Festival Boulevard: Helaasheid wordt bitter
Voorstelling op Festival Boulevard naar het boek van Verhulst mist de herkenbare nostalgie.
Een boek bewerken tot een theatervoorstelling is geen sinecure. Zeker Dimitri Verhulsts onwaarschijnlijke jeugdherinneringen in De helaasheid der dingen, gevat in zijn poëtische plat-Vlaamse volzinnen, kunnen in het theater al snel eendimensionale zuippartijen worden. Theatergezelschap Afslag Eindhoven en Productiehuis Brabant konden evenwel de verleiding niet weerstaan om in een oude fabriekshal vol klei de dagelijkse alcoholische beslommeringen van de familie Verhulst te Reetveerdegem te verbeelden. Wat hun goed lukt.
De locatie is een vondst. De immer dronken Verhulsten ploegen door de klei tussen hun krot van een huis en de diverse cafés in de omgeving. De 13-jarige Dimitiri (Martijn Crins) groeit zonder zijn moeder op tussen deze alcoholisten, met alleen een lijdzame oma die naar hem omkijkt. Zijn vader wordt gespeeld door de dikbuikige Rogier Schippers. Een uiterst geschikte acteur voor deze kleurrijke en tragische figuur, die altijd net te hard de nummers van Roy Orbinson meezingt en ten slotte kwijlend aankondigt dat hij gaat afkicken.
Een groot deel van de familie is afwezig, zoals tante Rosie en de ‘nonkels’ Herman en Zwaren. Het verhaal dat bewerker Pietjan Dusee en regisseuse Yvonne van Beukering vertellen is een gecomprimeerde versie van het boek. Daardoor is de thematiek eenzijdiger.
De zoon kan de zonden van zijn vader niet ontlopen, lijkt de voorstelling nu vooral te willen zeggen. Zo is ook de vergoelijkende en herkenbare nostalgie uit het boek afwezig. Tegen het einde barst de inmiddels zelf volwassen Dimitri in een onbetamelijk woede- en vloekaanval uit terwijl zijn ongewilde kind geboren wordt. Een pessimistische verbitterdheid vervangt hier Verhulsts helaasheid.
Maar dat doet weinig af aan de prachtige, onverbloemde verbeelding van de smerige sfeer in het godverlaten Reetveerdegem. Alleen al daarom is de voorstelling een aanrader op het Festival Boulevard in Den Bosch.
Behalve geboren bierdrinkers, zijn Belgen ook goede eters. Het Vlaamse theatergezelschap Laika liet zich voor de voorstelling Me Gusta inspireren door de rituelen en gebruiken die de dagelijkse maaltijd aankleven.
Voor tafels die een eivormige arena vormen wordt gedanst en vinden performances plaats die allerlei eetgewoontes uit verschillende culturen incorporeren.
Toeschouwers krijgen ondertussen een driegangenmenu voorgeschoteld. En vanzelfsprekend ontbreekt het hier ook niet aan alcoholische drank.
