Hans Teeuwen beukt nog steeds

De première van Hard en Zielig van Hans Teeuwen in 1994 geldt als een van de meest magische momenten uit de moderne cabaretgeschiedenis. Teeuwen zette in zijn debuutsolo de sluizen van wansmaak, perversiteiten, banaliteiten en harde humor wijd open. Hij keek in de beerput van zijn eigen ziel en het publiek zag zichzelf weerspiegeld in de glimmende drek op de bodem. Een buitencategorie cabaretier was geboren.

In de volgende programma's ging Teeuwen verder op die weg van vrolijke somberheid. Steeds een tandje erbij, tot het niet meer sneller en grover kon. Na vijf rondes leek alles gezegd, en na het enigszins overbodige Industry of Love bleef er maar een logische stap over: stoppen.

Woede en frustratie
Daarna volgden een periode van woede en frustratie na de moord op zijn vriend Theo van Gogh, een jazz-uitstapje dat de muziekgeschiedenisboekjes niet zal halen, een filmrol, een interessante, maar niet doorgezette poging om in Engeland een voet tussen de deur te krijgen en wat internetprobeersels. De magie van zijn theaterprogramma's leefde onderwijl voort op dvd en YouTube.

Het Teeuwenloze tijdperk maakte hongerig. Kijken of Teeuwen het nog kan. Nou zeker, hij kan het nog. Zijn mimiek is nog immer van rubber, gebleven zijn de dwaze kettingreacties in zijn hersens, de maffe dansjes en een grappig-smerige carnavalskraker.

Maar toch. Als je achter de titel Spliksplinter automatisch 'nieuw' denkt, zit je fout. In tegenstelling tot Herman Finkers die na zeven jaar afwezigheid met 'na de pauze' een paar meter dieper ging, is Spliksplinter meer van hetzelfde. De show sluit naadloos aan bij de eerste serie, en overlapt het eerste deel van Teeuwens carrière gedeeltelijk. Als je het doodschoppen van paarden al eens hebt gehad, levert het in de fik steken van koeien niet echt een nieuwe rilling over de rug op.

De touch van Teeuwen
Die status quo is misschien goed nieuws voor het nieuwe publiek dat de held nu ook wel eens in levende lijve wil zien in de stijl en de toon waarmee hij bekend is geworden. Teeuwen is zijn touch niet kwijt. Hij beukt nog steeds met veel humor als een olifant door het kastje met het breekbare servies. En zo ziet zijn publiek hem het liefst.

In Hard en Zielig liet Teeuwen een jongen die net naar de film Schindler's List is geweest zeggen: 'De mensen praten altijd wel over die Joden en zo, nou die Duitsers, dat waren ook geen lieverdjes hoor.' In wezen zijn vrijwel alle grappen die Teeuwen in Spliksplinter maakt variaties op de Schindler's List grap. Een lieve inleiding van een verhaal eindigt altijd met een dolkstoot, het zoete wordt overgoten met een scheut bitter. Als je de methode kent, kun je de afmaker vaak zelf verzinnen.

De zeven turbulente achterliggende jaren hebben, met uitzondering van een lief-vlijmscherp liedje over de Isla-la-la-lam op een Vader Abraham-achtige melodie na, geen nieuwe ontwikkeling gebracht. De tijd heeft bij Teeuwen stilgestaan. Dat is even geruststellend als onbevredigend.

Spiksplinter
Koninklijk Theater Carré Amsterdam, 5 april. Tournee (Nederland en België) tot eind september.

undefined