Friedrich Dürrenmatt ontleedt het begrip schuld aan de hand van een tevreden moordenaar

Wat is het verschil tussen recht en gerechtigheid? Wat betekent schuld? In de misdaadroman Justitia snijdt de Zwitserse schrijver en kunstenaar Friedrich Dürrenmatt (1921-1990) een paar van zijn favoriete thema’s aan. Op een namiddag wandelt kantonparlementariër Isaak Kohler een druk eetcafé in het centrum van Zürich binnen en schiet daar een hoogleraar dood, die in zijn tournedos Rossini belandt. Kohler verlaat het etablissement en vervolgt zijn weg naar de Tonhalle, waar hij doodleuk een concert bezoekt. De inmiddels uitgerukte politie moet de hele Zevende van Bruckner uitzitten (‘eindeloos’) voor ze in actie kan komen. Eenmaal in de gevangenis toont de dader zich volmaakt tevreden.

Dit alles lezen wij in het verslag van een mislukte advocaat, die in de eerste alinea meteen maar toegeeft dat hij stomdronken is. Tegen een forse, broodnodige vergoeding heeft de veroordeelde hem gevraagd zijn zaak opnieuw te onderzoeken ‘vanuit de veronderstelling dat ik niet de moordenaar ben geweest’. De advocaat beschrijft nogal hilarisch hoe hij – natúúrlijk te laat – tot inzicht komt en trekt af en toe een pagina uit om de kleinburgerlijke Zwitsers af te fakkelen. Zo kennen we Dürrenmatt.