Geen tijdschriften voor het grote publiek meer

Van onze verslaggever

AMSTERDAM

'We zullen nimmer naar het consumentenpubliek gaan. Dat doen we niet meer', zei de Wolters Kluwer-voorzitter Cor Brakel - tevens beoogd bestuursvoorzitter van het gefuseerde bedrijf. Het grote geld verdienen Reed Elsevier en Wolters Kluwer allang niet meer met tijdschriften voor het grote publiek. Zij concentreren zich op wat zij zelf noemen: must have-informatie.

Een uitgave die veel artsen en artsonderzoekers 'moeten hebben' is The Lancet, een toonaangevend tijdschrift voor de geneeskunde waarin nieuwe vindingen als eerste worden gepubliceerd. Chemici hebben een ander clubblad, namelijk European Chemical News dat eveneens door Reed Elsevier wordt uitgegeven. Computerkenners in Nederland lezen Automatiserings Gids om op de hoogte te blijven, een uitgave van Wolters Kluwer.

De lezers van deze tijdschriften hebben één ding gemeen, zonder hun periodiek kunnen zij hun werk niet goed doen. De uitgevers weten dat maar al te goed, en de verkoopprijzen van deze tijdschriften zijn dan ook niet mals. Voor een blad als Automatiserings Gids hoeft weliswaar niet te worden betaald, maar daar staan uiterst lucratieve advertentieinkomsten tegenover.

Het liefst zijn beide uitgevers helemaal niet afhankelijk van conjuctuurgevoelige advertentie-inkomsten. Afzetschommelingen maken de winstgroei onvoorspelbaar en dat is slecht voor de beurskoers. Juist die beurskoers is de afgelopen jaren de gids geweest voor de bestuurders van Reed Elsevier en Wolters Kluwer. Een groot deel van hun jaarlijkse inkomen hangt af van een gestaag stijgende aandelenprijs.

Geen wonder dat zij steeds meer van hun uitgaven 'abonnee-gestuurd' maken. Om die reden verkocht Reed Elsevier twee jaar geleden zijn dagbladenpoot, die grotendeels afhankelijk is van advertentie-inkomsten. Educatieve uitgaven, zoals talloze leerboeken voor het onderwijs, zijn een ander voorbeeld van Wolters Kluwer-uitgaven met een voorspelbare omzet- en winstgroei.

Vorig jaar was al 47 procent van de gecombineerde omzet het resultaat van abonnementen en slechts 17 procent van advertenties. De juridische wereld van advocaten, rechters en notarissen is massaal geabonneerd op vrijwel advertentieloze (losbladige) periodieken vol met gortdroge arresten. Tegelijk kunnen zij regelmatig hun completewetsbibliotheek weggooien om de nieuwe verzamelde werken voor veel geld aan te schaffen, bij Wolters of Elsevier.

Steeds vaker volgt een abonnement op een databank, zoals Lexis Nexis van Reed Elsevier, waarmee onder meer juristen instant kunnen beschikken over een miljard documenten, zoals wetten, jurisprudentie en regelgeving. Dit soort nieuwe media genereert nu al 20 procent van de gezamenlijke inkomsten van de nieuwe groep, en dat percentage zal stijgen tot 30 in het begin van de volgende eeuw, aldus Brakel.