Grote billen, grote borsten, grote lippen: Lisa Wals fotografeerde Kylie Jenner-look-alikes

Als mooie mensen een streepje voor hebben, zou je ervoor kunnen zorgen dat je nog mooier wordt. De mogelijkheden daartoe zijn ongekend. Dus op Kylie Jenner lijken kán gewoon.

Bij House of Bratz, een cosmetische kliniek in Amsterdam en Rotterdam, kun je een Kylie Jenner-pakket kopen. Voor 750 euro wordt 0,5 milliliter hyaluronzuur in je lippen gespoten, 1 milliliter in de jukbeenderen, 1 milliliter in de kaaklijn, 1 milliliter in de kin. Het vulmiddel kan de delen van het gezicht strakker en voller maken. Er zijn ook pakketten vernoemd naar Jenners halfzus Kim Kardashian (veel werk, 1.100 euro) en zus Kendall (weinig werk, 450 euro).

Meerdere klinieken in Nederland adverteren voor hun behandelingen met foto’s van de wereldberoemde familie. Een zogenoemde ‘dracula facelift’ waarbij eigen bloed in het gezicht wordt geïnjecteerd? ‘Kim Kardashian is fan!’, schrijft Clinic63 op Instagram bij het bebloede hoofd van de realityster. Bij De Fillersdokter kon je met moederdag een moeder-dochterpakket winnen. Ma aan de botox, jij dikkere lippen. Net als Kim en moeder Kris.

De voorbeelden illustreren de commerciële kracht van de vrouwen Kardashian-Jenner. Honderden miljoenen volgers hebben ze op Instagram en Snapchat. De zussen bepalen hoe jonge vrouwen zich opmaken, kleden en kappen. De voorbeelden illustreren ook hoe onlosmakelijk dit schoonheidsideaal is verbonden met cosmetische ingrepen. De Kardashian-Jenners lijken niet moeilijk te doen over een behandelingetje meer of minder. En hun fans ook niet meer. Sterker nog: het mag gezien worden.

Nep is een aanbeveling, merkte fotograaf Lisa Wals (26) uit Amsterdam steeds vaker tijdens haar werk. Ze maakt foto’s van artiesten voor hun sociale media. ‘Vaak komen ze naar me toe met voorbeelden’, zegt Wals, ‘die foto’s zijn ontzettend bewerkt, maar dat maakt ze helemaal niet uit.’

Voor haar afstudeerproject aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam, richting advertising, besloot ze dit thema verder uit te diepen. Wat gebeurt er als we onszelf steeds meer gaan modelleren naar de perfecte beeldwereld? Ze nam Kylie Jenner als uitgangspunt, de jongste telg die een run op lipfillers veroorzaakte nadat ze had toegegeven die te laten inspuiten.

Als Kylie op de foto

Wals plaatste een oproepje op de fanpagina van Kylie op Facebook en benaderde jonge vrouwen die gratis behandelingen krijgen bij klinieken in ruil voor promotie op sociale media. Wilden ze als Kylie op de foto? In de studio fotografeerde ze hen in dezelfde houding en pleisterkleurige jurk – een typische Kardashian-Jenner-tint.

‘Ik ben niet tegen botox en fillers als die je subtiel van kleine onzekerheden afhelpen’, zegt Wals. ‘Maar de huidige trend leidt tot homogenisering. Iedereen krijgt dezelfde uitstraling. Tijdens de shoot vroeg een van de meiden of ik kon raden wat haar afkomst was. Ik had geen idee.’

Interessant is dat de werkelijkheid naar het beeld toe kruipt. Op een selfie werken grote lippen en expressieloos gezicht goed. En die beeldcultuur is zo alomtegenwoordig dat het ideale plaatje óók de ideale persoon wordt. ‘We weten dat online alles nep is’, zegt Wals, ‘en toch streven we in het echte leven naar die perfectie.’

De 22-jarige Kylie is een ongrijpbaar icoon. Zakentijdschrift Forbes riep haar dit jaar uit tot jongste selfmade miljardair ooit. Zeker, ze komt uit een beroemde familie en groeide op in de realityserie Keeping Up With The Kardashians, dus dat ‘selfmade’ valt te bezien. Maar ze stampte wel op jonge leeftijd eigenhandig een make-upimperium uit de grond, Kylie Cosmetics.

De basis van haar succes: ze hoeft nauwelijks geld uit te geven aan marketing. Die doet ze immers zelf, via haar Instagramaccount met 142 miljoen volgers. Kylie bepaalt wat ze verkoopt en hoe ze dat verkoopt. Hoe noemden we dat ook alweer in Instagramtaal? O ja, #girlboss. Haar zakelijke succes kan als voorbeeld dienen voor haar veelal jonge fans. Hoera voor de vrouwenzaak, zou je dus zeggen.

Aan de andere kant: welk vrouwbeeld verkoopt Kylie eigenlijk? In ieder geval een met weinig tekst, en veel seks. ‘Fijne zondag’, schrijft ze bij een spiegelselfie. Onder een geposeerde foto: ‘gisteravond’. Soms volstaat alleen een hartjes-emoji in de kleur van haar jurk.

Wel in overvloed aanwezig op elke foto: grote billen, grote borsten, grote lippen. Kylie is rijk geworden door zichzelf te seksualiseren. Ook dat is vrijheid, zeker. Maar je moet ook constateren dat de voornaamste waarde van een vrouw blijkbaar in haar oogstrelende voorkomen ligt. Zelfs in 2019, of misschien júíst in 2019.

Ik doe het voor mezelf, zegt elke vrouw die ’s ochtends onder de douche een scheermesje over haar benen haalt, een lik foundation opsmeert of plaatsneemt in de stoel van de botox-arts. ‘Omdat ik het waard ben.’ De reclamewereld heeft ons uitstekend geleerd hoe we getut feministisch moeten verpakken.

Maar de beslissingen om aanpassingen te doen aan het uiterlijk, groot of klein, worden natuurlijk niet in een vacuüm genomen. Ze zijn het gevolg van een wereld waarin mooie mensen een streepje voor hebben. En hoe maakbaarder het voorkomen wordt, hoe groter de druk om erin mee te gaan.

Merel Adriana (achternaam bij redactie bekend), 22 jaar oud, danser en vuurspuwer op evenementen, Uden

‘Ik kreeg een uitnodiging van een cosmetische kliniek nadat ik als verleidster aan Temptation Island VIP’s had deelgenomen. Wilde ik mijn lippen misschien laten opspuiten? Dat leek me altijd wel mooi, maar het is best prijzig. Ik besteedde mijn geld liever ergens anders aan, dus dat aanbod kwam goed uit. Gelukkig is het niet heel opvallend. Ik wil niet op een eend lijken.

‘Voor mensen die in de entertainmentindustrie werken, is het best normaal om iets aan hun uiterlijk te veranderen. Kleine ingrepen, maar ook borst- of bilvergrotingen. Dan zie ik er nog subtiel uit, overduidelijk iemand die net komt kijken. De Kardashian-Jenners hebben het taboe op cosmetische behandelingen doorbroken. In klinieken nemen vrouwen Kylie Jenner als voorbeeld. Dat snap ik wel. Die chick is top gelukt.’

Fatma Sen, 23 jaar oud, student retailmanagement en leidinggevende in een herenkledingzaak, Heerlen

‘Zelf vind ik niet echt dat ik op Kylie Jenner lijk, maar ik hoor het wel vaak van mensen. Ik volg haar op sociale media. Ze is een pracht van een meid, ook al heeft ze veel aan zich laten doen.

‘Ik was ontevreden over mijn lippen. Met bewondering keek ik altijd naar de vollere lippen van anderen. Eerst probeerde ik ze groter te maken met make-up: overlinen, luminizen. Weet je, dacht ik een paar maanden geleden, ik ben oud genoeg en mag mijn eigen keuzen maken. Toen heb ik lipfillers genomen. Nu ben ik niet meer honderd procent natuurlijk, maar ook echt geen poppetje.

‘Op internet zag ik een keer foto’s van een Britse man die er alles aan doet om op Kim Kardashian te lijken. Hij had zijn hele gezicht laten verbouwen. Een kleine ingreep is prima, maar dat vond ik echt ziek.’

Kasia Dolkowska, 35 jaar oud, artiest en deelnemer reality-tv, Amsterdam

‘De familie Kardashian-Jenner bewijst dat beauty en brains prima samengaan. Ik herinner me een interview met Kim waarin een arrogante man vroeg wat haar talenten eigenlijk waren. Haar talent is het runnen van een miljoenenbedrijf, met haar looks als basis. Ze is een merk, een meester in sociale media en entertainment.

‘Mensen denken al snel dat je minder intelligent bent als je ingrepen aan je uiterlijk laat doen. Ik begrijp daarom wel dat Kylie Jenner aanvankelijk ontkende dat ze lipfillers had genomen, maar het was overduidelijk. Billen kun je nog wel vergroten door dagelijks te trainen, lippen niet.

‘Ik ben eerlijk over plastische chirurgie. Op mijn 21ste liet ik mijn lippen opspuiten, ik was 25 toen ik voor het eerst onder het mes ging. Wat mijn schoonheidsideaal is? Iedereen die blij met zichzelf is, vind ik een echte beauty.’

Ayleen Kilisli, 19 jaar oud, allroundentertainer en deelnemer reality-tv, Hengelo

‘De trend is: dikke lippen, dikke tieten, dikke kont. Logisch ook, want wie vindt dat nou niet mooi? Ik had al best dikke lippen van mezelf. Mensen dachten altijd al dat ik ze had laten opspuiten. Toch mochten ze van mij nog wel groter.

‘De eerste keer heb ik gewoon uit eigen zak betaald. Nadat ik verleidster in Temptation Island was geweest, kreeg ik van wel zes klinieken een berichtje op Facebook. ‘Lijkt het je leuk een behandeling te doen in ruil voor promotie?’ Uiteindelijk heb ik zelf een kliniek benaderd, want ik wil wel een goede. Toen heb ik ook fillers in mijn kin en jukbeenderen genomen.

‘Mijn omgeving begrijpt er weinig van. Ze vinden die ingrepen niet nodig. Online krijg ik veel haat over me heen. ‘Je lijkt op een eend’, schrijven ze dan. Of: ‘Je bent helemaal van plastic.’ Dat maakt me niet uit. Ik ga gewoon door met wat ik doe.’

Damiët Korver, 24 jaar oud, allroundentertainer, Rotterdam

‘Op sociale media volg ik bijna alleen vrouwen. Mooie meiden, met lekkere make-up en goede body’s. Daar haal ik inspiratie vandaan. Dat ga ik ook een keer proberen, denk ik als ik die foto’s zie. In die zin is Kylie Jenner wel een voorbeeld.

‘Ik ben altijd veel met mijn uiterlijk bezig geweest. Als kind deed ik al stiekem make-up van mijn moeder op. Drie jaar geleden heb ik mijn borsten laten vergroten. Verder heb ik fillers in mijn lippen en traangootjes, daardoor verdwijnen je wallen en zie je er frisser uit.

‘Veel mensen streven naar een perfect uiterlijk. Wat ik belangrijk vind: doe je het voor jezelf of voor anderen? Ik heb een tijdje in een cosmetische kliniek gewerkt. Ik deed er alles behalve injecteren, want ik ben geen arts. In de wachtkamer zag ik weleens gestresste meiden zitten. Die waren dan toch gezwicht voor de sociale druk, vermoedde ik. Nee, het was dan niet aan mij om ze weg te sturen. Als je 18 jaar oud bent, ben je oud genoeg om zelf te beslissen.’

_{Gijs Groenteman gaat in onze illustere archiefkast in gesprek met mensen die hem hebben verwonderd. Rapper Pepijn Lanen, schrijver Paulien Cornelisse en kunsthandelaar Jan Six passeerden al de revue.}