Er bestaan diverse George Clooney's, maar deze George Clooney is boos

Er bestaan diverse George Clooney's. Er is de koffieman uit de reclame. En de filmacteur - al beweert Clooney in interviews dat hij, 56, wel ongeveer uitgeacteerd is. We hebben Clooney de filantroop en activist; hij en zijn vrouw, mensenrechtenadvocaat Amal Alamuddin, doneerden onlangs 1 miljoen dollar aan een non-profitorganisatie die Amerikaanse 'haatgroeperingen' aanklaagt. Clooney de hulpverlener, die middels een satelliet waakt over mensenrechtenschendingen in Zuid-Darfur. Clooney de ondernemer, die honderden miljoenen binnenhaalde met z'n 'katervrije' tequila van het merk Casamigos. En zaterdag gillen drommen uitgerukte Italiaanse fans in Venetië om Clooney de familieman; het eerste gala-uitstapje met Amal sinds de geboorte van hun tweeling; feest voor de paparazzi. Over de rode loper van het Lido-eiland, dat ondanks de opgevoerde veiligheidsmaatregelen en door agenten met mitrailleurs bemande roadblocks nog ouderwets grandeur ademt. Clooney is ook Italiaan, of een soort van: hij verbleef deze zomer al in zijn villa aan Como-meer en huwde in 2014 in een paleis aan de canal grande, even voorbij het Lido.

En dan is er Clooney de regisseur, wiens vijfde speelfilm Suburbicon werd opgenomen in de 21 titels tellende competitie voor de Gouden Leeuw. Die Clooney schuift 's middags aan in de perszaal van het festivalpaleis, tussen zijn hoofdrolspelers Julianne Moore en Matt Damon. In 2009, toen hij hier zat vanwege zijn aandeel als acteur in de oorlogssatire The Men Who Stare at Goats van zijn vaste filmcompagnon Grant Heslov, vroeg een Italiaanse televisiepresentator Clooney ter plekke ten huwelijk, waarna de man z'n broek openknoopte om z'n onderbroek met ludieke tekst te tonen. Een voordeel van de verhoogde beveiliging: dat soort types riskeren nu meer dan een standje.

Vandaag, in de van pers uitpuilende zaal, hengelt de eerste vraagsteller terstond naar Trump: is zijn nieuwe speelfilm beïnvloed door de Amerikaanse president, die de raciale spanning opvoert?

'Eh', rekt Clooney een seconde, 'toen we bezig waren met het script van Suburbicon zag ik wel veel campagnespeeches over het bouwen van muren. Maar ik keek ook naar andere overeenkomstige perioden in onze geschiedenis. Als je het hebt over Amerika weer groot maken, gaat iedereen uit van het Amerika onder Eisenhower in de jaren vijftig. Natuurlijk, het wás toen groots, als je een witte heteroseksuele man was. Anders niet zo. Het leek me leuk om in deze film naar problemen te kijken waar dit land nog mee in het reine moet komen.'

Suburbicon toont een schijnbaar keurig Amerikaans gezin, waarvan de vader (Damon) twee onverlaten inhuurt om zijn invalide vrouw (Moore) te vermoorden, zodat hij verder kan met haar tweelingzus (ook Moore). Tegelijk krijgt het gezin nieuwe buren, in de aangeharkte jarenvijftigbuitenwijk: een afro-Amerikaans gezin dat wordt weggepest door een menigte buurtbewoners, die schreeuwend en trommelend hun onvrede over de eerste niet-witte bewoners kenbaar maken. De perikelen van het eerste gezin zijn verzonnen; dit deel van het script werd geschreven door de broers Joel en Ethan Coen, al in de jaren negentig. De door Clooney toegevoegde geschiedenis van het tweede gezin is echt: in 1957 protesteerde een deel van het stadje Levittown tegen de komst van een zwart gezin. Brandende kruizen op het gazon, dit alles in de noordelijke staat Pennsylvania. Net als in Good Night, and Good Luck, zijn zwart-witdrama uit 2005 over televisieverslaggeving ten tijde van de communistenjacht, (Oscarnominatie beste regie, voor Clooney), zitten in Surburbicon historische beelden uit televisiejournaals. 'We plaatsten de gestoorde familie uit het Coens-script midden in die geschiedenis van Levitton', zegt Clooney. 'In een film vol personages die de verkeerde kant op kijken, die een afro-Amerikaanse familie overal de schuld van geven.'

Eind jaren negentig vroegen de Coens hem voor de rol van gladde verzekeringsinspecteur die het schimmige overlijden van de tweelingzus onderzoekt, een rol die nu wordt gespeeld door Oscar Isaac. 'Wilde ik doen, maar de film kwam niet van de grond. En ik denk dat de Coens na Fargo en Burn After Reading het idee hadden dat ze zich voldoende hadden geoefend in dit soort films.'

_{Tekst gaat verder onder de foto}

Regisseren en acteren combineren, zoals in alle eerdere films van zijn hand (The Ides of March, The Monuments Men), was Clooney niet van plan. 'Dan sta je tegenover Julianne Moore, doe je de scène, om vervolgens te roepen: en... cut! Nee, verschrikkelijk. Trouwens: ik kan dat toch niet beter dan Oscar. Als je hem zag in Ex Machina, hij is een acteur met echte inhoud.'

De Coens leenden hun schrijfkracht al vaker uit, zoals voor Angelina Jolies Unbroken en Steven Spielbergs Bridge of Spies, maar de lepe humor en onnozele personages in Suburbicon herinneren nadrukkelijk aan hun eigen werk. Al is Clooneys regie minder fijnbesnaard.

Suburbicon lijkt geen al te grote kandidaat voor de Gouden Leeuw, al is er halverwege de 74ste editie van het festival ook nog geen aperte favoriet opgestaan. The Shape of Water wordt wel alom bejubeld, Guillermo del Toro's competitiefilm over de liefde tussen een vismonster en een dove schoonmaakster. Zoals de Mexicaan in Pan's Labyrinth (2006) zijn liefde voor gothic-sprookjeshorror losliet op de Spaanse burgeroorlog, mengt hij het fantastische hier met de Koude Oorlog. Wrede Amerikaanse en Russische geheime diensten willen het vismonster liefst vernietigen. The Shape of Water is oogstrelend in beeld gebracht en fraai geacteerd (Sally Hawkins, Michael Shannon), maar de vertelling mist vertelkracht: je zit nooit op het puntje van je stoel.

undefined

Ook Foxtrot van de Israëliër Samuel Maoz valt op in Venetië. De Israëliër won hier eerder de Gouden Leeuw met het op eigen oorlogservaringen gebaseerde claustrofobische Libanon, gefilmd vanuit een tank. Ook zijn tweede speelfilm is een krachtig, maar in vorm wel ietwat pompeus drama over traumaverwerking, noodlot en het Israëlische leger. Imposant, vanwege de schaal en de hoeveelheid in beeld gebrachte vluchtelingen, is de naar de Gouden Leeuw meedingende documentaire Human Flow van Ai Weiwei. China's prominentste kunstenaar en dissident filmde wereldwijd de kolossale vluchtelingenstromen. Zo ongeveer de enige vluchtelingenstroom waartussen Weiwei zich niet begeeft, is die uit Soedan, toevallig de regio waarover Clooney zich ontfermt.

'Kijkend naar uw film voelde ik boosheid', zegt een Colombiaanse radioverslaggever tegen de regisseur van Suburbicon, in het festivalpaleis. 'Kunnen we zeggen dat dit een boze film is?'

Clooney trekt z'n wenkbrauw op: 'Eh, ik denk dat u een therapeut moet bezoeken. Praten we daarna verder.' Tegen de zaal: 'Ze komt uit Colombia, ze heeft het recht om boos te zijn.' Dan, als z'n grap niet landt: 'Ja, het ís een boze film. En de film werd bozer tijdens de opnamen. Maar als je naar mijn land kijkt, is dit is waarschijnlijk de meest boze periode die ik ooit heb meegemaakt - en ik heb Watergate meegemaakt. Er hangt momenteel een donkere wolk boven ons land. Ik ben een optimist. Ik geloof dat we hier doorheen zullen komen, ik geloof dat de verschillende instituties in Amerika, zoals de pers en de juridische overheidsdiensten, hun werk doen. Het komt goed.'

Hoe het was om door Clooney te worden geregisseerd, vraagt iemand aan Julianne Moore en Matt Damon, tegen het einde van de persconferentie. Clooney zwaait afrondend: 'Ho ho, er is geen tijd meer voor vragen.'

Damon, met verholen grijns: 'Je moet altijd precies het tegenovergestelde doen van zijn regieadvies. Dan zit je goed. Dan is hij de beste regisseur op aarde.'

Moore, wel serieus: 'Kijk naar het kaliber van het talent dat hij aantrekt, dat zegt alles.'

undefined

Laatste vraag uit de zaal, van een Italiaan. Clooney luistert aandachtig naar de vertaling in z'n oortje. 'Zou ik de volgende president willen zijn? O, nou dat klinkt leuk.' Hij zegt het druipend van ironie, maar die wordt niet meewogen als de quote vijf minuten later online furore maakt: 'George Clooney over het presidentschap: sounds like fun.' Clooney voor hij de zaal verlaat: 'Mag ik toevoegen dat ik wie dan ook als volgende president wil? Nu meteen graag.'

undefined