De Rijn behoort met zijn lengte van 1.233 kilometer niet eens tot de honderd langste rivieren ter wereld. Maar aan geen rivier kleven vermoedelijk zoveel verhalen - oorlogsverhalen, cultuurverhalen, visverhalen, romantische verhalen, mythische verhalen, wijnverhalen, vaarverhalen, muziekverhalen. De lijst is eindeloos - misschien komt alleen de Donau (2.860 kilometer) wat verhalenrijkdom betreft in de buurt.

In 1986 verscheen Donau, van de Italiaanse schrijver Claudio Magris. Dat was een prachtige biografie in verhalen, opgedaan langs de oevers van de stroom. Nu heeft Martin Hendriksma hetzelfde gedaan met de Rijn: de rivier opgedeeld in vijf delen met mooi uitwaaierende verhalen, vijftien in totaal. Hendriksma heeft goed naar Magris gekeken, hij hanteert dezelfde indeling in korte hoofdstukjes en koos dezelfde ondertitel: biografie van een rivier. Waarom ook niet, goed voorbeeld doet goed volgen en Magris schreef een meesterwerk.

Non-fictie; Martin Hendriksma; De Rijn - biografie van een rivier; De Geus; 377 pagina's; euro 24,95.

Als het een biografie is, is De Rijn, net als trouwens Donau, een zeer gefragmenteerde. Er is domweg te veel te vertellen om tot iets te komen dat de naam biografie enigszins zou rechtvaardigen. Hendriksma moest kiezen uit de eindeloze hoeveelheid Rijnverhalen, uit talloze invalshoeken. Hij laat een stoet van interessante personen de revue passeren. Van componist Schumann, die zich wanhopig in de rivier wierp, tot wijnboer Gerko Freiherr zu Knyphausen en Lodewijk Pincoffs, de Rotterdamse havenbaron-oplichter.

Intrigerende verhalen, mooi opgeschreven - bijvoorbeeld dat van de gigantische houtvlotten die tot in de jaren zestig de Rijn afzakten. Sommige maten 300 bij 45 meter en werden in toom gehouden door honderden vlotters.

Hendriksma's boek is een fijn reisje langs de Rijn, maar dan anders.