'Haal foto's Hans van der Meer uit Rijksmuseum'

Het gaat om drie foto's uit de fotoreeks die Van der Meer maakte voor Document Nederland, een jaarlijkse foto-opdracht namens het Rijksmuseum in Amsterdam. De fotograaf krijgt de vrijheid een 'actueel maatschappelijk fenomeen' vast te leggen. Zijn foto's zijn vanaf zaterdag te zien in de vernieuwde Philips-vleugel van het Rijksmuseum.

Van der Meer, die bekend werd met zijn foto's van voetbalvelden, fotografeerde het grensgebied van Nederland en België. Hij wlde er de verschillen vastleggen tussen Nederland en België op het gebied van huizen, wonen en bouwen.

Duo-gevel

Behalve op de planmatige Nederlandse bouw, stuitte hij op het Belgische fenomeen van de duo-gevel. Op de bestreden foto's staan steeds twee aan elkaar grenzende Belgische woningen; frontaal gefotografeerd, bij daglicht en verder zonder tierlantijnen. De huizen verschillen onderling sterk van structuur, een beeld dat door een Nederlandse welstandscommissie nooit was toegestaan.

Van den Boom gebruikte dezelfde fotografische opzet voor zijn project Neighbours uit 2011. Een van de foto's, een beeld van twee woningen uit Zandvliet, gebruikte het Rijksmuseum tevens als hoofdfoto voor het persbericht van de tentoonstelling.

'Over het project op zich wil ik niets kwaads zeggen', zegt Van den Boom. 'Maar wel over die drie foto's. Leg die foto's van hem naast die van mij en je ziet niet meer wie welke foto's heeft gemaakt. Ik kan niet accepteren dat men in de toekomst mijn werk met dat van Van der Meer zal verwarren.'

Schadevergoeding

De fotograaf heeft een advocaat in de arm genomen en eist dat deze drie foto's niet worden tentoongesteld in het museum en uit de collectie van Document Nederland worden gehaald. Daarnaast wil hij dat de Nederlanders hem een schadevergoeding betalen.

Van der Meer geeft aan dat hij het project van Van den Boom kende, maar 'niet in het achterhoofd' had zitten toen hij met Document Nederland bezig was. 'Ik fotografeer al heel lang huizen en was niet met zijn werk bezig tijdens dit project. We delen beide onze verbazing op de wereld en uiten die in de fotografie.'

Hij vindt dat zijn Nederlands-Belgische collega zich deze stijl van fotograferen niet kan toe-eigenen, omdat iedere fotograaf op hetzelfde idee kan komen. Hij voegt daar aan toe dat het toeval is dat 'uitgerekend deze foto de coverfoto voor de tentoonstelling is geworden'. Bovendien: 'Er zijn ook heel veel andere foto's te zien in de tentoonstelling.'

Leidraad

Het Rijksmuseum sluit zich aan bij het verweer van Van der Meer. Verwijdering van de foto's van de tentoonstelling wordt niet overwogen.

Van den Boom blijft van mening dat de fotograaf zijn werk wel als leidraad heeft gebruikt voor de betreffende foto's. 'Mijn werk is wereldwijd overal gepubliceerd', zegt de fotograaf. Ook de Volkskrant schonk in 2011 aandacht aan zijn gevelfotografie, onder de kop 'Botsende buren'.

'Het is flauwekul dat Hans mijn werk niet in het achterhoofd heeft gehad. Hij is een goede fotograaf, maar ik begrijp niet dat hij zich hiervoor heeft laten lenen. Het is pure Hollandse arrogantie.'