerstvakantie wil hij er voor zijn jonge publiek zijn. ‘Die kinderen hebben het al moeilijk genoeg.’ De kerstvakantietournees van Lampje, een theaterbewerking van het boek van Annet Schaap door regisseur Moniek Merkx, en De grote red je reet show, een persiflage op een talentenshow, werden door de lockdown in de kiem gesmoord. Nu krijgt het publiek de mogelijkheid om ze toch nog te zien, thuis op de bank.

Geerlings: ‘Van een digitale uitzending van Red je reet werd ik wél weer enthousiast. Die voorstelling is juist vormgegeven als een tv-programma. We gaan hem nu volledig opnieuw maken als uitzending. Dat wordt een leuk experiment.’

Aanvankelijk zou er ook van Geerlings zelf deze week een voorstelling in première gaan: BullyBully (3+), over twee wereldleiders die zich gedragen als peuters, inclusief onverstaanbaar brabbeltaaltje. Toen de vraag kwam of die ook online kon, was zijn antwoord onmiddellijk: nee. ‘Die werkt niet op beeld. Dit soort beeldend theater moet je echt ervaren in een zaal met 3-jarigen en hun ouders erbij.’

In plaats daarvan bedacht hij de tien minuten durende minivoorstelling Peuterpersconferentie. Met dezelfde twee personages, maar dan in het decor van de welbekende coronapersconferenties.

‘BullyBully gaat over hoe volwassenen elkaar vaak niet verstaan of begrijpen. Dat is zeker ook zo met die persconferenties. Iedereen probeert controle te krijgen over iets dat oncontroleerbaar is. Je ziet dan de machteloosheid van de machthebbers en hun bombastische zelfingenomenheid. Dat probeer ik op een grappige manier zichtbaar te maken voor peuters, zodat ze zien dat volwassenen het vaak ook niet allemaal weten.’

Online theater maken voor kinderen is vaak nog lastiger dan voor volwassenen. Theatermakers zijn geen film- of seriemakers. Concurreren met de netflixen van deze wereld is een onmogelijke opgave. Wat theater daarom altijd moet doen, volgens Geerlings, is zorgen dat er een live element in zit.

‘Al is het maar een vraaggesprek of een workshop, na de stream. Dat is de simpelste vorm. Het kan ook met trucjes. Bij de stream van Eitje hebben we de ouders gevraagd om vooraf een eitje te verstoppen in huis. De acteurs lieten de kinderen dat eitje vervolgens zoeken. Dat werkte goed. Bij Red je reet gaan we een applausknop maken in het beeld, daarop kunnen ze drukken wanneer de showmaster dat aangeeft.’

De grote vraag blijft volgens hem hoe het in de toekomst verder moet met het theater, want corona gaat niet weg en online theater is niet de oplossing. Geerlings: ‘Ik ben nu net een jaar directeur van Maas Theater en Dans. Ik viel met mijn neus in de coronaboter. Plannen maken voor de langere termijn blijft onmogelijk met zo veel onzekerheid. Ik ben de hele tijd alleen maar aan het reageren.’

Theater maken in deze tijd is vallen en opstaan, zegt hij. ‘Het enige wat ik weet, is dat schermen niet de oplossing zijn. Ik heb mensen nodig om me heen. Echt contact. Ik wil een live publiek. Daarom ben ik theatermaker geworden.’